گنجور

شمارهٔ ۷۴

صحبت جانان بر اهل دل از جان خوشترست
عاشقانرا خاک کویش زآب حیوان خوشترست
چون زعشق او رسد رنجی بدل دردی بجان
عاشقان را رنج دل از راحت جان خوشترست
شاهباز عشق چون مرغ دلی را صید کرد
وقت اواز حال بلبل در گلستان خوشترست
دست اندرکار او به از قدم بر تخت ملک
پای در بند وی از سردر گریبان خوشترست
بنده رااز دست جانان خار غم در پای دل
ازگل صد برگ بر اطراف بستان خوشترست
دیده گریان عاشق دایم اندر چشم دوست
از تبسم کردن گلهای خندان خوشترست
گرچه از حنسست آن دلبر چو خورشید آشکار
عشق همچون ذره اند سایه پنهان خوشترست
آنچه اندر حق عاشق کرد معشوق اختیار
گر هلاک جان بود مشتاق راآن خوشترست
مور اگر در خانه خود انس دارد با غمش
خانه آن مور از ملک سلیمان خوشترست
وصل جانانرا چو دل بر ترک جان موقوف دید
جان بداذ وگفت کز جان وصل جانان خوشترست
تا بکیخسرو در ایران دیدها روشن شود
چشم رستم را زسرمه خاک توران خوشترست
سیف فرغانی درین ناخوش سرا با درد عشق
وقت این مشتی گدا از وقت سلطان خوشترست

اطلاعات

وزن: فاعلاتن فاعلاتن فاعلاتن فاعلن (رمل مثمن محذوف)
قالب شعری: غزل
منبع اولیه: ویکی‌درج

* با انتخاب متن و لمس متن انتخابی می‌توانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.

برگردان به زبان ساده

صحبت جانان بر اهل دل از جان خوشترست
عاشقانرا خاک کویش زآب حیوان خوشترست
هوش مصنوعی: گفتگوی معشوق برای دل‌باختگان از جان هم شیرین‌تر است، و برای عاشقان، خاک کوی او از آب حیات هم با ارزش‌تر است.
چون زعشق او رسد رنجی بدل دردی بجان
عاشقان را رنج دل از راحت جان خوشترست
هوش مصنوعی: وقتی عشق او به دل داغی می‌زند، درد و رنجی که عاشقان تحمل می‌کنند، برایشان از آسایش و راحتی زندگی عزیزتر است.
شاهباز عشق چون مرغ دلی را صید کرد
وقت اواز حال بلبل در گلستان خوشترست
هوش مصنوعی: پرنده‌ای بزرگ و قدرتمند در عشق، دل عاشقی را گرفت و در زمان آوازش، حال بلبل در باغ گل زیباتر است.
دست اندرکار او به از قدم بر تخت ملک
پای در بند وی از سردر گریبان خوشترست
هوش مصنوعی: کسی که در کار او مشغول است و به دنبال خدمت به اوست، ارزش بیشتری دارد نسبت به کسی که فقط به مقام و جایگاه سلطنت فکر کند و خود را در بند زندگی راحت و سطحی نگه دارد. این بیان نشان می‌دهد که فداکاری و کار در مسیر خدمت به دیگران از مقام و ثروت مهم‌تر است.
بنده رااز دست جانان خار غم در پای دل
ازگل صد برگ بر اطراف بستان خوشترست
هوش مصنوعی: غمی که به واسطهٔ محبوب به دل بنده چسبیده، به مراتب از خارهایی که در پای او مانده، ناچیزتر است. زیرا برکنار از آن غم، حتی زیبایی و خوشبودن گل‌ها در باغ نیز برایش دلپذیرتر و ارزشمندتر است.
دیده گریان عاشق دایم اندر چشم دوست
از تبسم کردن گلهای خندان خوشترست
هوش مصنوعی: عاشق هرگز از گریه چشمش دست نمی‌کشد، زیرا تماشای لبخند محبوبش برای او از زیبایی گل‌های خندان نیز لذت‌بخش‌تر است.
گرچه از حنسست آن دلبر چو خورشید آشکار
عشق همچون ذره اند سایه پنهان خوشترست
هوش مصنوعی: اگرچه آن معشوق مانند خورشید به وضوح و روشنی دیده می‌شود، عشق که مانند ذره‌ای کوچک است، سایه‌ای پنهان دارد که به مراتب دلپذیرتر است.
آنچه اندر حق عاشق کرد معشوق اختیار
گر هلاک جان بود مشتاق راآن خوشترست
هوش مصنوعی: هر چیزی که معشوق برای عاشق انجام می‌دهد، اگر حتی باعث نابودی جان عاشق هم شود، برای او بهتر و دلپذیرتر است.
مور اگر در خانه خود انس دارد با غمش
خانه آن مور از ملک سلیمان خوشترست
هوش مصنوعی: اگر مورچه‌ای در خانه‌اش احساس آرامش کند، با وجود غم و اندوهی که دارد، آن خانه برایش از کاخ سلیمان هم زیباتر و بهتر است.
وصل جانانرا چو دل بر ترک جان موقوف دید
جان بداذ وگفت کز جان وصل جانان خوشترست
هوش مصنوعی: وقتی دلش به خاطر جدایی از معشوق، دیگر طاقت نیاورد و جانش را به حالتی از حیرت و فتور فرو افتاد، تصمیم گرفت بگوید که برای او، وصال جانان از خود زندگی نیز شیرین‌تر است.
تا بکیخسرو در ایران دیدها روشن شود
چشم رستم را زسرمه خاک توران خوشترست
هوش مصنوعی: تا کی باید رستم چشم انتظار دیدن کیخسرو باشد، در حالی که خاک توران برای او از سرمه به چشم آمدنش زیباتر است؟
سیف فرغانی درین ناخوش سرا با درد عشق
وقت این مشتی گدا از وقت سلطان خوشترست
هوش مصنوعی: سیف فرغانی در این زندگی ناخوشایند، با وجود درد عشق، احساس می‌کند که لحظه‌ای از یک گدا در کنار سلطان، از لحظات خوشی که در کنار سلطان به سر می‌برد، بهتر و دلپذیرتر است.

حاشیه ها

1393/04/15 22:07
مهدی

بیت اول صحبت جانانه باید باشد تا درست شود...

1398/09/07 18:12

جان بداد و گفت کز جان وصل......----درست است