گنجور

سهندیم

شاه داغیم، چال پاپاغیم، ائل دایاغیم، شانلی سهند´یم
باشی طوفانلی سهند´یم
باشدا حئیدر بابا تک قارلا، قیروولا قاریشیب سان
سون ایپک تئللی بولودلارلا اوفوقده ساریشیب سان
ساواشارکن باریشیب سان
گؤیدن ایلهام آلالی سیرری سماواتا دئیه رسه ن
هله آغ کورکو بورون، یازدا یاشیل دون دا گئیه رسه ن
قورادان حالوا یئیه رسه ن
دؤشلرینده سونالار سینه سی تک شوخ ممه لرده
نه شیرین چئشمه لرین وار
او یاشیل تئللری، یئل هؤرمه ده آینالی سحه رده
عشوه لی ائشمه لرین وار
قوی یاغیش یاغسا دا یاغسین
سئل اولوب آخسا دا آخسین
یان لاریندا دره لر وار
قوی قلمقاش لارین اوچسون فره لرله، هامی باخسین
دوش لرینده هئره لر وار
سیلدیریم لار، سره لر وار
او اتک لرده نه قیزلار یاناغی لاله لرین وار
قوزولار اوتلایاراق نی ده نه خوش ناله لرین وار
آی کیمی هاله لرین وار
گول چیچکدن بزه ننده، نه گلین لر کیمی نازین
یئل اسنده او سولاردا نه درین راز و نیازین
اوینایار گوللو قوتازین
تیتره ییر ساز تئلی تک شاخه لرین چایدا - چمنده
یئل او تئل لرده گزه نده، نه کوراوغلو چالی سازین
اؤرده گین خلوت ائدیب گؤلده پری لرله چیمنده
قول-قاناددان اونا آغ حوله آچار غمزه لی قازین
قیش گئدر، قوی گله یازین
هله نوروز گولی وار، قار چیچگین وار، گله جکلر
سئل - یاغشیدا یویونارکن ده گونش له گوله جکلر
اوزلرین تئز سیله جکلر
قیشدا کهلیک هوسیله، چؤله قاچدیقدا جوان لار
قاردا قاققیلدایاراق نازلی قلمقاش لارین اولسون
یاز، او دؤش لرده ناهار منده سین آچدیقدا چوبان لار
بوللو ، سودلو سورولر، دادلی قاووتماش لارین اولسون
آد آلیب سندن او شاعیر کی سن اوندان آد آلارسان
اونا هر داد وئره سه ن، یوز او مقابل داد آلارسان
تاریدان هر زاد آلارسان
آداش اولدوقدا، سن اونلا، داها آرتین اوجالارسان
باش اوجالدیقدا دماوند داغیندان باج آلارسان
شر الیندن تاج آلارسان!
او دا شعرین ادبین شاه داغیدر، شانلی سهندی
او دا سن تک آتار اولدوزلارا شعر ایله کمندی
او دا سیمرغدن آلماقدادی فندی
شعر یازاندا قلمیندن باخاسان درسپه‌لندی
سانکی اولدوزلار الندی
سوز دینده گوروسن قاتدی گولی، پسته‌نی، قندی
یاشاسین شاعر افندی!
او نه شاعر کی داغین وصفینه مصداق اونی گوردوم
من سنین تک اوجالیق مشقینه مشاق اونی گوردوم
عشقه، عشق اهلینه مشتاق اونی گوردوم.
او نه شاعر کی خیال مرکبینه شووشیغایاندا
او نهنگ آت آیاغین توزلی بولودلاردا قویاندا
لوله‌لنمکده‌دی یر گوی، نجه طومار ساریاندا
گوره‌جکسن او زماندا:
نه زمان وارسا، مکان وار ساکسیب بیچدی بیر آندا
کچه‌جکلر، گله‌جکلر نه بویاندا نه اویاندا
نه بیلیم قالدی هایاندا؟
باخ نه حرمت وار اونون اوز دمیشی توک پاپاغیندا
شعرینین تاجی اگیلمیش باشی دورموش قاباغیندا
باشینا ساوریلان اینجی، چارلیق اولموش آیاغیندا
وحی‌دیر شعری، ملکلردی پیچیلدیر قولاغیندا.
شهدی وار بال دوداغیندا.
او دا داغلار کیمی شانینده نه یازسام یاراشاندیر
او دا ظالم قوپاران قارلا، کولکله دوروشاندیر
قودوزا، ظالمه قارشی سینه گرمیش، ووروشاندیر
قودوزون کورکونه، ظالم بیره‌لر تک داراشاندیر
اما وجهینده فقیر خلقی اگیلمیش سوروشاندیر
قارا ملتده هنر بولسا، هنرله آراشاندیر
قارالارلا قاریشاندیر،
ساریشاندیر!
گئجه حقین گوزودیر، طور تورتمیش اوجاغیندا
اریییب یاغ تک اورکلردی یانیرلار چراغیندا
می، محبتدن ایچیب لاله بیتیبدیر یاناغیندا
او بیر اوغلان کی، پری‌لر سو ایچرلر چاناغیندا
اینجی قاینار بولاغیندا
طبعی بیر سوگلی بولبول کی، اوخور گول بوداغیندا
ساری سونبول قوجاغیندا
سولار افسانه‌دی سؤیلر اونون افسونلی باغیندا
سحرین چنلی چاغیندا.
شاعرین ذوقی، نه افسونلی، نه افسانه‌لی باغلار،
آی نه باغلار، کی «الف لیلی» ده افسانه‌ده باغلار.
اود یاخیب، داغلاری داغلار،
گول گولرسه بولاغ آغلار.
شاعرین عالمی اولمز، اونا عالمده زوال یوخ
آرزولار اوردا نه خاطرلیه امکاندی، محال یوخ
باغ جنت کیمی اوردا «بو حرامدیر، بو حلال» یوخ.
او محبتده ملال یوخ،
اوردا حالدیر، داها قال یوخ!
گئجه‌لر اوردا گوموشدندی، قیزیلدان نه گونوزلر،
نه زمرد کیمی باغلاردی، نه مرمر کیمی دوزلر،
نه ساری تئللی اینکلر، نه آلاگؤزلو اوکوزلر،
آی نئجه، آی کیمی اوزلر؟
گول آغاجلاری نه طاووس کیمی چترین آچیب الوان،
«حله» کروانیدی چؤللر، بزه نر سورسه بو کروان،
دوه کروانی دا داغلار، یوکی اطلسدی بو حیوان،
صابرین شهرینه دوغرو، قاطاری چکمه‌ده سروان،
او خیالیمداکی شیروان!
اوردا قار دا یاغار، اما داها گوللر سولا بیلمز
بو طبیعت، او طراوتده محالدیر، اولا بیلمز
عمر پئیمانه سی اوردا دولا بیلمز
او افق لرده باخارسان نه ده نیزلر، نه بوغازلار
نه پری لر کیمی قولار، قونوب-اوچماقدا نه قازلار
گؤلده چیممکده نه قیزلار
بالیق، اولدوز کیمی گؤل لرده، ده نیزلرده پاریلدار
آبشار مرواری سین سئل کیمی تؤکدوکده خاریلدار
یئل کوشولدار، سو شاریلدار
قصرلر واردی قیزیلدان، قالالار واردی عقیق دن
«رافائل» تابلوسی تک، صحنه لری عهد عتیق دن
دویماسان کؤهنه رفیق دن
جننتین باغ لاری تک باغلاری نین حورو قصوری
دوزولوب غرفه‌ده، ایواندا، جواهر کیمی حوری،
الده حوری‌لرینین جام بلوری،
تونگونون گول کیمی «صهبای طهوری».
نه ماراقلار کی آییق گؤزلره رؤیادی دییرسن،
نه شفقلر کی درین باخمادا دریادی دییرسن،
اویدوران جنت مأوادی دییرسن!
زهره‌نین قری بریلیان، حصاری اینجی‌دی، یاقوت،
قصر جادودی، مهندسلری هاروت ایله ماروت،
اوردا «مانی» دایانیب قالمیش او صورتلره مبهوت،
قاپی قوللوچی‌سی هاروت!
اوردا شعرین، موزیکون منبعی سرچشمه‌دی قاینار،
نه پری‌لر کیمی فواره‌دن افشان اولوب اوینار،
شاعر آنجاق اونو آنلار!
دولو مهتاب کیمی استخردی فواره‌لر ایله،
ملکه اوردا چیمیر، آی کیمی مهپاره‌لر ایله،
گوللو گوشواره‌لر ایله.
شعر و موسیقی شاباش اولمادا، افشاندی پریشان،
سانکی آغ شاهی‌دیر اولماقدا گلین باشینا افشان،
نه گلینلر کی نه انلیک اوزه سورترله، نه کیرشان،
یاخا، نه تولکی، نه دووشان!
آغ پری‌لر، ساری کؤینکلی بولودلاردان انیرلر،
سود گؤلونده ملکه ایله چیمیرکن سئوینیرلر،
سئوینیرلر، اویونورلر.
قووزایاندا هره الده دولو بیر جام آپاریلار،
سانکی چنگی‌لره، شاعرلره الهام آپاریرلار،
دریا قیزلارینا پیغام آپاریرلار
ده نیزین اؤرتوگو ماوی، افقون سقفی سماوی
آینا دیر هر نه باخیرسان : یئر اولوب گؤی له مساوی
غرق اونون شعرینه راوی
غرفه لر، آی، بولود آلتیندا اولار تک گؤرونورلر
گؤز آچیب-یومما، چیراغ لار کیمی یاندیقدا سؤنورلر
صحنه لر چرخ فلک تک بورولوب، گاه دا چؤنورلر
کؤلگه لیک لر سورونورلر
زهره ایواندا الهه شینلینده گؤرونرکن
باخاسان حافظی ده اوردا جلالت له گؤررسن
نه سئور سن
گاه گؤرن حافظ شیراز ایله ایواندا دوروبلار
گاه گؤرن اورتادا شطرنج قورارکن اوتوروبلار
گاه گؤرن سازیله، آوازیله اگلنجه قوروبلار
سانکی ساغر ده ووروبلار
خاجه الحان اوخویاندا، هامی ایشدن دایانیرلار
او نوالرله پری لر گاه اویوب گاه اویانیرلار
لاله لر شعله سی، الوان شیشه رنگی بویانیرلار
نه خومار گؤزلو یانیرلار
قاناد ایستیر بو افق، قوی قالا طرلانلی سهند´یم
ائشید اؤز قصه می، دستانیمی، دستانلی سهند´یم
سنی «حیدر بابا» اول نعره لر ایله چاغیراندا
او سفیل داردا قالان تولکو قووان شئر باغیراندا
شیطانین شیللاغا قالخان قاطیری نوخدا قیراندا
«دده قورقود» سسین آلدیم، دئدیم «آرخامدی» ایناندیم
آرخا دوردوقدا «سهندیم» ساوالان تک هاوالاندیم
سئله قارشی قووالاندیم
«جوشغون»ون دا قانی داشدی، منه بیر هایلی سس اولدو
هر سسیز بیر نفس اولدو
«باکی »داغلاری دا، های وئردی سسه، قیها اوجالدی
او تایین نعره‌لری سانکی بو تایدان دا باج آلدی،
قورد آجالدیقدا قوجالدی.
«راحمین» نعره‌سی قووزاندی دین توپلار آتیلدی،
سئل گلیب نهره قاتیلدی.
«رستمین» توپلاری سسلندی دیین بوملار آچیلدی،
بیزه گول غنچه ساچیلدی.
«قورخما گلدیم» دیه، سسلرده منه جان ددی قارداش
یاشا اوغلان سیزه داغدان دلی جیران ددی قارداش
ائل سیزه قافلان ددی قارداش!
داغ سیزه اصلان ددی قارداش!
داغلی حیدربابانین آرخاسی هر یئرده داغ اولدی،
داغا داغلار دایاغ اولدی.
آرازیم آینا چراغ قویمادا، آیدین شافاغ اولدی،
او تایین نغمه‌سی قووزاندی، اورکلر قولاغ اولدی،
ینه قارداش دیرک قاچمادا باشلار آیاغ اولدی،
قاچدیق، اوزلشدیک آرازدا، ینه گؤزلر بولاغ اولدی،
ینه غملر قالاغ اولدی.
ینه قارداش سایاغی سؤزلریمیز بیر سایاغ اولدی،
وصل ایگین آلمادا، ال چاتمادی، عشقیم داماغ اولدی،
هله‌لیک غم سارالارکن قارالار دؤندی آغ اولدی،
آرازین سود گولی داشدی، قایالیقلاردا باغ اولدی،
ساری سونبوللره زلف ایچره اوراخلار داراغ اولدی،
یونجالیقلار ینه بلدرچینه یای یاز یاتاغ اولدی.
گؤزده یاشلار چراغ اولدی،
لاله بیتدی یاناغ اولدی،
غنچه گولدی، دوداغ اولدی،
نه صول اولدی، نه صاغ اولدی!
ائلیمی آرخامی گؤردیکده ظالم اووچوقیسیلدی،
سئل کیمی ظلمی باسیلدی، زینه آرخ اولدی، کسیلدی،
گول گؤزوندن یاشی سیلدی.
تور قوران اووچی آتین قوومادا سیندی گری قالدی،
اوزی گتدی، توری قالدی.
اما حیدربابا دا بیلدی کی بیز تک هامی داغلار،
باغلانیب قول قولا زنجیرده، بولودلار اودیر آغلار،
نه بیلیم، بلکه طبیعت اوزی نامرده گون آغلار،
اگری یوللاری آچارکن، دوز اولان قوللاری باغلار،
صاف اولان سینه‌نی داغلار!
داغلارین هر نه قوچی، طرلانی، جیرانی، مارالی،
هامی دوشگون، هامی پوزغون، سینه‌لر داغلی، یارالی،
گول آچان یئرده سارالی!
اما ظن اتمه کی داغلار ینه قالخان اولاجاقدیر،
محشر اولماقدادی بونلار، داها ولکان اولاجاقدیر،
ظلم دنیاسی یانارکنده تیلیت قان اولاجاقدیر!
وای! نه طوفان اولاجاقدیر!
ددین: آذر ائلینین، بیر یارالی نیسگیلی‌یم من،
نیسگیل اولسام دا، گولوم! بیر ابدی سوگلی‌یم من،
یاد منی آتسا دا، اوز گلشنیمین بولبولی‌یم من،
ائلیمین فارسیجادا دردینی سؤیلر دیلی‌یم من،
حقه دوغرو نه قارانلیق ایسه، ائل مشعلی‌یم من،
ابدیت گولی‌یم من!
نیسگیل اول چرچیه قالسین کی، جواهر نه‌دی قانمیر،
مدنیت ده بین ایلیر بدویت، بیر اوصانمیر،
گون گدیر، آز قالا باتسین، گئجه‌سیندن بیر اویانمیر،
بیر اوز احوالینا یانمیر!
آتار انسانلیغی، اما یالان انسانی آتانماز،
فتنه قووزانماسا بیر گون گئجه آسوده یاتانماز،
باشی باشلاره قاتانماز!
اما مندن ساری، سن آرخایین اول، شانلی سهندیم،
دلی جیرانلی سهندیم.
من داها عرش علا کؤلگه‌سی تک باشدا تاجیم وار،
الده موسی کیمی فرعونه غنیم، بیر آغاجیم وار،
حرجیم یوخ، فرجیم وار.
من علی اوغلویام، آزاده‌لرین مردی، مرادی،
او، قارانلیقدا مشعل،
او، ایشیقلیقلاردا هادی،
حقه، ایمانه منادی!
باشدا سینماز سپریم، الده کوتلمز قلجیم وار!

اطلاعات

منبع اولیه: همراهان گنجور

* با انتخاب متن و لمس متن انتخابی می‌توانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.

حاشیه ها

1390/10/04 21:01
نگین

بع بیر چوک ایستملی بی شعر استاد شهریاردان او بع شعریعسهند معروف شعرین جوابندا گوندریپ

1391/01/04 16:04

وئرسهنده الیوی قارداشیوین سیر داشی سن سن
وئر گیلن بیر لیک الین بیرده دماونده اونون یولداشی سن سن
اوندان آیریلما آماندی
یولوموز چندی دوماندی

1391/05/29 11:07
پرویز

الده موسی کیمی فیرعونا قنیم بیر آغاجیم وار

1392/10/02 13:01
علی

ترکی دیلی تک سوگلی ایستکلی دیل اولماز
اوزگه دیله قاتسان بو اصیل دیل اصیل اولماز

1392/11/04 08:02
شبرو

شعر کوه، کوه شعر!

1392/12/21 19:02
ناشناس

فقط یاشاسین آذربایجان

1393/01/08 13:04
رضا

یاشاسن ترکن دیلین
یاشاسن انا یوردم اذربایجا نی جوقانی

1393/06/06 22:09
ناشناس

من سنه عیب توتان مم سنون استون دا ادون وار
من سنه سوز ورم مم سنون ال لر دا ادون وار
کاش اولای دی سنی کم من ده سوزومو
کوچ ادیدم واراقا گوزدن اخان یاش و سوزمی

1393/08/10 17:11
امین

نه سرین چئشمه لرین وار
در شعر بالا توی نوار با صدای خود شهریار نه شیرین چئشمه لرین وار می گه

1393/08/10 18:11
امین

دو سه مصرع از شعر رو جا انداختین جسارتن

1393/10/25 22:12
فرهاد

اوردا قار دا یاغار، آمما داها گوللر سولابیلمه ز
بو طبیعت، او طراوتده ماحالدیر، اولابیلمه ز
عؤمر پئیمانه سی اوردا دولابیلمه ز

1393/10/09 00:01
محمد

این شعر جوابیه ای به شعر شاعر آذربایجانی بولوت قاراچورلو (متخلص به سهند) ست که درآن"سهند"،شهریار را دعوت به سرودن شعر، صرفآ به زبان ترکی می کند.

1394/01/12 15:04
عرفان

در مصرع دوم به جای حءیدر بابا ، حیدر بابا صحیح است

1395/05/22 07:07
علی

با سلام و خسته نباشید خدمت گردانندگان این سایت. اگر امکانش هست دیکلمه صوتی شعر سهندیم استاد شهریار رو تو سایت بذارید اسم خوانندشو نمیدونم ولی صدای رسا و جالبی داره من اخرین بار سال 80 داخل تاکسی تو تبریز یک قسمت از این دیکلمه رو گوش کردم. با سپاس از شما

1396/03/17 17:06

مصراعهای زیر صحیح است :
سامری مرتد ائدیب هر نه موسلماندیر عزیزیم
امتین هارونی من تک، له له گیریاندی عزیزم
هر طرفدن قیلیج اندیرسه لر قالخاندیر عزیزیم
بیر بیزیم درمانیمیز موسی ی عمران´دیر عزیزیم
گله جک شبهه سی یوخ، آیه-یی قرآن دیر عزیزیم
او هامی دردلره درماندیر عزیزیم
باتشکر

1396/11/12 19:02
فیروز مبین

شعر 2 بار تکرار شده لطفا اصلاح کنید

1397/03/31 08:05
یونس

نظریمه هوشنگ جعفری آغ آتیم شعرین استاد شهریارین بو گوزل شعریننن ایلهام آلیب

1397/03/10 00:06
سیما

اوردا دولبرچین اوتودورت پر آچیبدی
اوردا دیللنمگه دیل تازه شیرین دیللر آچیبدی
اوردا باغلاردا بوتون گوللر آچیبدی
آغ آتیم
آت قدم آیدینلغا ساری!

1399/09/12 03:12
مرتضی صفدری

آغ دونون بنزوری الوند دونونا، نازلی سهندیم
چوگورین کوکدی بترگر قویالا،سازلی سهندیم
"یاشاسین انا دیلینده ترکی اوخشمالار"
مرتضی صفدری همدان ترکلریندن

1399/11/04 22:02
سهند

یوخ! منده سهندم باشیم اوجادیر
ایچیمده سؤنمه‌ین عشق آتشی وار
منده صفاسی وار گوللو باهاراین
باشیمی دوتسا دا، قارا بولودلار

1401/10/20 15:01
Mohammad hosein M

استادین شعر لری هم تورکی دیلین دَ هم فارس دْیلین دَ تایسز شعر دْیْلَر.

1402/12/12 09:03
تازه کار

دوستان کسی خبر داره مثلا مثلا من بخوام معنی دادلی قاووتماش لارین را بدونم برنامه ای چیزی هست که از اون قاووتماشلارین را در بیارم؟