شمارهٔ ۳۱۲
ای سنایی در ره ایمان قدم هشیار زن
در مسلمانی قدم با مرد دعویدار زن
ور تو از اخلاص خواهی تا چو زر خالص شوی
دیدهٔ اخلاص را چون طوق بر زنار زن
پی به قلاشی فرو نه فرد گرد از عین ذات
آتش قلاشی اندر ننگ و نام و عار زن
درد سوز سینه را وقت سحر بنشان ز درد
وز پی دردی قدم با مرد دردی خوار زن
عالم سفلی که او جز مرکز پرگار نیست
چون درین کوی آمدی تو پای بر پرگار زن
خانهٔ خمار اگر شد کعبه پیش چشم تو
لاف از لبیک او در خانهٔ خمار زن
ورت ملک و ملک باید پای در تحقیق نه
ورت جاه و مال باید دست در اسرار زن
ور نخواهی تا چو فرعون لعین گردی تو خوار
پس چو ابراهیم پیغمبر قدم در نار زن
اطلاعات
وزن: فاعلاتن فاعلاتن فاعلاتن فاعلن (رمل مثمن محذوف)
قالب شعری: غزل
منبع اولیه: ویکیدرج
* با انتخاب متن و لمس متن انتخابی میتوانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.
برگردان به زبان ساده
ای سنایی در ره ایمان قدم هشیار زن
در مسلمانی قدم با مرد دعویدار زن
هوش مصنوعی: ای سنایی، در مسیر ایمان با تأمل و آگاهی قدم بردار و در مسأله اسلام، با مردان قدرتمند و مدعی برخورد کن.
ور تو از اخلاص خواهی تا چو زر خالص شوی
دیدهٔ اخلاص را چون طوق بر زنار زن
هوش مصنوعی: اگر بخواهی از خلوص و پاکی به مانند طلا خالص شوی، باید دیده و نیت خالص خود را مانند گردنبند بر کمر ببندی.
پی به قلاشی فرو نه فرد گرد از عین ذات
آتش قلاشی اندر ننگ و نام و عار زن
هوش مصنوعی: به دیگران نشان نده که شرم و ننگ تو را فراگرفته، زیرا در درون خود آتش و شور حقیقیای دارم که توانایی تو را تحت تأثیر قرار خواهد داد.
درد سوز سینه را وقت سحر بنشان ز درد
وز پی دردی قدم با مرد دردی خوار زن
هوش مصنوعی: زمانی که صبح نزدیک میشود، برای تسکین درد سینهات، بگذار دردها برطرف شوند. برای درمان دردهایت، باید با فردی که خود نیز دردی دارد، همراه شوی و از او کمک بگیری.
عالم سفلی که او جز مرکز پرگار نیست
چون درین کوی آمدی تو پای بر پرگار زن
هوش مصنوعی: این جهان پایین، مانند مرکز پرگار است و هر چه در آن واقعیت وجود دارد، در اطراف آن میچرخد. وقتی وارد این مکان شدی، باید به درستی و با دقت عمل کنی.
خانهٔ خمار اگر شد کعبه پیش چشم تو
لاف از لبیک او در خانهٔ خمار زن
هوش مصنوعی: اگر خانهٔ خمار (محل نشئگی) به قدری مقدس باشد که مانند کعبه در برابر چشمانت جلوه کند، پس در این حالت نمیتوانی از لیل و عاشقانههای آنجا سخن بگویی.
ورت ملک و ملک باید پای در تحقیق نه
ورت جاه و مال باید دست در اسرار زن
هوش مصنوعی: بدان که حکومت و سلطنت، نیاز به تحقیق و مطالعه دقیق دارد، نه اینکه فقط به خاطر قدرت و ثروت به دنبال موقعیت بگردی و در مسائل درونی نفوذ کنی.
ور نخواهی تا چو فرعون لعین گردی تو خوار
پس چو ابراهیم پیغمبر قدم در نار زن
هوش مصنوعی: اگر نمیخواهی مانند فرعون بزرگ و مغرور به ذلت بیفتی، پس مانند ابراهیم پیامبر با شهامت و ایمان قدم در آتش بگذار.

سنایی