گنجور

بخش ۴۶ - در صفت کبر و عجب

خوبرویی تو زشتخوی مباش
راست بشنو دروغ گوی مباش
بامن پیوسته تازه روی و لطیف
تا شوی در میان جمع حریف
چون زنخوت کنی دماغ تهی
پای بر تارک سپهر نهی
وگر از کبر برتری‌طلبی
سرفرازی و سروری‌طلبی‌،
کبرت از چرخ برزمین فکند
در دل مردم از تو کین فکند
کبر را عقل و شرع نستایند
عاقلان سوی کبر نگرایند
صورت کبر را سگی دانش
که بدست آشکار و پنهانش
هر که دروی زکبر اثر باشد
دان که از سگ پلیدتر باشد
از تواضع بزرگوار شوی
وز تکبر ذلیل و خوارشوی
چون تو کبر و بی پا باشی
خاص درگاه کبریا باشی

اطلاعات

وزن: فعلاتن مفاعلن فعلن (خفیف مسدس مخبون)
قالب شعری: مثنوی
منبع اولیه: طریق التحقیق دکتر مؤذنی

* با انتخاب متن و لمس متن انتخابی می‌توانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.

برگردان به زبان ساده

خوبرویی تو زشتخوی مباش
راست بشنو دروغ گوی مباش
هوش مصنوعی: به زیبایی تو نبال، و به زشتی دیگران توجه نکن. حقیقت را به دقت بشنو و از گفتن دروغ پرهیز کن.
بامن پیوسته تازه روی و لطیف
تا شوی در میان جمع حریف
هوش مصنوعی: با من همیشه بمان به طوری که تو هم در جمع دوستان زیبا و با لطافت به نظر بیایی.
چون زنخوت کنی دماغ تهی
پای بر تارک سپهر نهی
هوش مصنوعی: وقتی که لبخندت را بر چهره می‌زنید، احساس دل‌خوشی و سرزندگی به وجود می‌آید و در این حال، به بالاترین قله‌های موفقیت و سربلندی دست پیدا می‌کنی.
وگر از کبر برتری‌طلبی
سرفرازی و سروری‌طلبی‌،
هوش مصنوعی: اگر به خاطر تکبر و برتری‌طلبی در مقام و جایگاه خود احساس برتری کنی، به سرفرازی و سروری دست نخواهی یافت.
کبرت از چرخ برزمین فکند
در دل مردم از تو کین فکند
هوش مصنوعی: تو با بزرگی و عظمت خود، مردم را به زمین می‌زنی و در دل آنها کین و دشمنی ایجاد می‌کنی.
کبر را عقل و شرع نستایند
عاقلان سوی کبر نگرایند
هوش مصنوعی: عقل و دین هرگز به بزرگیِ خودپسندانه اجازه نمی‌دهند و افراد عاقل به چنین خودپسندی توجهی ندارند.
صورت کبر را سگی دانش
که بدست آشکار و پنهانش
هوش مصنوعی: ظاهر خودپسندی را چون سگی دانا می‌داند که در جلو و پشتش می‌تواند خود را نشان دهد.
هر که دروی زکبر اثر باشد
دان که از سگ پلیدتر باشد
هوش مصنوعی: هر کسی که خود را بزرگتر از آنچه هست نشان دهد، باید بدانید که از یک سگ کثیف نیز بدتر است.
از تواضع بزرگوار شوی
وز تکبر ذلیل و خوارشوی
هوش مصنوعی: اگر بر تواضع و فروتنی خود بیفزایی، بزرگ و محترم خواهی شد، اما اگر به تکبر و خودپسندی روی آوری، ذلیل و خوار خواهی گشت.
چون تو کبر و بی پا باشی
خاص درگاه کبریا باشی
هوش مصنوعی: اگر تو تکبر و خودبزرگ‌بینی داشته باشی، در درگاه خداوند مقام خاصی نخواهی داشت.

حاشیه ها

1395/12/13 14:03
و .ا

چون تو بی کبر و بی ریا باشی
خا ص درگا ه کبریا باشی