گنجور

بخش ۱ - سرآغاز

الهی سینه‌ای ده آتش افروز
در آن سینه دلی وان دل همه سوز
هر آن دل را که سوزی نیست، دل نیست
دل افسرده غیر از آب و گل نیست
دلم پر شعله گردان، سینه پردود
زبانم کن به گفتن آتش آلود
کرامت کن درونی درد پرورد
دلی در وی درون درد و برون درد
به سوزی ده کلامم را روایی
کز آن گرمی کند آتش گدایی
دلم را داغ عشقی بر جبین نه
زبانم را بیانی آتشین ده
سخن کز سوز دل تابی ندارد
چکد گر آب ازو، آبی ندارد
دلی افسرده دارم سخت بی نور
چراغی زو به غایت روشنی دور
بده گرمی دل افسرده‌ام را
فروزان کن چراغ مرده‌ام را
ندارد راه فکرم روشنایی
ز لطفت پرتویی دارم گدایی
اگر لطف تو نبود پرتو انداز
کجا فکر و کجا گنجینهٔ راز
ز گنج راز در هر کنج سینه
نهاده خازن تو سد دفینه
ولی لطف تو گر نبود، به سد رنج
پشیزی کس نیابد ز آنهمه گنج
چودر هر کنج، سد گنجینه داری
نمی‌خواهم که نومیدم گذاری
به راه این امید پیچ در پیچ
مرا لطف تو می‌باید، دگر هیچ

اطلاعات

وزن: مفاعیلن مفاعیلن فعولن (هزج مسدس محذوف یا وزن دوبیتی)
قالب شعری: مثنوی
منبع اولیه: ویکی‌درج

* با انتخاب متن و لمس متن انتخابی می‌توانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.

خوانش ها

سرآغاز به خوانش فرید حامد
سرآغاز به خوانش علی بهداروند

آهنگ ها

این شعر را چه کسی در کدام آهنگ خوانده است؟

"(نامعلوم) (۲۴:۰۰ - ۲۶:۲۹) خواننده آواز: قوامی (فاخته‌ای)، حسین سراینده شعر آواز: وحشی بافقی (ساقی نامه) مطلع شعر آواز: الهی سینه ای ده آتش افروز"
(آلبوم برگ سبز » شمارهٔ ۱۳۷)
"(دشتی) (۰۱:۳۸ - ۰۲:۱۹) خواننده آواز: عبدالوهاب شهیدی سراینده شعر آواز: وحشی بافقی (غزل) مطلع شعر آواز: الهی سینه ای درد آشنا ده"
(آلبوم گلهای تازه » شمارهٔ ۳۴)
"(دشتی) (۰۳:۲۶ - ۰۶:۱۷) نوازندگان: مجد، لطف‌ الله (‎تار) ; رضا ورزنده (‎سنتور) خواننده آواز: عبدالعلی وزیری سراینده شعر آواز: وحشی بافقی (مثنوی) مطلع شعر آواز: الهی سینه ای ده آتش افروز"
(آلبوم گلهای جاویدان » شمارهٔ ؟#۴)
"نیایش"
با صدای حامد مقدم (آلبوم شاهزاده برهنه پا)
"(بیات اصفهان) (۱۶:۳۶ - ۱۸:۵۰) نوازندگان: همایون خرم (‎ویولن) خواننده آواز: گلپایگانی، سیّدعلی‌اکبر سراینده شعر آواز: وحشی بافقی (غزل)"
(آلبوم گلهای رنگارنگ » شمارهٔ ۴۱۸)
"شعله گردان (آواز اصفهان)"
با صدای محمد معتمدی (آلبوم مناجات)
"نیایش"
با صدای حامد مقدم (آلبوم شاهزادهٔ برهنه‌پا)
"الهی سینه ای ده آتش افروز"
با صدای دکتر حمید عسکری (آلبوم طرح نو)

حاشیه ها

1389/09/20 00:12

این یکی از زیباترین ستایش های شعر فارسیه که البته متاسفانه اکثرافراد نمی دونن شاعرش وحشی بافقی هست!
وحشی همیشه مظلوم و گمنامه!

1390/07/29 13:09
ناشناس

عالی بود

1391/08/30 09:10
خلیل آذرخس

هر آن دل را که سوزی نیست، دل نیس
زیباست شعر وحشی وپرسوز عشق و عرفان.... و حافظ بزرگ را میماند
سوز دل ,اشگ نهان آه سحر ......اینهمه از نظر لطف شما می بینم...
آن سوخته را جان شد گ آواز نیامد...
از سعدی تا مولانا...غم غشقش ده و عشقش ده و بسیارش ده....یا باز پاراداکس رنج -شاد ی و عشق که سخنش نامکرر است...
چون غمش را نتوان یافت مگر در دل شاد....
ما به امید غمش خاطر شادی طلبیم...

1391/11/18 09:02

سلام به اشعار ابتدای آثار که به حمد وسپاس خداوند می پردازد تحمیدیه می گویند از حمله این شعر معروف وزیبای وحشی جهت اطلاعات بیشتر به تارنمای درج شده مراجعه فرمایید.

1391/12/05 11:03
فائزه

با سلام در بیت دوازده ، سیزده و چهارده کلمه صد به اشتباه سد درج شده است
با تشکر

1393/02/26 12:04
محسن

فائزه خانم، سد نگارش درست هست. استفاده از ص بجای س اشنباه هست و تاثیر زبان عربی بر فارسی. نکته انکه سده (یک سد سال) را در فارسی امروز بدرستی می نویسیم.

1393/08/27 19:10

لطفا "الاهی" را به "الهی" اصلاح کنید. ممنون.

1393/08/27 19:10

البته شاید "الهی" نادرست متداول باشه، چون الف کوتاه در حرف های زبان فارسی وجود ندارد. همین طور همزه و مد و دیگر موارد نیز وجود نداره. ولی به هر ترتیب، "الاهی" باعث میشه که این بیت در موتورهای جستجو و همین طور خود جستجوی گنجور قابل دستیابی نباشه.

1395/05/23 16:07
محمد

وحشی یعنی آتشی که هرگز نگرد خاموش

1395/06/19 08:09
نوشاد

در زبان کلماتی هستند که زمانی رواج داشتند ، سپس فراموش و لغات دیگر جایگزین آن ها شده است. تحول دیگر این است که معنای برخی از این کلمات در طول زمان تغییر می یابد. به مانند لغت «جاندار» که در زمان حافظ به معنای “نگه دارنده جان (مامور محافظ)” و هم اکنوی به معنای “موجود زنده (حیوان)” است.
از جمله کلماتی که معنی آن در گذشت زمان تغییر یافته ، لغت “وحشت” است. در کتب لغت معتبر اولین معنایی که برای این کلمه نوشته شده ، “تنهایی” می باشد. “ترس” معنای ثانویه کلمه وحشت است که امروز برداشت می شود. صفت نسبی کلمه وحشت ، “وحشی” می شود که دقیقا به معنای عزلت نشین ، گوشه گیر و مردم گریز است که با واقعیت زندگی این شاعر کاملاً مطابقت دارد.

1395/10/14 01:01
امیر

خانم/آقای نوشاد! بسیار عالی.

1395/12/03 21:03
مهرآسا

با سلام.مطمئن اید کلمه ی "درد پرورد" درست نوشته شده؟ آخه معنی نمیده. یعنی پرورش یافته با درد؟

1395/12/04 02:03
مهناز ، س

گرامی مهر آسا
اگر درد را درد عشق تصور کنی درست می شود
دلی که از درد عشق بی تاب است
درون درد و برون درد
مانا باشی

الاهی سینه ای ده آتش افروز
در آن سینه دلـــی وان دل همه سوز
هر آن دل را که سوزی نیست دل نیست
دل افسرده غیر از آی و گل نیست
دلم پر شعله گردان سینه پر دود
زبانم کن به گفتن آتش آلود
به سوزی ده کلامم را روائی
کز آن گرمی کند آتش گدائی
دلم را داغ عشقی برجبین نه
زبانم را بیانی آتشین ده
اگـر لطف تو نبـود پرتو انـداز
کجـــا فکـــر و کجــا گنجینة راز
چو در هر کنج صد گنجینه داری
نمیخواهم که نومیدم گذاری
به راه این امید پیچ در پیچ
مرا لطف تو میباید دگر هیچ
این هشت بیت از این قسمت در وبسایت آوای جاوید توسط حمیدرضا فرهنگ خوانده شده است،آدرس صفحه:http://avayejavid.com/SazoAvaz/AvayeJavid_31.html

1397/05/07 12:08
امیر

به نظر عزیزان آیا به راه این امید غلط نیست ؟ ببه نظرم اید بگوئیم به امید این راه ....نه به راه این امید یعنی راه پیچ در پیچ است نه امید پیچ در پیچ

1397/05/07 16:08
محسن ، ۲

امیر خان
راهی پیچ در پیچ است که راه امید است. به راهی قدم گذارده که در آن امیدواری ست با سردرگمی ها و مشکلات فراوان. راهی پرپیچ و خم ، درین راه از لطف خداوندگار مدد می جوید.

1398/11/07 17:02
تنها خراسانی

خرد را گر نبخشد روشنایی
بماند تا ابد در تیره رایی
کمال عقل آن باشد در این راه
که گوید نیستم از هیچ آگاه
وحشی بافقی

1399/03/31 11:05
فاطمه

وحشی همیشه عالی بوده*_*

1399/05/19 08:08
سمانه

الاهی سینه ای ده آتش افروز
در آن سینه دلـــی وان دل همه سوز
هر آن دل را که سوزی نیست دل نیست
دل افسرده غیر از آی و گل نیست
دلم پر شعله گردان سینه پر دود
زبانم کن به گفتن آتش آلود
به سوزی ده کلامم را روائی
کز آن گرمی کند آتش گدائی
دلم را داغ عشقی برجبین نه
زبانم را بیانی آتشین ده
اگـر لطف تو نبـود پرتو انـداز
کجـــا فکـــر و کجــا گنجینة راز
چو در هر کنج صد گنجینه داری
نمیخواهم که نومیدم گذاری
به راه این امید پیچ در پیچ
مرا لطف تو میباید دگر هیچ
این هشت بیت از این قسمت در وبسایت آوای جاوید توسط حمیدرضا فرهنگ خوانده شده است،آدرس صفحه:
پیوند به وبگاه بیرونی/

1399/07/17 12:10
فرشاد

سلام این شعر از رحاظ وزنی مشکل دتره, کسی اطلاعتی نسبت به اوزان شعر داره ,مقداری توضیح بدهد,
ممنون

1399/09/11 20:12
سهیل

جناب محمد معتمدی در افشاری خوندن که اشتباها اصفهان قید شده

1400/01/08 10:04
مهدی

سلام دوستان عزیز
پیشنهاد میکنم گلهای تازه برنامه شماره 34 رو با صدای استاد شهیدی گوش کنید.
انصافا بی نظیر خوندن.

1403/08/28 16:10
احمد رحمت‌بر

نادر گلچین هم این شعر را خوانده است، با همراهی تار هوشنگ ظریف. اطلاعات بیشتری در مورد این اجرا ندارم متاسفانه. 

از وبگاه ایران صدا امکان شنیدن آن وجود دارد. 

پیوند به وبگاه بیرونی