گنجور

شمارهٔ ۵۲ - دلبر فرزانه

طالب طرّه خم در خم جانانه شدم
عاقلان سلسله آرید که دیوانه شدم
در جهان بودنم از دوستی اوست بلی
شایق گنج بدم، ساکن ویرانه شدم
خادم مسجد آدینه اگر بودم دوش
از دم پیر مغان خازن میخانه شدم
نکنم سجده بشکرانه چرا تا که چنین
فارغ از صومعه و سبحهٔ صد دانه شدم
از من ای‌دوست مباش این‌همه بیگانه که من
آشنای تو شدم، کز همه بیگانه شدم
تا چو آن شمع شب افروز باغیار توئی
ز آتش غیرت دل، غیرت پروانه شدم
گر جنون دارم، اگر عقل، صبوحی باری
رفتم و مایل آن دلبر فرزانه شدم

اطلاعات

وزن: فعلاتن فعلاتن فعلاتن فعلن (رمل مثمن مخبون محذوف)
قالب شعری: غزل
منبع اولیه: همراهان گنجور

* با انتخاب متن و لمس متن انتخابی می‌توانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.

برگردان به زبان ساده

طالب طرّه خم در خم جانانه شدم
عاقلان سلسله آرید که دیوانه شدم
هوش مصنوعی: من به دنبال زیبایی و جذابیت‌های خاصی از معشوقه‌ام هستم و برای رسیدن به آن حالت دیوانگی را انتخاب کرده‌ام. عقلای قوم باید در این شرایط با من همدلی کنند، چون عشق من به این زیبایی باعث شده که از حالت عادی خارج شوم.
در جهان بودنم از دوستی اوست بلی
شایق گنج بدم، ساکن ویرانه شدم
هوش مصنوعی: وجود من در این جهان به خاطر دوستی اوست. بله، من به گنج و ثروت علاقه‌مند بودم، اما حالا در ویرانه‌ای ساکن شده‌ام.
خادم مسجد آدینه اگر بودم دوش
از دم پیر مغان خازن میخانه شدم
هوش مصنوعی: اگر در روز جمعه خدمتگزار مسجد بودم، دیشب به خاطر صحبت‌های پیر مغان، به کمیسر میخانه تبدیل شدم.
نکنم سجده بشکرانه چرا تا که چنین
فارغ از صومعه و سبحهٔ صد دانه شدم
هوش مصنوعی: چرا برای شکرگزاری سجده نکنم، در حالی که از دنیای عبادت و ذکر، به طور کامل رهایی یافته‌ام؟
از من ای‌دوست مباش این‌همه بیگانه که من
آشنای تو شدم، کز همه بیگانه شدم
هوش مصنوعی: ای دوست، از من فاصله نگیرید و اینقدر غریب نباشید؛ زیرا من به خوبی با تو آشنا شده‌ام و از همه غریبه‌ها دور شده‌ام.
تا چو آن شمع شب افروز باغیار توئی
ز آتش غیرت دل، غیرت پروانه شدم
هوش مصنوعی: من مانند شمعی هستم که در شب باغ تو می‌درخشد و به خاطر عشق و غیرتی که نسبت به تو دارم، مانند پروانه‌ای به آتش جذب شده‌ام.
گر جنون دارم، اگر عقل، صبوحی باری
رفتم و مایل آن دلبر فرزانه شدم
هوش مصنوعی: اگر دیوانگی دارم یا عقل سالمی، به هر حال، من صبحگاهی به سوی آن دلبر دانا رفتم و تمایل به او پیدا کردم.