گنجور

بخش ۱ - بسم الله الرحمن الرحیم

به نام آن که اول کرد و آخر
به نام آن که باطن کرد و ظاهر
خداوند منزه پاک و بی عیب
که عالم را شهادت کرد از غیب
به هر وصفی که خوانی در شریعت
در آئی انس میدان در طریقت
توان اندر صفاتش ره بریدن
ولی در ذات او نتوان رسیدن
به دانش در صفاتش ره نیابند
به کلّی سوی ذاتش چون شتابند
بسی گوشند و گویند از صفاتش
ولی عاجز شوند از کنه ذاتش
نبی گفتا صفات او ندانند
که اندر ذات او چون ابلهانند
کسی کو ظن برد کاو هست واصل
یقین دانم ندارد هیچ حاصل
کمال معرفت شد ما عرفناک
از آن گفتند خالصان ما عبدناک
هزاران قرن اگرچه علم خوانند
سزاوار صفاتش هم نخوانند
تفکر را نماند آن جا مجالی
به جز حیرت ندارم هیچ حالی
نخواهم آن چه گوید مرد گمراه
از آن گفتارها استغفرالله
به قدر فهم و عقل خویش گویند
یقین دارم اگر چه بیش گویند
نگویم که چنان و که چنین کرد
که گاهی آسمان و گه زمین کرد
ولی دانم که او از امر واحد
همه موجود کرد و اوست واحد
یکی را در یکی زن هم یکی دان
یکی از ذات پاکش بیشکی دان
نه از روی عدد کز راه وحدت
یکی دانَش نه چون هر یک ز صفوت
بدان دارد که می‌بینم عیانش
به گفتن در نمی‌گنجد بیانش
سخن ترسم که در توحید رانم
که در تشبیه و در تعطیل مانم
هر آن چیزی که بتوان گفت این‌ست
که آن یک آسمان، این یک زمین است
زمین و آسمان اندر بیانش
هر آن چیزی که هست او داد جانش
مر او را می‌رسد از خلق تحسین
تعالی خالق الانسان من طین
ملائک در مقام خویش هر یک
به علم خویش می‌دانند بی شک

اطلاعات

وزن: مفاعیلن مفاعیلن فعولن (هزج مسدس محذوف یا وزن دوبیتی)
قالب شعری: مثنوی
منبع اولیه: علی پی‌سپار

* با انتخاب متن و لمس متن انتخابی می‌توانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.

حاشیه ها

1391/08/04 16:11
رضا

در نیمه دوم بیت اول بنظر می اید که باید به نام انکه باطن کرد وظاهر باشد

1391/10/04 16:01
علی

با سلام و احترام
نظر رصا کاملا درست است و نمی دانم چرا تا به حال تصحیح نشده است؟
موفق باشید

1392/08/08 20:11
هادی

با سلام . میگن این کتاب مال پوریای ولی هستش.اگه میشه بررسی کنین. ضمناً صفحات گم شده اون رو هم اگه پیدا کنین عالیه.

1393/06/22 02:09
امین

وزن شعر (مفاعیلن مفاعیلن فعولن )هزج مسدس محذوف

1394/02/03 00:05
محمود

چنین گفتاری از سالمترین روح و روان و برترین افکار میباشد . که به بهترین شکل ممکن بیان شده .که در عصر حاضر نیز مقامی بالاتر از آن وجود ندارد . روحش شاد

1397/02/03 12:05
AA

سلام،
به نظرتون بیت اول جای ظاهر و باطن برعکس نیست؟!