گنجور

شمارهٔ ۱۹

باد نوروز آمد و آورد بوی یاسمین
بهر رقص آمد برون دست چنار از آستین
نرگس مخمور در صحن چمن زین خرمی
کوفت چندان تا که تا زانو فروشد در زمین
سوسن آزاده را گل دوش می گفت آفتاب
در بدن خونش به جوش آمد زبس کاشفت ازین
در دل آب از خیال روی گل پیدا نشد
خویشتن را از چه رو بر خاک می مالد جبین
با چمن زد لاف از عکس ریاحین هر سحر
زین سبب در آب می بندند فردوس برین
سرخ شد گل با بنفشه در عتاب آمد مگر
گرچه می پوشد لباس تیره در فصل چنین
نه غلط گفتم که حجاب سرای شاه دین
راه در مجلس ندانددش جمل گردید ازین

اطلاعات

وزن: فاعلاتن فاعلاتن فاعلاتن فاعلن (رمل مثمن محذوف)
قالب شعری: قصیده
منبع اولیه: چکامه

* با انتخاب متن و لمس متن انتخابی می‌توانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.

برگردان به زبان ساده

باد نوروز آمد و آورد بوی یاسمین
بهر رقص آمد برون دست چنار از آستین
هوش مصنوعی: بهار با خود عطر خوش یاسمین را به ارمغان آورده و در این فصل شاداب، درخت چنار دستش را از آستین بیرون آورده و آماده‌ی رقص و شادی است.
نرگس مخمور در صحن چمن زین خرمی
کوفت چندان تا که تا زانو فروشد در زمین
هوش مصنوعی: نرگس مست در باغ چمن به قدری از خوشحالی رقصید که سرانجام به زمین نزدیک شد و تا زانو در آن فرو رفت.
سوسن آزاده را گل دوش می گفت آفتاب
در بدن خونش به جوش آمد زبس کاشفت ازین
هوش مصنوعی: سوسن آزاد به گل گفت که آفتاب در بدنش باعث شده خونش به جوش بیاید، چون خیلی از این موضوع ناراحت و عصبانی بود.
در دل آب از خیال روی گل پیدا نشد
خویشتن را از چه رو بر خاک می مالد جبین
هوش مصنوعی: در دل آب، به دلیل خیال زیبایی گل، نتوانست وجود خود را پیدا کند. پس چرا جلوی زمین، پیشانی‌اش را می‌ساید؟
با چمن زد لاف از عکس ریاحین هر سحر
زین سبب در آب می بندند فردوس برین
هوش مصنوعی: در هر صبح، گل‌ها با زیبایی و خوشبویی خود به دنیا ناز می‌کنند و به همین دلیل، به آب‌هایی که در بهشت جاری است، اشاره می‌شود که به خاطر این زیبایی‌ها، شبیه به فردوس هستند.
سرخ شد گل با بنفشه در عتاب آمد مگر
گرچه می پوشد لباس تیره در فصل چنین
هوش مصنوعی: گل به خاطر رفتار بنفشه رنگش تغییر کرد و با او درگیر شد، حتی اگر بنفشه در این فصل با لباس تیره‌ای خود را پنهان کرده باشد.
نه غلط گفتم که حجاب سرای شاه دین
راه در مجلس ندانددش جمل گردید ازین
هوش مصنوعی: من به اشتباه نگفتم که حجاب و پوشش معبد ایمان در مجلس به هیچ کس نشان داده نمی‌شود و همه از این موضوع آگاه شدند.