گنجور

غزل شمارهٔ ۳۹۵

عشق را در مجلس عشاق ننگی هست نیست
عاشق دیوانه را از ننگ ننگی هست نیست
صبغة الله می دهد این رنگ بی رنگی بما
خوشتر از بیرنگی ما هیچ رنگی هست نیست
عاقلان با یکدیگر هر دم نزاعی می کند
عاشقان را با خود و با غیر جنگی هست نیست
زاهد مخمور مستان را ملامت می کند
بی تکلف همچو او بی عقل دنگی هست نیست
بی خیال روی او نقشی نبیند چشم ما
بی هوای عشق او در کوه سنگی هست نیست
دل به دنیا داده ایم و آبروئی یافتیم
در محیط عشق او جز ما نهنگی هست نیست
پادشاهان جهان بسیار دیدَستم ولی
همچو آن سلطان ثمر سلطان لنگی هست نیست
عاشقانه در میان ماه رویان جسته ایم
مثل این معشوق سید شوخ و شنگی هست نیست

اطلاعات

وزن: فاعلاتن فاعلاتن فاعلاتن فاعلن (رمل مثمن محذوف)
قالب شعری: غزل
منبع اولیه: کتابخانهٔ تصوف

* با انتخاب متن و لمس متن انتخابی می‌توانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.

برگردان به زبان ساده

عشق را در مجلس عشاق ننگی هست نیست
عاشق دیوانه را از ننگ ننگی هست نیست
هوش مصنوعی: در جمع عاشقان، عشق هیچ عیبی ندارد و عاشق دیوانه نیز از عیب و نقصی بی‌خبر است.
صبغة الله می دهد این رنگ بی رنگی بما
خوشتر از بیرنگی ما هیچ رنگی هست نیست
هوش مصنوعی: رنگ خداوند به ما زیبایی خاصی می‌بخشد که از بی‌رنگی ما بهتر است. هیچ رنگی وجود ندارد که بدون این رنگ زیبا باشد.
عاقلان با یکدیگر هر دم نزاعی می کند
عاشقان را با خود و با غیر جنگی هست نیست
هوش مصنوعی: افراد عاقل هر لحظه با یکدیگر در حال جدل و بحث هستند، در حالی که عاشقان بین خود و دیگران درگیر جنگی وجود دارد که در واقع محل نیست.
زاهد مخمور مستان را ملامت می کند
بی تکلف همچو او بی عقل دنگی هست نیست
هوش مصنوعی: زاهدی که خود را از مستان جدا می‌کند، به راحتی و بدون زحمت آنها را سرزنش می‌کند. او گویی خود نیز در عالم بی‌خودی و ناآگاهی است.
بی خیال روی او نقشی نبیند چشم ما
بی هوای عشق او در کوه سنگی هست نیست
هوش مصنوعی: چشم ما نمی‌تواند زیبایی چهره او را ببیند و در حالی که عشق او ما را مشغول کرده، در دنیای واقعی فقط سنگ و سرما وجود دارد.
دل به دنیا داده ایم و آبروئی یافتیم
در محیط عشق او جز ما نهنگی هست نیست
هوش مصنوعی: ما دل خود را به دنیا سپرده‌ایم و در این دنیا و از عشق او آبرو و اعتبار پیدا کرده‌ایم؛ اما در دنیای عشق او، جز ما کسی وجود ندارد.
پادشاهان جهان بسیار دیدَستم ولی
همچو آن سلطان ثمر سلطان لنگی هست نیست
هوش مصنوعی: در طول زندگی‌ام پادشاهان زیادی را دیده‌ام، اما هیچ‌کدام مثل سلطان ثمر لنگی نیستند.
عاشقانه در میان ماه رویان جسته ایم
مثل این معشوق سید شوخ و شنگی هست نیست
هوش مصنوعی: ما با عشق و وصال در میان زیبایی‌های ماه‌رو دنبال می‌گردیم، مانند این معشوق که در عین زیبایی، بازیگوش و شنگول است و به آسانی در دسترس نیست.