گنجور

شمارهٔ ۹

نقشبندی نقش خوبی بسته بود
خاطرش با نقش خود پیوسته بود
با خیال خویش ذوقی داشتی
هر زمان نقشی ز نو بنگاشتی
موم بودی مایهٔ نقاشیش
نقش ها می بست با اوباشیش
هرکه او نقش خوشی می ساختی
می شکستی باز و می انداختی
نقش اعیانند و موم اینجا وجود
در وجود عام نقاشی نمود
جمله از بسط وجود عام اوست
هرچه ما داریم جود عام است
نقشبندی بین و نقاشی نگر
باده نوشی ذوق اوباشی نگر
خاص و عام اینجا دو نوعند از وجود
در ظهور آن یک دوئی ما را نمود
نقش با نقاش خود پیوسته اند
در ازل این عهد با خود بسته اند
نقش می بندد به صد دستان نگار
هست نقاشی نقش صد هزار
نقش نقاشیست هر صورت که هست
این چنین نقش خوشی دیگر که بست
ما بر آب دیده نقشی بسته ایم
با خیال خویش خوش پیوسته ایم
خوش خیالی نقش می بندد مدام
حسن او بر دیدهٔ ما والسلام

اطلاعات

وزن: فاعلاتن فاعلاتن فاعلن (رمل مسدس محذوف یا وزن مثنوی)
قالب شعری: مثنوی
منبع اولیه: کتابخانهٔ تصوف

* با انتخاب متن و لمس متن انتخابی می‌توانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.

برگردان به زبان ساده

نقشبندی نقش خوبی بسته بود
خاطرش با نقش خود پیوسته بود
هوش مصنوعی: نقاشی که تصویر زیبایی خلق کرده بود، ذهنش به شدت درگیر همانی بود که خود به تصویر کشیده بود.
با خیال خویش ذوقی داشتی
هر زمان نقشی ز نو بنگاشتی
هوش مصنوعی: تو در خیال خود همیشه حسی پر از لذت داشتی و هر بار که عطر جدیدی به آن اضافه می‌کردی، نقشی تازه و زیبا خلق می‌شد.
موم بودی مایهٔ نقاشیش
نقش ها می بست با اوباشیش
هوش مصنوعی: او مانند موم بود که هنر نقاشی خود را با کمک جمعی از افراد بی‌سر و سامان اجرا می‌کرد.
هرکه او نقش خوشی می ساختی
می شکستی باز و می انداختی
هوش مصنوعی: هرکس که تصویر زیبایی می‌کشید، دوباره آن را خراب کرده و دور می‌انداختی.
نقش اعیانند و موم اینجا وجود
در وجود عام نقاشی نمود
هوش مصنوعی: اشیاء به مانند نقش‌هایی هستند که در این دنیا وجود دارند و در واقع وجودی کلی همانند موم دارند که می‌توانند تحت تأثیر هنر و خلاقیت تغییر شکل دهند.
جمله از بسط وجود عام اوست
هرچه ما داریم جود عام است
هوش مصنوعی: تمام آنچه که داریم نتیجه‌ی بخشندگی و لطف کلی اوست.
نقشبندی بین و نقاشی نگر
باده نوشی ذوق اوباشی نگر
هوش مصنوعی: به تماشای هنرمندی بپرداز و از نقاشی‌های او لذت ببر، زیرا نوشیدن شراب به معنی لذت بردن از زندگی است و نشان‌دهنده ذوق و سلیقه مردم عادی است.
خاص و عام اینجا دو نوعند از وجود
در ظهور آن یک دوئی ما را نمود
هوش مصنوعی: در اینجا دو گروه وجود دارند که هر یک به نوعی در ظهور و بروز خود تفاوت‌هایی دارند و این دوگانگی برای ما قابل مشاهده است.
نقش با نقاش خود پیوسته اند
در ازل این عهد با خود بسته اند
هوش مصنوعی: رنگ و طرحی که کشیده شده، همیشه با هنرمند خود ارتباط دارد و در ازل این توافق را با خود کرده‌اند.
نقش می بندد به صد دستان نگار
هست نقاشی نقش صد هزار
هوش مصنوعی: تصویر زیبایی از اینجا به دست می‌آید که هنرمند با بهره‌گیری از مهارت‌ها و خلاقیتش، آثار بی‌شماری را خلق می‌کند. این نشان‌دهنده قدرت هنر و توانایی آن در به تصویر کشیدن احساسات و مفاهیم مختلف است.
نقش نقاشیست هر صورت که هست
این چنین نقش خوشی دیگر که بست
هوش مصنوعی: هر شکلی که وجود دارد، به نوعی کار نقاشی است و این چنین زیبایی دیگری به وجود نیاورده است.
ما بر آب دیده نقشی بسته ایم
با خیال خویش خوش پیوسته ایم
هوش مصنوعی: ما بر روی آب با اشک‌های خود تصویری ایجاد کرده‌ایم و با خیال و آرزوهای خود همیشه در پیوستگی و خوشی هستیم.
خوش خیالی نقش می بندد مدام
حسن او بر دیدهٔ ما والسلام
هوش مصنوعی: خوشبینی و خیال‌پردازی ما همیشه تصویر زیبایی از حسن او را در ذهن‌مان شکل می‌دهد و بس.