گنجور

شمارهٔ ۷۵ - رنگین لاله ها

فلک تا کی جفا بر آل پیغمبر روا دارد
روا تا کی جفا با اهل بیت مصطفی دارد
بیا در کربلا ای دل! به حسرت دیده ای بگشا
به طرف گلشنش بنگر چه رنگی لاله ها دارد
سراسر لاله هایش، نوجوانان بنی هاشم
که زهرا بهرشان چون لاله بر دل داغ ها دارد
علمدار سپاه و ساقی بزم وفا عباس
کنار آب، لب تشنه دو دست از تن جدا دارد
علی اکبر آن آیینهٔ رخسار پیغمبر
تنی صد پاره و فرقی ز تیغ کین دو تا دارد
یتیم مجتبی قاسم به یاری عموی خود
حنا از خون فرق خویشتن، بردست و پا دارد
نشسته زیر خنجر تشنه لب سبط نبی اما
به هرگامی که بردارد نگاهی بر قفا دارد
حسین ای کشتهٔ راه خدا! دریاب «ترکی» را
که این پیرانه سر بر سر،هوای کربلا دارد
شها!گویند شد در کربلایت هر کسی مدفون
پس از مردن، چه ترس از پرسش روز جزا دارد

اطلاعات

وزن: مفاعیلن مفاعیلن مفاعیلن مفاعیلن (هزج مثمن سالم)
قالب شعری: غزل/قصیده/قطعه
منبع اولیه: ویکی‌درج

* با انتخاب متن و لمس متن انتخابی می‌توانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.

برگردان به زبان ساده

فلک تا کی جفا بر آل پیغمبر روا دارد
روا تا کی جفا با اهل بیت مصطفی دارد
هوش مصنوعی: آسمان تا کی بر خاندان پیامبر ظلم و ستم روا می‌دارد؟ تا کی با اهل بیت مصطفی این گونه بی‌رحمی خواهد کرد؟
بیا در کربلا ای دل! به حسرت دیده ای بگشا
به طرف گلشنش بنگر چه رنگی لاله ها دارد
هوش مصنوعی: ای دل! بیا به کربلا، چشمانت را بگشا و به سوی گلستانش نگاه کن، ببین لاله‌ها چه رنگی دارند و چه زیبایی‌ای در آنجا وجود دارد.
سراسر لاله هایش، نوجوانان بنی هاشم
که زهرا بهرشان چون لاله بر دل داغ ها دارد
هوش مصنوعی: این بیت به زیبایی و جوانی جوانان بنی هاشم اشاره دارد و می‌گوید که مانند لاله‌هایی هستند که دل مادرشان، یعنی حضرت زهرا، برای آن‌ها پر از عشق و درد است. در واقع، این تصویر به ارتباط عمیق مادرانه و احساسات او نسبت به فرزندانش پرداخته است.
علمدار سپاه و ساقی بزم وفا عباس
کنار آب، لب تشنه دو دست از تن جدا دارد
هوش مصنوعی: عباس، علمدار سپاه و ساقی است که در میدان وفا کنار آب ایستاده و با وجود اینکه تشنه است، دستانش از بدنش جدا شده است.
علی اکبر آن آیینهٔ رخسار پیغمبر
تنی صد پاره و فرقی ز تیغ کین دو تا دارد
هوش مصنوعی: علی اکبر، همچون آینه‌ای از چهره پیامبر است، که بدنی مصدوم و پاره‌پاره دارد و دو زخم عمیق بر سرش نشانه‌ی نبرد را بر جای گذاشته است.
یتیم مجتبی قاسم به یاری عموی خود
حنا از خون فرق خویشتن، بردست و پا دارد
هوش مصنوعی: قاسم، یتیم مجتبی، به کمک عمویش در حال نبرد است و نشان خون سرش را بر دستان و پاهایش دارد.
نشسته زیر خنجر تشنه لب سبط نبی اما
به هرگامی که بردارد نگاهی بر قفا دارد
هوش مصنوعی: در ناامیدی و شرایط سخت، سبط پیامبر با لب تشنه در زیر خنجر نشسته است. اما او با هر قدمی که برمی‌دارد، نگاهی به پشت سرش دارد و احتمالاً به یاد گذشته و کسانی که در اطرافش بوده‌اند، می‌اندیشد.
حسین ای کشتهٔ راه خدا! دریاب «ترکی» را
که این پیرانه سر بر سر،هوای کربلا دارد
هوش مصنوعی: حسین، ای کسی که به خاطر خدا جان داده‌ای! توجه کن به «ترکی» که این پیرمرد در دلش آرزوی رفتن به کربلا را دارد.
شها!گویند شد در کربلایت هر کسی مدفون
پس از مردن، چه ترس از پرسش روز جزا دارد
هوش مصنوعی: ای خدا! می‌گویند که در کربلا، هر کسی بعد از مرگش دفن می‌شود. پس چرا باید از پرسش روز قیامت ترس داشته باشد؟