گنجور

شمارهٔ ۲۶

نقطه ای در دایره بنمود میم
میم این معنی طلب فرما ز جیم
لازم جیمست میم ای یار من
کی بود بی میم جیم ای یار من
عارفان دانند راز عارفان
عارفانه گفتهٔ عارف بخوان
جنبش سایه بود از آفتاب
با تو گفتم سر عالم بی حجاب
از وجودش سایه می یابد وجود
ور نه بی او سایه را بودی نبود
وحدت از ذاتست و کثرت از صفات
وحدت و کثرت بجو از کاینات
گر دو می خوانی بخوانش صادقی
ور یکی گوئی بگو گر عاشقی
حق تعالی بر همه شیئی شهید
جان من شهد شهادت زو چشید
آیت غیب و شهادت را بخوان
وحدت و کثرت از آن هر دو بدان
غیب باطن دان شهادت ظاهرش
آن یکی اول بگیر این آخرش
حالت و ماضی و مستقبل بدان
حد فاصل حال باشد در میان
گر نبودی حال بودی بی شکی
ماضی و مستقبل ای عاقل یکی
از خط موهوم آن یک دو نمود
دو نمود اما حقیقت دو نبود
خط موهوم ار نبودی در میان
کی نمودی یک حقیقت در جهان
خوانم از لوح ابد راز ازل
می نوازم تا ابد ساز ازل

اطلاعات

وزن: فاعلاتن فاعلاتن فاعلن (رمل مسدس محذوف یا وزن مثنوی)
قالب شعری: مثنوی
منبع اولیه: کتابخانهٔ تصوف

* با انتخاب متن و لمس متن انتخابی می‌توانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.

برگردان به زبان ساده

نقطه ای در دایره بنمود میم
میم این معنی طلب فرما ز جیم
هوش مصنوعی: در این بیت، اشاره به وجود یک نقطه در دایره‌ای وجود دارد و نویسنده با اشاره به حرف "میم" از شنونده می‌خواهد که معنی آن را از حرف "جیم" جویا شود. در واقع، این کار نشان‌دهندهٔ ارتباط عمیق و پنهان میان دو مفهوم است که می‌توان با دقت و کنجکاوی آن را کشف کرد.
لازم جیمست میم ای یار من
کی بود بی میم جیم ای یار من
هوش مصنوعی: دوست عزیزم، آیا می‌توانی بگویی که بدون تو چه چیزی برای من باقی می‌ماند؟ من به وجود تو نیاز دارم و محبت تو برایم اهمیت زیادی دارد.
عارفان دانند راز عارفان
عارفانه گفتهٔ عارف بخوان
هوش مصنوعی: آگاهان به حقایق، اسرار یکدیگر را می‌دانند و آنچه را که عارفان به طور عمیق و با درک معنوی بیان کرده‌اند، با دقت و توجه بخوانید.
جنبش سایه بود از آفتاب
با تو گفتم سر عالم بی حجاب
هوش مصنوعی: حرکت سایه به خاطر تابش آفتاب بود و من به تو گفتم که جهان به شکل واضح و بدون هیچ پوششی مشاهده می‌شود.
از وجودش سایه می یابد وجود
ور نه بی او سایه را بودی نبود
هوش مصنوعی: وجود او باعث می‌شود سایه‌ای وجود داشته باشد و اگر او نباشد، سایه نیز وجود نخواهد داشت.
وحدت از ذاتست و کثرت از صفات
وحدت و کثرت بجو از کاینات
هوش مصنوعی: وحدت به اصل وجود برمی‌گردد و کثرت به ویژگی‌ها و صفات آن. برای درک واقعی وحدت و کثرت، باید به جهان و پدیده‌های آن بنگریم.
گر دو می خوانی بخوانش صادقی
ور یکی گوئی بگو گر عاشقی
هوش مصنوعی: اگر دو نفر رو به روی هم می‌نشینند و در حال گفت‌وگو هستند، باید با صداقت و راست‌گویی حرف بزنند. و اگر تنها یک نفر است، باید صادقانه احساسات خود را بیان کند، به ویژه اگر عاشق است.
حق تعالی بر همه شیئی شهید
جان من شهد شهادت زو چشید
هوش مصنوعی: خداوند بر همه موجودات شاهد است و جان من طعم شیرین شهادت را چشیده است.
آیت غیب و شهادت را بخوان
وحدت و کثرت از آن هر دو بدان
هوش مصنوعی: علامت‌های پنهان و آشکار را بشناس و بدان که از آن، هم یگانگی و هم کثرت وجود دارد.
غیب باطن دان شهادت ظاهرش
آن یکی اول بگیر این آخرش
هوش مصنوعی: غیب و ناپیدا را با باطن آشنا کن و شهادت و ظاهر را در نظر بگیر. ابتدا به نقطه شروع توجه کن و سپس به پایان ماجرا.
حالت و ماضی و مستقبل بدان
حد فاصل حال باشد در میان
هوش مصنوعی: وضعیت کنونی و زمان‌های گذشته و آینده، همگی در یک نقطه‌ی مشترک به نام حال قرار دارند.
گر نبودی حال بودی بی شکی
ماضی و مستقبل ای عاقل یکی
هوش مصنوعی: اگر شرایط کنونی وجود نداشت، بی‌تردید گذشته و آینده به گونه‌ای دیگر بودند، ای خردمند.
از خط موهوم آن یک دو نمود
دو نمود اما حقیقت دو نبود
هوش مصنوعی: از نشانه‌های ظاهری و ظریف چیزی بیش از دو حالت مشاهده می‌شود، اما در واقعیت آنچه هست، بیشتر از این دو حالت نیست.
خط موهوم ار نبودی در میان
کی نمودی یک حقیقت در جهان
هوش مصنوعی: اگر خط خیالی وجود نداشت، هیچ‌گاه نمی‌توانستی یک حقیقت را در این دنیا نشان دهی.
خوانم از لوح ابد راز ازل
می نوازم تا ابد ساز ازل
هوش مصنوعی: من از یادداشت ابدی، اسرار آغاز را می‌خوانم و تا ابد، آوای آغاز را می‌نوازم.

حاشیه ها

1402/04/22 13:07
مجتبی ملایری

درود
ممنون میشم کسی دو بیت اول رو توضیح بدهد