گنجور

بخش ۱۳

دوای غم نتوان ساخت جز به باده ناب
مرا به لطف خود امروز ساقیا دریاب
در جواب او
سحر چو طلعت زناج دیدم اندر خواب
ز شوق آن دل بریان جگر شدست کباب
علی الصباح به از کوزه عسل باشد
به پیش خاطر مخمور کاسه سیراب
چه خوش بود به جهان سایه بان نان تنک
که میخ او ز گرز باشد و لغانه طناب
دلم چو خسته جوع است می کنم پرهیز
بیار گرده بریان و شربت عناب
به خانقه نشود نان تمام، می ترسم
مکن تو عیب اگر می روم به عین شتاب
چو دید کله بریان به نان شمسی ضم
نه شرم کله قندست این زمان دریاب
مکش تو منت دو نان چو صوفی مسکین
به نان خشک قناعت کن و به کوزه آب

اطلاعات

وزن: مفاعلن فعلاتن مفاعلن فعلن (مجتث مثمن مخبون محذوف)
قالب شعری: غزل/قصیده/قطعه
منبع اولیه: ویکی‌درج

* با انتخاب متن و لمس متن انتخابی می‌توانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.

برگردان به زبان ساده

دوای غم نتوان ساخت جز به باده ناب
مرا به لطف خود امروز ساقیا دریاب
هوش مصنوعی: تنها راه درمان اندوه، نوشیدن شراب خالص است. ای ساقی، امروز با محبت خود مرا کمک کن.
سحر چو طلعت زناج دیدم اندر خواب
ز شوق آن دل بریان جگر شدست کباب
هوش مصنوعی: صبح وقتی که چهره زیبا را در خواب دیدم، از شوق آن امید دل شکیبا، جانم آتش گرفت و قلبم همچون کباب شد.
علی الصباح به از کوزه عسل باشد
به پیش خاطر مخمور کاسه سیراب
هوش مصنوعی: صبح زود به این وسعت شیرینی و لطافت، به مراتب بهتر از کوزه‌ای پر از عسل است، که در برابر ذهن سرگردان و مست، کاسه‌ای پر از آب باشد.
چه خوش بود به جهان سایه بان نان تنک
که میخ او ز گرز باشد و لغانه طناب
هوش مصنوعی: چه خوب است که در دنیا سایه‌بان نانی داشته باشیم که میخ آن از گرز باشد و طنابش از لغانه.
دلم چو خسته جوع است می کنم پرهیز
بیار گرده بریان و شربت عناب
هوش مصنوعی: دل من خیلی خسته و گرسنه است، اما سعی می‌کنم از خوردن پرهیز کنم. بیا و نان داغ و شربت عناب بیاور.
به خانقه نشود نان تمام، می ترسم
مکن تو عیب اگر می روم به عین شتاب
هوش مصنوعی: اگرچه به خانقاه می‌روم، نان و معیشتم تمام نمی‌شود. نگران نباش که اگر به سرعت می‌روم، عیبی ندارد.
چو دید کله بریان به نان شمسی ضم
نه شرم کله قندست این زمان دریاب
هوش مصنوعی: وقتی که دیدی کله‌پزی بر روی آتش مشغول درست کردن نان است، نگذار شرم و حیا جلو سدشان شود، چون در این لحظه متوجه باش که این نان مثل کله قند است و ارزشش را دارد.
مکش تو منت دو نان چو صوفی مسکین
به نان خشک قناعت کن و به کوزه آب
هوش مصنوعی: به خودت سختی نده و از دیگران توقع نداشته باش. مثل یک صوفی فقیر که با نان خشک راضی است، باید یاد بگیری که با کمی آب و نان ساده زندگی کنی و قانع باشی.