اسیر شهرستانیشمارهٔ ۷
روشنگر چشم و دل ما کن شب ما را
صیقل نزند تیره دلی مطلب ما را
دل شکر تو را از قلم شکوه نویسد
باور نکند ساده دلی یا رب ما را
شاید که تو یکبار ندانسته بخوانی
آیینه کند نقش نگین مطلب ما را
گفتند سویدای دل صبح امید است
دیدند چو در سوختگی کوکب ما را
خاکستر پروانه سرشتند ز شبنم
کردند بنا در دل ما مکتب ما را
مستی گل تقوی و ورع موج شراب است
نشناخته تا مشرب ما مشرب ما را
از گلبن کثرت گل توحید بخندد
گر آب کند نقش جبین مذهب ما را
دیوانه اسیر از ته دل شکر خدا کن
افزود ز صدق تو جنون مذهب ما را
اطلاعات
وزن: مفعول مفاعیل مفاعیل فعولن (هزج مثمن اخرب مکفوف محذوف)
قالب شعری: غزل
منبع اولیه: ویکی‌درج
* با انتخاب متن و لمس متن انتخابی می‌توانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.
برگردان به زبان ساده
روشنگر چشم و دل ما کن شب ما را
صیقل نزند تیره دلی مطلب ما را
هوش مصنوعی: ای کاش روشنی بخش چشم و دل ما باشی و در تاریکی شب، دل‌های غمگین و تیره را جلا دهی و ما را از غم و دل‌تنگی نجات دهی.
دل شکر تو را از قلم شکوه نویسد
باور نکند ساده دلی یا رب ما را
هوش مصنوعی: دل شکر تو را از قلم شکوه نویسد یعنی دل شکر تو را به زبان می‌آورد و در اینجا از ناتوانی برای بیان آنچه در دل دارد، شکایت می‌کند. این بیانگر احساسی عمیق و ناپسند از ناامیدی است که شاید دیگران نتوانند آن را درک کنند. انگار که دل ساده‌ای داریم و نادانسته در پی تفهیم عشق و شکرگزاری نسبت به تو هستیم.
شاید که تو یکبار ندانسته بخوانی
آیینه کند نقش نگین مطلب ما را
هوش مصنوعی: شاید یک بار به طور تصادفی به آینه نگاه کنی و تصویری از ما را در آن ببینی.
گفتند سویدای دل صبح امید است
دیدند چو در سوختگی کوکب ما را
هوش مصنوعی: گفتند که آرزوی دل در صبح امید به fruition می‌رسد، اما وقتی دیدند که ستاره ما در آتش سوزان از بین رفته است.
خاکستر پروانه سرشتند ز شبنم
کردند بنا در دل ما مکتب ما را
هوش مصنوعی: خاکستر پروانه‌ها را از شبنم تهیه کردند و بر اساس آن در دل ما آموزشی بنیان نهادند.
مستی گل تقوی و ورع موج شراب است
نشناخته تا مشرب ما مشرب ما را
هوش مصنوعی: این بیت دربارهٔ حالتی از سرخوشی و شور و شوق در ارتباط با تقوا و پرهیزگاری صحبت می‌کند. شاعر به نوعی به عمق احساسات و روحانیاتی اشاره دارد که در راستی و پاکی وجود دارد. او بیان می‌کند که درک صحیح از این حالت به سادگی امکان‌پذیر نیست و تنها افرادی که به این مشرب و طرز تفکر نزدیک هستند، می‌توانند آن را بچشند و درک کنند. در واقع، این حالت مرزهای معمولی را درنوردیده و احساسی عمیق و یگانه به خود اختصاص داده است.
از گلبن کثرت گل توحید بخندد
گر آب کند نقش جبین مذهب ما را
هوش مصنوعی: از باغ گل‌های فراوان، گل توحید لبخند می‌زند، اگر آب شود، نقشی از عقیده ما را بر پیشانی به جا می‌گذارد.
دیوانه اسیر از ته دل شکر خدا کن
افزود ز صدق تو جنون مذهب ما را
هوش مصنوعی: باید شکرگزار خدا باشی که دیوانه‌ات کرده است؛ زیرا این دیوانگی ناشی از صداقت و باور عمیق تو به مذهب ماست.