گنجور

بخش ۲ - عین الیقین

آنکه ذات آفرین بیش و کم است
از صفت آفریدنش چه غم است
اختیاری کز اضطرار بود
نزد عاقل نه اختیار بود
خالق کل شیء از که و کی
معطی و مانع است و مبدع وحی
چون‌که ترک مقدری مقدور
نیست مر بنده را، شود مجبور
سکنات و تحرک و حرکات
همه داند محرک هیئات
پس تو باید که آن همه دانی
تا به فعلش قیام بتوانی
نیک دانسته‌ای بخوان از بر
یا توانسته‌ای عرق بستر

اطلاعات

وزن: فعلاتن مفاعلن فعلن (خفیف مسدس مخبون)
قالب شعری: مثنوی
منبع اولیه: کتابخانهٔ تصوف

* با انتخاب متن و لمس متن انتخابی می‌توانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.

برگردان به زبان ساده

آنکه ذات آفرین بیش و کم است
از صفت آفریدنش چه غم است
هوش مصنوعی: کسی که خود خالق همه چیز است و توانایی‌هایش نامحدود است، چرا باید از صفات آفریده‌هایش نگران باشد؟
اختیاری کز اضطرار بود
نزد عاقل نه اختیار بود
هوش مصنوعی: هر انتخابی که از روی اجبار و فشار به وجود آمده باشد، نزد انسان عاقل واقعی، به عنوان اختیار تلقی نمی‌شود.
خالق کل شیء از که و کی
معطی و مانع است و مبدع وحی
هوش مصنوعی: خدای بزرگ و خالق همه چیز، تنها از اوست که هر چیزی به ما داده می‌شود یا از ما گرفته می‌شود و اوست که وحی را ایجاد می‌کند.
چون‌که ترک مقدری مقدور
نیست مر بنده را، شود مجبور
هوش مصنوعی: اگر مقدر کردن زندگی و سرنوشت کسی در دست دیگری باشد، آن بنده مجبور است که طبق آنچه بر او مقدر شده عمل کند.
سکنات و تحرک و حرکات
همه داند محرک هیئات
هوش مصنوعی: همه چیز در دنیا، چه آرامش و سكون و چه تحرک و حرکت، به وسیله یک نیروی محرک شکل می‌گیرد و تحت تأثیر قرار می‌گیرد.
پس تو باید که آن همه دانی
تا به فعلش قیام بتوانی
هوش مصنوعی: برای اینکه بتوانی به عمل و اقدام بپردازی، باید دانش و آگاهی کافی را به دست آوری.
نیک دانسته‌ای بخوان از بر
یا توانسته‌ای عرق بستر
هوش مصنوعی: به خوبی می‌دانی، پس یا از حفظ بخوان یا اینکه توانسته‌ای عرق را از بستر برطرف کنی.