گنجور

بخش ۱۴ - صفت بعث و ارسال وی علیه‌السّلام

از خدای آمده بر جانت
به رسالت به شهر ویرانت
بی‌خودی تخت و بی‌کلاهی تاج
لشکرش رعب و مرکبش معراج
سیرت و خلق او مؤکّدِ حلم
خرد و جان او مؤیّدِ علم
پشت احمد چو گشت محرابی
پیش روی آمدی چو اعرابی
شده جبریل در موافقتش
بدوی صورت از موافقتش
جبرئیل از پی دعا کردن
راست انگشت و خم سر و گردن
که نمودی چو شرقی از غربی
رای او روی دحیة الکلبی
از گریبان بعث سر بر کرد
دامنِ شرع پر ز گوهر کرد
کرده پیشش نثار در محشر
هشت حمال عرش و هفت اختر

اطلاعات

وزن: فعلاتن مفاعلن فعلن (خفیف مسدس مخبون)
قالب شعری: مثنوی
منبع اولیه: محمودرضا رجایی

* با انتخاب متن و لمس متن انتخابی می‌توانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.

برگردان به زبان ساده

از خدای آمده بر جانت
به رسالت به شهر ویرانت
هوش مصنوعی: از جانب خدا بر تو پیامبری فرستاده شده است تا در این شهر خراب شده، رسالت خود را به انجام برسانی.
بی‌خودی تخت و بی‌کلاهی تاج
لشکرش رعب و مرکبش معراج
هوش مصنوعی: بی‌خیالی و بی‌توجهی به مقام و رتبه، سوارکارانش را ترسانده و مرکبش به اوج و بلندی‌ها می‌رسد.
سیرت و خلق او مؤکّدِ حلم
خرد و جان او مؤیّدِ علم
هوش مصنوعی: آدمی با ویژگی‌ها و رفتارهای نیکو، نشان‌دهنده ی بردباری و عقل است و روحش هم تاییدکننده‌ی دانش اوست.
پشت احمد چو گشت محرابی
پیش روی آمدی چو اعرابی
هوش مصنوعی: وقتی که احمد به سمت جلو رفت، مانند یک محراب به نظر می‌رسید و تو نیز مانند یک عُرب به سمت او آمدی.
شده جبریل در موافقتش
بدوی صورت از موافقتش
هوش مصنوعی: جبریل برای اعلان پیام خداوند، به شکل انسانی زیبا و دلنشین ظاهر شده است، زیرا با همسویی و هماهنگی با آنچه که در نظر دارد، به بهترین شکل خود درآمده است.
جبرئیل از پی دعا کردن
راست انگشت و خم سر و گردن
هوش مصنوعی: جبرییل با دقت و توجه دعا می‌کند و در حین این کار، انگشتش را به سمت آسمان بلند می‌کند و سر و گردنش را به حالت تواضع خم می‌کند.
که نمودی چو شرقی از غربی
رای او روی دحیة الکلبی
هوش مصنوعی: تو همچون شرقی هستی که از سوی غربی می‌درخشی، به خاطر خرد و رای درستت.
از گریبان بعث سر بر کرد
دامنِ شرع پر ز گوهر کرد
هوش مصنوعی: از گریبان بیداری و آگاهی سر برآورد و دامن قانون را پر از ارزش‌ها و خوبی‌ها کرد.
کرده پیشش نثار در محشر
هشت حمال عرش و هفت اختر
هوش مصنوعی: در روز قیامت، هشت نگهبان عرش و هفت ستاره، برای او قربانی کرده‌اند و مقام والای او را نشان می‌دهند.