واعظ قزوینیشمارهٔ ۴۲۰
در زمین شوره هر دل که خواندی قابلش
این قدر تخم محبت کاشتی، کو حاصلش؟!
نان خود در روز بازار قیامت پخته است
چون تنور آنکس که بهر دیگران سوزد دلش
خانه آبادان سائل، خانه آبادان کند
تشنه سیل است، در گاهی که نبود سائلش
چون جرس،گم کرده راهان گوش بر زنگ وی اند
بر سر راه هدی، هر کس که میلرزد دلش
خط احسانی که با دست سخا گردد رقم
از نگاه منت آلود است خط باطلش
خانه ظالم حباب سیل را ماند، که هست
از غبار کلبه ویران مظلومان گلش
سرکشند آزادگان،زین خاکدان چون سرو و، هست
واعظ از دون همتی، چون بید مجنون مائلش
اطلاعات
وزن: فاعلاتن فاعلاتن فاعلاتن فاعلن (رمل مثمن محذوف)
قالب شعری: غزل
منبع اولیه: ویکی‌درج
* با انتخاب متن و لمس متن انتخابی می‌توانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.
برگردان به زبان ساده
در زمین شوره هر دل که خواندی قابلش
این قدر تخم محبت کاشتی، کو حاصلش؟!
هوش مصنوعی: در زمین خشک و بی‌حاصل هر دل که به محبت پرداختی، حالا چه نتیجه‌ای از آن به دست آوردی؟
نان خود در روز بازار قیامت پخته است
چون تنور آنکس که بهر دیگران سوزد دلش
هوش مصنوعی: آدمی که در دنیا برای دیگران خیر و نیکی می‌کند، در روز قیامت پاداش و نتیجه کارهای خود را دریافت خواهد کرد. همچنان که نان در تنور خوب پخته می‌شود، عمل نیک او نیز در آن روز مورد توجه قرار می‌گیرد.
خانه آبادان سائل، خانه آبادان کند
تشنه سیل است، در گاهی که نبود سائلش
هوش مصنوعی: در خانه‌ای که یاد و کمک به نیازمندان باشد، آبادانی و نعمت وجود دارد. اما در زمان‌هایی که کسی در آن خانه نیست، باران و نعمت‌ها هم کارایی نخواهند داشت و بی‌فایده به نظر می‌رسند.
چون جرس،گم کرده راهان گوش بر زنگ وی اند
بر سر راه هدی، هر کس که میلرزد دلش
هوش مصنوعی: همان‌طور که صدای زنگ، مسیر را گم کرده است، افرادی که دلشان میلرزد به صدای زنگ توجه می‌کنند و به دنبال نشانه‌های هدایت هستند.
خط احسانی که با دست سخا گردد رقم
از نگاه منت آلود است خط باطلش
هوش مصنوعی: خاطره‌های خوبی که با دست generosity نوشته می‌شوند، همیشه تحت تأثیر نگاه افراد بدخواه و حسود قرار دارند و این تأثیر می‌تواند به راحتی به آن‌ها آسیب برساند.
خانه ظالم حباب سیل را ماند، که هست
از غبار کلبه ویران مظلومان گلش
هوش مصنوعی: به خانه ظالم نمی‌توان دل بست، زیرا مانند حبابی است که در برابر سیل می‌شکند. اما در میان غبار و ویرانه‌های آن، هنوز گل‌هایی از مظلومان می‌روید.
سرکشند آزادگان،زین خاکدان چون سرو و، هست
واعظ از دون همتی، چون بید مجنون مائلش
هوش مصنوعی: آزادگان به مانند سروهای بلند و سرسخت از این خاک بی‌رحم سر به افراشتند. در مقابل، واعظانی که از پایینی و سطحی بودن خودشان رنج می‌برند، مانند بید مجنون به سستی و ناآرامی تمایل دارند.