گنجور

شمارهٔ ۱۲۳

هر قدر نیکی بود پوشیده تر، نیکوتر است
پا نهاد از جاده چون بیرون، زن بی چادر است
دور نبود جنگجو سازد غرور زر ترا
غنچه با مشت گره، پیوسته از مشتی زر است
نقص شاهان نیست خود کار جهان بردن براه
در حقیقت بادبان هم پای کشتی، هم سراست
زنگ غفلت، کی شود پاک از دل چون آهنت
کار تو چون زنگ آهن، روز و شب خواب و خور است
مرده ای دل مگذر از لوح مزار رفتگان
کاین زبانها جمله گویایند و، گوش ما کراست
خشک کن در آفتاب توبه، ای دل دامنی
کآتش افروز جزا، در حشر دامان تراست
دیده گریان دهد کام تو در دریای شب
صید ماهی دام را از همت چشم تراست
در کلامم گر بندرت خامیی باشد، چه باک؟
میوه این باغ واعظ، تا به آخر نوبر است

اطلاعات

وزن: فاعلاتن فاعلاتن فاعلاتن فاعلن (رمل مثمن محذوف)
قالب شعری: غزل
منبع اولیه: ویکی‌درج

* با انتخاب متن و لمس متن انتخابی می‌توانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.

برگردان به زبان ساده

هر قدر نیکی بود پوشیده تر، نیکوتر است
پا نهاد از جاده چون بیرون، زن بی چادر است
هوش مصنوعی: خیلی از خوبی‌ها هر چه پنهان‌تر باشد، اثر و ارزش بیشتری دارد. مثل این که اگر کسی از جاده خارج شده و راهی دیگر را پیش بگیرد، مانند زنی است که بدون چادر در انظار ظاهر شده است.
دور نبود جنگجو سازد غرور زر ترا
غنچه با مشت گره، پیوسته از مشتی زر است
هوش مصنوعی: نزدیک نیست که کسی از روی غرور و ثروت، به جنگ و مبارزه بپردازد. طلا مانند گلی است که در مشت بسته و محکم نگه‌داشته شده، و این نشان‌دهنده‌ی اینکه همواره ثروت در دل مشتی از طلا نهفته است.
نقص شاهان نیست خود کار جهان بردن براه
در حقیقت بادبان هم پای کشتی، هم سراست
هوش مصنوعی: در واقع، مشکلات و نواقص مربوط به کارهای دنیا به خود شاهان مربوط نمی‌شود. مانند بادبانی که هم به کشتی کمک می‌کند و هم آن را در مسیر صحیح هدایت می‌نماید.
زنگ غفلت، کی شود پاک از دل چون آهنت
کار تو چون زنگ آهن، روز و شب خواب و خور است
هوش مصنوعی: زنگ غفلت، چگونه می‌تواند از دل پاک شود، همان‌طور که آهن زنگ می‌زند. روز و شب مشغول خواب و خوراک هستی.
مرده ای دل مگذر از لوح مزار رفتگان
کاین زبانها جمله گویایند و، گوش ما کراست
هوش مصنوعی: دل عزیز، از محل آرامش گذشتگان چشم بپوش، چرا که این زبان‌ها همه سخن می‌گویند و در واقع گوش ما باید به کدام یک توجه کند؟
خشک کن در آفتاب توبه، ای دل دامنی
کآتش افروز جزا، در حشر دامان تراست
هوش مصنوعی: ای دل، توبه‌ات را در آفتاب خشک کن، چون جزای اعمالت مانند آتش در روز قیامت دامنت را می‌سوزاند.
دیده گریان دهد کام تو در دریای شب
صید ماهی دام را از همت چشم تراست
هوش مصنوعی: چشمان گریان می‌توانند آرزوی تو را در دل شب برآورده کنند، که مانند دریا صید ماهی است و‌ برای به دست آوردن آن، تلاش و اراده تو بسیار مهم است.
در کلامم گر بندرت خامیی باشد، چه باک؟
میوه این باغ واعظ، تا به آخر نوبر است
هوش مصنوعی: اگر در سخن من گاهی نارسایی وجود داشته باشد، اشکالی ندارد. میوه‌ این باغ همین واعظ، تا آخرین لحظه تازه و بکر است.