گنجور

شمارهٔ ۶۴

گوهر ار جوئی در این دریا بجو
سر آن درّ یتیم از ما بجو
نقد گنج کنت کنزاً را طلب
هر چه می‌ خواهی بیا از ما طلب
ساقی مستیم و جام می به دست
می خورند از جام ما رندان مست
ملک میخانه سبیل ما بود
آید اینجا هر که او ز اینجا بود
هر کجا رندی است ما را محرم است
هر کجا جامی است با ما همدم است
صورت ما مظهر معنی ماست
این و آن ، دو شاهد دعوی ماست
علم وجدانی است علم عارفان
علم اگر خوانی چنین علمی بخوان
قول ما صدیق تصدیقش کند
آن محقق نیک تحقیقتش کند
تا ننوشی می ندانی ذوق می
تا نگردی وی نیابی حال وی
مستم و خورده شراب بی‌ حساب
هر که بیند گویدم خورده شراب

اطلاعات

وزن: فاعلاتن فاعلاتن فاعلن (رمل مسدس محذوف یا وزن مثنوی)
قالب شعری: مثنوی
منبع اولیه: کتابخانهٔ تصوف

* با انتخاب متن و لمس متن انتخابی می‌توانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.

برگردان به زبان ساده

گوهر ار جوئی در این دریا بجو
سر آن درّ یتیم از ما بجو
هوش مصنوعی: اگر به دنبال گوهری هستی، در این دریا بگرد. آن دُر یتیم را از ما جستجو کن.
نقد گنج کنت کنزاً را طلب
هر چه می‌ خواهی بیا از ما طلب
هوش مصنوعی: هر چه گنجینه‌ای از دانش و ثروت می‌خواهی، می‌توانی از ما بخواهی.
ساقی مستیم و جام می به دست
می خورند از جام ما رندان مست
هوش مصنوعی: ما در حال نوشیدن شراب هستیم و در دستانمان جامی داریم. رندان شاد و سرحال نیز از جام ما می‌نوشند.
ملک میخانه سبیل ما بود
آید اینجا هر که او ز اینجا بود
هوش مصنوعی: ملک میخانه، یعنی کسی که به نوعی شخصیت مهم و محترمی در دنیای شراب و خوشگذرانی است، به اینجا می‌آید و تنها کسانی که به این فضا تعلق دارند یا قبلاً از آنجا آمده‌اند، می‌توانند او را ببینند یا به او دسترسی داشته باشند.
هر کجا رندی است ما را محرم است
هر کجا جامی است با ما همدم است
هوش مصنوعی: هر جا که افرادی از اهل رندی و شادی باشند، ما هم به آنجا راه داریم و می‌توانیم کنار آن‌ها باشیم. هر جا هم که میزی از شراب و نوشیدنی وجود دارد، ما نیز به عنوان همراه و همدم در آنجا حضور داریم.
صورت ما مظهر معنی ماست
این و آن ، دو شاهد دعوی ماست
هوش مصنوعی: ظاهر ما نشان دهنده شخصیت و درون ماست و این دو (ظاهر و باطن) به عنوان دو گواه بر ادعای ما عمل می‌کنند.
علم وجدانی است علم عارفان
علم اگر خوانی چنین علمی بخوان
هوش مصنوعی: علمی که از درون و با احساسات عمیق حاصل می‌شود، همان علمی است که عارفان به آن دست می‌یابند. اگر قرار است علمی را بیاموزی، بهتر است به سراغ این نوع علم بروی.
قول ما صدیق تصدیقش کند
آن محقق نیک تحقیقتش کند
هوش مصنوعی: اگر کسی به ما قولی دهد، دوست وفادار باید آن را تأیید کند و آن محقق با دقت تحقیق کند تا حقیقت را کشف نماید.
تا ننوشی می ندانی ذوق می
تا نگردی وی نیابی حال وی
هوش مصنوعی: تا زمانی که می را نچشی، نمی‌دانی چگونه لذت می‌برد. و تا زمانی که با حال او آشنا نشوی، حال او را نخواهی یافت.
مستم و خورده شراب بی‌ حساب
هر که بیند گویدم خورده شراب
هوش مصنوعی: من مست هستم و شراب زیاد نوشیده‌ام، هر کسی که مرا ببیند فکر می‌کند من شراب خورده‌ام.