گنجور

بخش ۳۶ - انما اموالکم واولادکم فتنه

چه کنی عیش با زن و فرزند؟
ببر از جمله دل‌، بدو پیوند!
چه نشینی میان قومی دون‌؟
چه بری سر، زبند شرع برون‌؟
ای ستم کرده بر تو شیطانت
مانده در ظلمت سقر جانت
تا زشیطان خود شوی ایمن
شرع را شحنهٔ ولایت کن
گر شریعت شعار خودسازی
روز محشر کنی سرافرازی
هر که بد کرد زود کیفر برد
وآنکه بی شرع زیست کافر مُرد
گرنه‌ای هرزه گرد و دیوانه
تاکی این ترهات و افسانه
شعر بگذار و گرد شرع درآی
که شریعت رساندت به خدای
بند بر قالب طبیعت نه
پای بر منهج شریعت نه
لقمه از سفرهٔ طریقت خور
می‌زخمخانهٔ حقیقت خور
یا خضر شو گذر به دریا کن
یا چو عیسی سفر به بالا کن
زآن سوی چرخ تکیه جای طلب
برتر از عقل‌، رهنمای طلب

اطلاعات

وزن: فعلاتن مفاعلن فعلن (خفیف مسدس مخبون)
قالب شعری: مثنوی
منبع اولیه: طریق التحقیق دکتر مؤذنی

* با انتخاب متن و لمس متن انتخابی می‌توانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.

برگردان به زبان ساده

چه کنی عیش با زن و فرزند؟
ببر از جمله دل‌، بدو پیوند!
هوش مصنوعی: چه فایده‌ای بر سرگرمی با همسر و فرزندان وجود دارد؟ دل خود را از همه چیز جدا کن و به او پیوند بزن!
چه نشینی میان قومی دون‌؟
چه بری سر، زبند شرع برون‌؟
هوش مصنوعی: چرا در میان جمعی پست و بی‌ارزش بمانی؟ چرا سر خود را از بند قوانین شرعی آزاد کنی؟
ای ستم کرده بر تو شیطانت
مانده در ظلمت سقر جانت
هوش مصنوعی: ای ظالم، تو که بر من ستم کرده‌ای، شیطنت تو در تاریکی جهنم باقی مانده است.
تا زشیطان خود شوی ایمن
شرع را شحنهٔ ولایت کن
هوش مصنوعی: برای اینکه از شر شیطان در امان باشی، باید قوانین دین را نگهبانِ مقام ولایت خود قرار دهی.
گر شریعت شعار خودسازی
روز محشر کنی سرافرازی
هوش مصنوعی: اگر بر اساس اصول دین و مذهب خود تلاش کنی و خود را بسازی، در روز قیامت به مقام بلند و سرافرازی خواهی رسید.
هر که بد کرد زود کیفر برد
وآنکه بی شرع زیست کافر مُرد
هوش مصنوعی: هر کسی که کار بدی انجام دهد، به سرعت مجازات می‌شود و کسی که زندگی نامرتب و خارج از اصول اخلاقی داشته باشد، در حقیقت از ایمان خارج می‌شود.
گرنه‌ای هرزه گرد و دیوانه
تاکی این ترهات و افسانه
هوش مصنوعی: ماجرای این بیت بیانگر وجود یک شخصیت بی‌هدف و آشفته است که همچنان به تکرار افکار و داستان‌های بی‌معنا ادامه می‌دهد. این فرد از خود می‌پرسد که تا چه زمانی می‌خواهد به این رفتار خود ادامه دهد و چرا این‌گونه بی‌جهت و بدون هدف گردش می‌کند.
شعر بگذار و گرد شرع درآی
که شریعت رساندت به خدای
هوش مصنوعی: شعر و ادبیات را کنار بگذار و به عمق اصول دینی بپرداز، زیرا این اصول تو را به خداوند می‌رسانند.
بند بر قالب طبیعت نه
پای بر منهج شریعت نه
هوش مصنوعی: بگذار تا بر اساس ساختار و قوانین طبیعی حرکت کنی، اما از اصول و قوانین دینی فاصله نگیر.
لقمه از سفرهٔ طریقت خور
می‌زخمخانهٔ حقیقت خور
هوش مصنوعی: از اصول و قوانین روحانی و معنوی تغذیه کن و به حقیقت واقعی و عمیق زندگی بپرداز.
یا خضر شو گذر به دریا کن
یا چو عیسی سفر به بالا کن
هوش مصنوعی: یا مانند خضر با دریا عبور کن، یا مانند عیسی به آسمان سفر کن.
زآن سوی چرخ تکیه جای طلب
برتر از عقل‌، رهنمای طلب
هوش مصنوعی: از آن طرف دنیا، جایی برای خواسته‌هایم قرار دارد که درک عقلانی از آن فراتر است و به من در درک و دستیابی به آرزوهایم راهنمایی می‌کند.