گنجور

شمارهٔ ۳۰ - تهنیت و تاریخ جلوس شاه صفی ثانی «شاه سلیمان »

شکر که «عباس شه » خلد سیر
کرد چو طی دفتر ایام خود
ساخت گرامی خلفی یادگار
زنده از او کرد همان نام خود
خسرو دین پرور عادل «صفی »
آنکه ازو یافت جهان کام خود
خاست چو بر پا علم دولتش
صبح از او کرد جهان شام خود
خانه دین، زین خور تابنده باز
دید پر از نور در و بام خود
جامه دارایی این ملک را
قدر بیفزود ز اندام خود
دور به عدلش ز حوادث گرفت
نقد ز کف داده آرام خود
چشم دلش، بیند الهی مدام
پر ز می لطف خدا جام خود
صعوه صفت، جان و تن دشمنان
بیند الهی همه در دام خود
کرد چو تاریخ جلوسش طلب
واعظ ما از دل ناکام خود
از سر اخلاص دعا کرد و گفت:
«باد جهانگیر چو انعام خود»

اطلاعات

وزن: مفتعلن مفتعلن فاعلن (سریع مطوی مکشوف)
قالب شعری: غزل/قصیده/قطعه
منبع اولیه: ویکی‌درج

* با انتخاب متن و لمس متن انتخابی می‌توانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.

برگردان به زبان ساده

شکر که «عباس شه » خلد سیر
کرد چو طی دفتر ایام خود
هوش مصنوعی: خوشحالم که عباس معشوق در بهشت قدم گذاشت، مانند ورق زدن دفتر زندگی‌اش.
ساخت گرامی خلفی یادگار
زنده از او کرد همان نام خود
هوش مصنوعی: این بیت به مفهوم این اشاره دارد که فردی گرانقدر و ارزشمند، فرزندی به دنیا آورده که از او یادگاری زنده و ادامه‌دهندهٔ نام و آثارش خواهد بود.
خسرو دین پرور عادل «صفی »
آنکه ازو یافت جهان کام خود
هوش مصنوعی: خسرو دین پرور عادل، صفی، کسی است که از وجود او دنیا به آرزوها و خواسته‌های خود دست یافته است.
خاست چو بر پا علم دولتش
صبح از او کرد جهان شام خود
هوش مصنوعی: وقتی که پرچم دولت او بر افراشته شد، صبحی آغاز شد که تمام جهان را تحت تاثیر قرار داد و آن را به سمت شگفتی‌ها برد.
خانه دین، زین خور تابنده باز
دید پر از نور در و بام خود
هوش مصنوعی: خانه دین مانند زین است که تابش نور زیادی دارد و از هر طرف روشن و پراقبال است.
جامه دارایی این ملک را
قدر بیفزود ز اندام خود
هوش مصنوعی: پوشش ثروت این سرزمین به ارزش‌های او افزوده است.
دور به عدلش ز حوادث گرفت
نقد ز کف داده آرام خود
هوش مصنوعی: او به خاطر دوری از مشکلات و حوادث، آرامش و ثبات خود را از دست داده و در واقع از اوضاع دنیا بی‌خبر است.
چشم دلش، بیند الهی مدام
پر ز می لطف خدا جام خود
هوش مصنوعی: چشم دل او همیشه به تماشا است، و به لطف خداوند، مانند جام پر از می، سرشار از زیبایی‌ها و نعمت‌هاست.
صعوه صفت، جان و تن دشمنان
بیند الهی همه در دام خود
هوش مصنوعی: پرنده‌ای که به زیبایی و صفا معروف است، جان و وجود دشمنان را در دام خود می‌بیند و به نظر می‌رسد که خداوند همه را به همین روش گرفتار کرده است.
کرد چو تاریخ جلوسش طلب
واعظ ما از دل ناکام خود
هوش مصنوعی: او وقتی به قدرت و پادشاهی رسید، از واعظ خواست تا از دل ناامید و حسرت‌بارش صحبت کند.
از سر اخلاص دعا کرد و گفت:
«باد جهانگیر چو انعام خود»
هوش مصنوعی: او با اخلاص دعا کرد و گفت: «ای بادی که جهانی را دربر می‌گیری، همچون نعمت خود»