شمارهٔ ۲۸ - نیز در مدح اتسز گوید
مظفرا، ملکا، روزگار چاکر تست
فلک متابع تست و جهان مسخر تست
بلند کردن شرع از رسوم رایت تست
خراب کردن شرک از خصال خنجر تست
حدیقهٔ حسنات و صحیفهٔ برکات
گزیده مخبرست و ستوده منظر تست
کجا نفایس علمست، جمله در دل تست
کجا عرایس فضلست، جمله در بر تست
کفیل رزق خلایق عطیت کف تست
مآب اهل حقایق عطیهٔ در تست
سواد لشکر تو چون سواد دیده شدست
که نور چشم ظفر در سواد لشکر تست
تو همچو بحری و اقسام علم موجهٔ تست
تو همچو کانی و انواع فضل گوهر تست
بساط ظلم تو بستد ز عرصهٔ آفاق
بحسن عهد که در رأی عدل گستر تست
گل نجاح شکفته بروضهٔ آمال
بلطف تربیت دست جود پرور تست
خدایگانا، تشویش حال بدخواهان
صلاح دولت تست و نظام کشور تست
بجوی افسر شاهی، که در همه عالم
اگر سریست سزاوار افسر، آن سر تست
ترا بیاوری خلق هیچ حاجت نیست
خدای عزوجل بهترین یاور تست
تو صد جهانی و عاقل کجا تواند گفت
که : هیچ کس بجهان اندرون برابر تست؟
بجمع مال جهان هست مفخر شاهان
تو آن شهی که بتفریق مال مفخر تست
بدرع و مغفر شخص عزیز رنجه مدار
که حفظ و عصمت حق همچو درع و مفغر تست
بهر کجا که نهی و بهر رهی که روی
فتوح همره تست و سعود همبر تست
همیشه رایت تو در جهان مطفر باد
که شرع محترم از رایت مظفر تست
بگیر مملکت شرق و غرب، کز همه خلق
تویی که مملکت شرق و غرب، در خور تست
شمارهٔ ۲۷ - در مدح اتسز خوارزمشاه: تویی، شها، که جهان را به جاه تو طربست شمارهٔ ۲۹ - هم در مدح اتسز گوید: شاها! زمان مجد و معالی زمان تست
اطلاعات
وزن: مفاعلن فعلاتن مفاعلن فعلن (مجتث مثمن مخبون محذوف)
قالب شعری: قصیده
منبع اولیه: سیاوش جعفری
* با انتخاب متن و لمس متن انتخابی میتوانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.
برگردان به زبان ساده
مظفرا، ملکا، روزگار چاکر تست
فلک متابع تست و جهان مسخر تست
هوش مصنوعی: مظفر، ای پادشاه، زمانه در خدمت توست. آسمان فرمانبردار توست و جهان در اختیار تو قرار دارد.
بلند کردن شرع از رسوم رایت تست
خراب کردن شرک از خصال خنجر تست
هوش مصنوعی: باید اصول دین را از سنتهای نادرست بیرون بیاوری، زیرا از بین بردن خرافات و ناپاکیها به وسیلهای که به دست توست، امکانپذیر است.
حدیقهٔ حسنات و صحیفهٔ برکات
گزیده مخبرست و ستوده منظر تست
هوش مصنوعی: باغی از خوبیها و دفتر برکتهاست که به طور ویژهای از کسی خبر داده شده و چهرهاش مورد ستایش قرار گرفته است.
کجا نفایس علمست، جمله در دل تست
کجا عرایس فضلست، جمله در بر تست
هوش مصنوعی: تمامی گنجینههای علم در دل تو نهفته است و تمام زیباییهای فضل و فضیلت در وجود تو موجود است.
کفیل رزق خلایق عطیت کف تست
مآب اهل حقایق عطیهٔ در تست
هوش مصنوعی: رزق و روزی مردم در دستان توست، و از دست تو به آنها میرسد. آنهایی که به حقیقت دست پیدا کردهاند، میدانند که بخشش و نعمت از توست.
سواد لشکر تو چون سواد دیده شدست
که نور چشم ظفر در سواد لشکر تست
هوش مصنوعی: سربازان تو مانند پرچم دیدگان هستند که نور پیروزی در آنها وجود دارد.
تو همچو بحری و اقسام علم موجهٔ تست
تو همچو کانی و انواع فضل گوهر تست
هوش مصنوعی: تو مانند دریا هستی که انواع دانش و علم در آن موج میزند، و همچنین تو به مانند معدنی هستی که انواع فضایل و خوبیها در آن وجود دارد.
بساط ظلم تو بستد ز عرصهٔ آفاق
بحسن عهد که در رأی عدل گستر تست
هوش مصنوعی: ظلم و ستم تو چنان از دنیا برچیده شد که با حسن و نیکویی عهد، فضای عدالت را گسترانید.
گل نجاح شکفته بروضهٔ آمال
بلطف تربیت دست جود پرور تست
هوش مصنوعی: گل نجاح در باغ آرزوها شکفته شده است، به لطف تربیت نیکو و دست generosity تو.
خدایگانا، تشویش حال بدخواهان
صلاح دولت تست و نظام کشور تست
هوش مصنوعی: ای پروردگار، نگرانی و اضطراب دشمنان نشاندهنده خیر و نیکی برای دولت تو و امنیت کشور توست.
بجوی افسر شاهی، که در همه عالم
اگر سریست سزاوار افسر، آن سر تست
هوش مصنوعی: به دنبال مقام و جایگاه سلطنتی باش، زیرا اگر کسی در تمام دنیا شایستهٔ رسیدن به این مقام باشد، آن شخص تو هستی.
ترا بیاوری خلق هیچ حاجت نیست
خدای عزوجل بهترین یاور تست
هوش مصنوعی: نیازی به کمک دیگران نداری، زیرا خداوند بهترین یار و مددکار توست.
تو صد جهانی و عاقل کجا تواند گفت
که : هیچ کس بجهان اندرون برابر تست؟
هوش مصنوعی: تو به اندازهای بزرگ و پر از معرفتی که هیچ کس نمیتواند بگوید که در این دنیا، کسی با تو برابر است.
بجمع مال جهان هست مفخر شاهان
تو آن شهی که بتفریق مال مفخر تست
هوش مصنوعی: مال و ثروت دنیا برای شاهان افتخار و منزلت میآورد، اما تو آن شاهی هستی که با بخشش و تقسیم مال، کار بزرگی انجام میدهی و این برای تو افتخار است.
بدرع و مغفر شخص عزیز رنجه مدار
که حفظ و عصمت حق همچو درع و مفغر تست
هوش مصنوعی: «از شخص عزیز مراقبت کن و او را آزار نده، زیرا حفظ و حفاظت او مانند زره و کلاهخود است که از او در برابر خطرات محافظت میکند.»
بهر کجا که نهی و بهر رهی که روی
فتوح همره تست و سعود همبر تست
هوش مصنوعی: هر کجا که بروی و هر راهی که انتخاب کنی، کامیابی و موفقیت در همراهی توست.
همیشه رایت تو در جهان مطفر باد
که شرع محترم از رایت مظفر تست
هوش مصنوعی: همیشه پرچم تو در دنیا باعث افتخار باشد، زیرا قوانین محترم از پرچم تو نشأت میگیرد.
بگیر مملکت شرق و غرب، کز همه خلق
تویی که مملکت شرق و غرب، در خور تست
هوش مصنوعی: بگیر کشورهای شرق و غرب، چون از میان تمام مردم، تو تنها کسی هستی که شایستگی این حکومت را داری.