شاه نعمت‌الله ولیشمارهٔ ۸۴
می صاف دگر در جام کردم
محبت نامه اش زان نام کردم
محبّانه به محبوبی نوشتم
ز طالب سوی مطلوبی نوشتم
بخوانش خوش که اسرار الهی است
معانی بیان پادشاهی است
همه دردت ازو یابد دوائی
بود آئینهٔ گیتی نمائی
به هر صورت به تو حسنی نماید
ز هر معنی تو را عشقی فزاید
کلام دلپذیر عاشقان است
اگر معشوق جوید عاشق آن است
همه عشق است و غیر از عشق خود نیست
بنزد او همه نیک اند و بد نیست
همه عالم به عشق از عشق پیداست
نظر کن عشق در عالم هویداست
نباشد عاشق و معشوق بی عشق
نیابی خالق و مخلوق بی عشق
محب ار وصل محبوبش تمناست
مرادش در محبت می‌شود راست
محب و حب و محبوب ار بدانی
محب را غیر محبوبش نخوانی
اگر دریا وگر موج و حباب است
به نزد ما هه جام شراب است
سبیل ما است میخانه سراسر
اگر می می خوری پیش آر ساغر
به شادی نعمت‌اللّه نوش کن می
که کم یابی حریفی مست چون وی
محبت نامه اش از یاد مگذار
محب خویشتن را یاد می دار
اطلاعات
وزن: مفاعیلن مفاعیلن فعولن (هزج مسدس محذوف یا وزن دوبیتی)
قالب شعری: مثنوی
منبع اولیه: کتابخانهٔ تصوف
* با انتخاب متن و لمس متن انتخابی می‌توانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.
برگردان به زبان ساده
می صاف دگر در جام کردم
محبت نامه اش زان نام کردم
هوش مصنوعی: درون جام صاف دوباره شراب ریختم و به خاطر محبتش نامه‌اش را به یاد آوردم.
محبّانه به محبوبی نوشتم
ز طالب سوی مطلوبی نوشتم
هوش مصنوعی: به عشق محبوبم نامه‌ای نوشتم و از خواسته‌هایم درباره آنچه در دلم می‌خواهم، سخن گفتم.
بخوانش خوش که اسرار الهی است
معانی بیان پادشاهی است
هوش مصنوعی: با صدای دلنشین بخوان زیرا مفاهیم آن رازهای خداوندی است و بیانگر ارشاد و حکمت پادشاهی است.
همه دردت ازو یابد دوائی
بود آئینهٔ گیتی نمائی
هوش مصنوعی: همه دردهایت را از او دارویی است، او نمایانگر تمام جنبه‌های زندگی است.
به هر صورت به تو حسنی نماید
ز هر معنی تو را عشقی فزاید
هوش مصنوعی: در هر حالتی، زیبایی‌ای از تو به نمایش گذاشته می‌شود و از هر معنا و مفهوم، عشق تو بیشتر و بیشتر می‌شود.
کلام دلپذیر عاشقان است
اگر معشوق جوید عاشق آن است
هوش مصنوعی: هرگاه معشوقی خواهان عشق شود، عاشق نیز با دل و جان به او می‌رسد و این ارتباط زیبا و دل‌انگیز است.
همه عشق است و غیر از عشق خود نیست
بنزد او همه نیک اند و بد نیست
هوش مصنوعی: همه چیز در زندگی عشق است و غیر از آن چیزی وجود ندارد. در نظر او، همه افراد خوب هستند و هیچ کس بد نیست.
همه عالم به عشق از عشق پیداست
نظر کن عشق در عالم هویداست
هوش مصنوعی: تمامی جهانا به خاطر عشق شکل گرفته و تا حدودی به عشق مرتبط است. اگر دقت کنی، عشق در تمام عالم به وضوح دیده می‌شود.
نباشد عاشق و معشوق بی عشق
نیابی خالق و مخلوق بی عشق
هوش مصنوعی: عاشق و معشوق بدون عشق وجود ندارند و همچنین خالق و مخلوق نیز بدون عشق نمی‌توانند وجود داشته باشند. عشق بنیادی است که این ارتباطات را شکل می‌دهد و آن‌ها را معنا می‌بخشد.
محب ار وصل محبوبش تمناست
مرادش در محبت می‌شود راست
هوش مصنوعی: عشق واقعی آن است که در پی وصل محبوب باشد، و وقتی این عشق راستین پیدا شود، آرزوها و خواسته‌هایش به حقیقت می‌پیوندد.
محب و حب و محبوب ار بدانی
محب را غیر محبوبش نخوانی
هوش مصنوعی: اگر به حقیقت عشق و محبوبیت آگاه باشی، هرگز عاشق را غیر از محبوبش نخواهی شناخت.
اگر دریا وگر موج و حباب است
به نزد ما هه جام شراب است
هوش مصنوعی: اگرچه دریا و امواج آن و حباب‌هایی که روی آب ایجاد می‌شود، در واقعیت وجود دارند، اما برای ما همه آن‌ها به مانند یک جام شراب هستند.
سبیل ما است میخانه سراسر
اگر می می خوری پیش آر ساغر
هوش مصنوعی: اگر می‌خواهی در میخانه خوش بگذرانید و از شراب لذت ببرید، باید به ما توجه کنید و جام را به پیش بیاورید.
به شادی نعمت‌اللّه نوش کن می
که کم یابی حریفی مست چون وی
هوش مصنوعی: به خوشحالی، از نعمت‌های خدا بهره‌مند شو، چرا که یافتن رفیقی شاداب و خوش‌مزه مانند او دشوار است.
محبت نامه اش از یاد مگذار
محب خویشتن را یاد می دار
هوش مصنوعی: محبت و عشق او را فراموش نکن و به یاد داشته باش که باید خودت را نیز دوست داشته باشی.