شمارهٔ ۱۵۱
جمع خراباتیان! سوزِ نفس کم کنید
باده نهانی خورید، بانگ جرس کم کنید
نیست جز از نیستی، سیرت آزادگان
در ره آزادگان صحو و درس کم کنید
راه خرابات را جز به مژه نسپرید
مرکب طامات را زین هوس کم کنید
مجمع عشاق را، قبله، رخِ یار بس
چون به نماز-اَندرید، روی به پس کم کنید
قافلهٔ عاشقان، راه ز جان رفتهاند
گر ز وفا آگهید، قصد فرس کم کنید
روی نبینیم ما، دیدن سیمرغ را
نیست چو مرغی کنون ز آه و نفس کم کنید
گر نتوانید گفت، مذهب شیران نر
در صف آزادگان، عیب مگس کم کنید
اطلاعات
وزن: مفتعلن فاعلن مفتعلن فاعلن (منسرح مطوی مکشوف)
قالب شعری: غزل
منبع اولیه: ویکیدرج
* با انتخاب متن و لمس متن انتخابی میتوانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.
برگردان به زبان ساده
جمع خراباتیان! سوزِ نفس کم کنید
باده نهانی خورید، بانگ جرس کم کنید
هوش مصنوعی: جمع شاکیان را آرام کنید و، کم کم از سوز و حرارت دل خود بگویید. راز بادهنوشی را در دل نگه دارید و صدا و سر و صدای خود را کم کنید.
نیست جز از نیستی، سیرت آزادگان
در ره آزادگان صحو و درس کم کنید
هوش مصنوعی: سیرت آزادگان تنها از وجودی آزاد و بیقید نشأت میگیرد، بنابراین در مسیر این آزادی، از حالت هوشیاری و آموزههای بیمورد بکاهید.
راه خرابات را جز به مژه نسپرید
مرکب طامات را زین هوس کم کنید
هوش مصنوعی: برای رسیدن به آبادانی و خوشی، تنها با نگاه عمیق و توجه میتوان از مشکلات و سختیها عبور کرد. به همین دلیل، باید از آرزوها و خواستههای بیمورد کم کنیم تا بهتر بتوانیم مسیر صحیح را پیدا کنیم.
مجمع عشاق را، قبله، رخِ یار بس
چون به نماز-اَندرید، روی به پس کم کنید
هوش مصنوعی: در این بیت، شاعر به زیبایی و جذابیت چهره معشوق اشاره دارد که توجه عاشقان را به خود جلب میکند. وقتی عاشقان به معشوق خیره میشوند، مانند نمازگزارانی هستند که به سمت قبله مینگرند. اما وقتی که عشق و محبت در دل آنها به شدت شعلهور میشود، ممکن است نیاز باشد کمی از این نگاههای خیره کاسته شود تا بتوانند احساسات خود را کنترل کنند.
قافلهٔ عاشقان، راه ز جان رفتهاند
گر ز وفا آگهید، قصد فرس کم کنید
هوش مصنوعی: عاشقان بیخبر از جان خود، راهی را پیش گرفتهاند. اگر از وفا و صداقت باخبر هستید، تلاش کنید که نرمی و محبت را در این مسیر به کار ببرید.
روی نبینیم ما، دیدن سیمرغ را
نیست چو مرغی کنون ز آه و نفس کم کنید
هوش مصنوعی: ما نمیتوانیم صرفاً به خاطر دیدن سیمرغ، روی خود را از او بپوشانیم. زیرا اکنون که به مانند پرندهای هستیم، باید از آه و نفس خود بکاهیم.
گر نتوانید گفت، مذهب شیران نر
در صف آزادگان، عیب مگس کم کنید
هوش مصنوعی: اگر نمیتوانید دربارهی ایمان و روش زندگی شیران نر صحبت کنید، در جمع آزادگان نباید به نقصهای مگس اشاره کنید.