گنجور

شمارهٔ ۳۶

غرض از آدم درویشانند
ور کسی آدمی است ایشانند
نزد این قوم توانگر همت
پادشاهان همه درویشانند
گر بخواهند جهان سرتاسر
از سلاطین جهان بستانند
به جز ایشان که سلیمان‌صفتند
آن دگر آدمیان دیوانند
دگران چون زن و ایشان مردند
دگران چون تن و ایشان جانند
هر یکی قطب به تمکین لیکن
چون فلک گرد زمین گردانند
بارکش چون شتر و، مرکب سیر
گر بر افلاک خوهی می‌رانند
خاک ره گشته ولی همچون آب
هرکجا گرد بود بنشانند
شده بیگانه ز خویشان لیکن
همدگر را به مدد خویشانند
از هوا نقش نگیرند چو آب
زآن که در وجد به آتش مانند
دامن از خلق جهان باز کشند
وآستین بر دو جهان افشانند
با همه درس کتب بی‌خبری
تو از آن علم که ایشان دانند
هرچه بر لوح ازل مکتوب است
یک یک از صفحهٔ دل می‌خوانند
با چنین قوم بنان بخل کنی
ور به جانشان بخری ارزانند
سیف فرغانی در مدحتشان
هرچه گویی تو ورای آنند

اطلاعات

وزن: فعلاتن فعلاتن فعلن (رمل مسدس مخبون محذوف)
قالب شعری: قصیده
منبع اولیه: ویکی‌درج

* با انتخاب متن و لمس متن انتخابی می‌توانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.

برگردان به زبان ساده

غرض از آدم درویشانند
ور کسی آدمی است ایشانند
هوش مصنوعی: هدف از خلقت آدم، درویشان و پاکان هستند و اگر کسی هم آدمی باشد، همین درویشان هستند.
نزد این قوم توانگر همت
پادشاهان همه درویشانند
هوش مصنوعی: در میان این مردم ثروتمند، خواسته و آرزوهای پادشاهان به اندازه نیاز و آرزوهای درویشان است.
گر بخواهند جهان سرتاسر
از سلاطین جهان بستانند
هوش مصنوعی: اگر بخواهند جهانی پر از پادشاهان را از تو بگیرند،
به جز ایشان که سلیمان‌صفتند
آن دگر آدمیان دیوانند
هوش مصنوعی: به جز افرادی که مانند سلیمان خردمند و با بصیرت هستند، باقی آدم‌ها دیوانه‌اند و از راستی دور هستند.
دگران چون زن و ایشان مردند
دگران چون تن و ایشان جانند
هوش مصنوعی: دیگران مثل زن هستند و ایشان مرد، دیگران مثل تن هستند و آنها جان.
هر یکی قطب به تمکین لیکن
چون فلک گرد زمین گردانند
هوش مصنوعی: هر کس در جای خود تسلیم و منضبط است، اما همچنان که کره زمین به دور خود می‌چرخد، آن‌ها نیز در حرکتی دائمی هستند.
بارکش چون شتر و، مرکب سیر
گر بر افلاک خوهی می‌رانند
هوش مصنوعی: شتر به عنوان بارکش و مرکب پرسرعت، اگر بخواهد به آسمان‌ها برود، باید به سختی تلاش کند.
خاک ره گشته ولی همچون آب
هرکجا گرد بود بنشانند
هوش مصنوعی: خاکی که در مکان‌های مختلف پخش شده است، مانند آبی که هر جا که باشد می‌توان آن را جمع کرد و در جایی ریخت.
شده بیگانه ز خویشان لیکن
همدگر را به مدد خویشانند
هوش مصنوعی: افراد از اعضای خانواده خود فاصله گرفته‌اند، اما هنوز هم به خاطر یکدیگر از کمک و حمایت هم بهره‌مند هستند.
از هوا نقش نگیرند چو آب
زآن که در وجد به آتش مانند
هوش مصنوعی: افراد نباید به ظاهر و نقش‌های ظاهری توجه کنند، مانند آبی که نمی‌تواند تصویر واضحی ارائه دهد. زیرا در حالت وجد و هیجان، انسان به حالت آتشین و پرشور می‌رسد.
دامن از خلق جهان باز کشند
وآستین بر دو جهان افشانند
هوش مصنوعی: از دنیا و مخلوق آن دست می‌کشند و بر دو جهان نگاهی گشوده و پر از رحمت می‌کنند.
با همه درس کتب بی‌خبری
تو از آن علم که ایشان دانند
هوش مصنوعی: با وجود اینکه شما دربارهٔ موضوعات مختلف اطلاعات زیادی دارید، اما از آن دانشی که دیگران دارند، بی‌خبر هستید.
هرچه بر لوح ازل مکتوب است
یک یک از صفحهٔ دل می‌خوانند
هوش مصنوعی: هرآنچه که در سرنوشت انسان نوشته شده، یکی یکی بر روی دل‌ها و احساساتشان نمایان می‌شود.
با چنین قوم بنان بخل کنی
ور به جانشان بخری ارزانند
هوش مصنوعی: اگر با چنین قوم و افرادی بی‌رحمی کنی، حتی اگر به جانشان آسیب برسانی، برایشان اهمیت چندانی ندارد.
سیف فرغانی در مدحتشان
هرچه گویی تو ورای آنند
هوش مصنوعی: سیف فرغانی در ستایش آن‌ها هر چه بگویی، آن‌ها فراتر از آن هستند.