صامت بروجردیشمارهٔ ۲۰ - نوحه جدید
نیست ممکن که شود از دلی شاد فلک
بشنود چون ز غم قاسم داماد فلک
کاش می‌رفت پس از نوگل گلزار حسین
خرمن عشرت عالم همه بر باد فلک
از تو فریاد فلک داد و بیداد فلک
زدی آتش به جهان خانه‌ات آباد فلک
ز تو فریاد فلک
ساختی حجله دامادی او را بر پا
تا کنی شاد دل وی به صف کرب و بلا
کشتی او را دل پرحسرت و تا روز جزا
وعده وصل عروسش ز تو افتاد فلک
ز تو فریاد فلک داد و بیداد فلک
زدی آتش به جهان خانه‌ات آباد فلک
ز تو فریاد فلک
دید چون مادر قاسم که در آن دشت محن
قاسم از بهر شهادت به بدن کرده کفن
گفت زین گردش وارونه شد ای چرخ کهن
خانه صبر مرا رخنه به بنیاد فلک
ز تو فریاد فلک داد و بیداد فلک
زدی آتش به جهان خانه‌ات آباد فلک
ز تو فریاد فلک
قاسم افتاد به سر چون هوس میدانش
فاطمه زین سخن افتاد شرر بر جانش
کان عروسی که ز خون گشت حنابندانش
دیگر از عشرت دنیا نکند یاد فلک
ز تو فریاد فلک داد و بیداد فلک
زدم آتش به جهان خانه‌ات آباد فلک
ز تو فریاد فلک
گشت تا منزل قاسم به سر حجله خاک
جگر (صامت) افسرده ز غم شد صد چاک
در دل خاک شود زین غم عظمی چو هلاک
افکند زلزله در عالم ایجاد فلک
ز تو فریاد فلک داد و بیدا فلک
زدی آتش به جهان خانه‌ات آباد فلک
ز تو فریاد فلک
اطلاعات
وزن: فعلاتن فعلاتن فعلاتن فعلن (رمل مثمن مخبون محذوف)
منبع اولیه: سید صادق هاشمی
* با انتخاب متن و لمس متن انتخابی می‌توانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.
برگردان به زبان ساده
نیست ممکن که شود از دلی شاد فلک
بشنود چون ز غم قاسم داماد فلک
هوش مصنوعی: از دل هیچ فردی شادی به وجود نخواهد آمد، زیرا آسمان نمی‌تواند غم و اندوه قاسم داماد را بشنود.
کاش می‌رفت پس از نوگل گلزار حسین
خرمن عشرت عالم همه بر باد فلک
هوش مصنوعی: ای کاش پس از شکفتن گل‌های نو، باغ حسین از بین می‌رفت و خوشی‌های این دنیا همگی به باد می‌رفتند.
از تو فریاد فلک داد و بیداد فلک
زدی آتش به جهان خانه‌ات آباد فلک
هوش مصنوعی: صدای فریاد آسمان بلند شده و از ظلمت و ستم تو شکایت می‌کند. تو با اعمالت آتش به دل جهان زده‌ای و خانه‌ات را در زیر آسمان آباد کرده‌ای.
ز تو فریاد فلک
هوش مصنوعی: از تو صدای آسمان بلند است.
ساختی حجله دامادی او را بر پا
تا کنی شاد دل وی به صف کرب و بلا
هوش مصنوعی: تو برایش جشن عروسی برپا کردی تا دل او را در روزهای دشوار کربلا شاد کنی.
کشتی او را دل پرحسرت و تا روز جزا
وعده وصل عروسش ز تو افتاد فلک
هوش مصنوعی: دل او پر از حسرت است و تا روز قیامت انتظار می‌کشد که به معشوق خود برسد، اما تقدیر این انتظار را به تعویق انداخته است.
ز تو فریاد فلک داد و بیداد فلک
زدی آتش به جهان خانه‌ات آباد فلک
هوش مصنوعی: آسمان از تو شکایت و ناله می‌کند و تو آتش به جهانی زدی که خانه‌ات در آن ساخته شده است.
ز تو فریاد فلک
هوش مصنوعی: آسمان به خاطر تو فریاد می‌زنند.
دید چون مادر قاسم که در آن دشت محن
قاسم از بهر شهادت به بدن کرده کفن
هوش مصنوعی: دیدن مادر قاسم در آن بیابان که به خاطر شهادت قاسم، بدن او را کفن کرده است.
گفت زین گردش وارونه شد ای چرخ کهن
خانه صبر مرا رخنه به بنیاد فلک
هوش مصنوعی: ای چرخ کهن، به خاطر این دوران معکوس که به وجود آورده‌ای، صبر من را در بنیاد عالم دچار مشکل کرده‌ای.
ز تو فریاد فلک داد و بیداد فلک
زدی آتش به جهان خانه‌ات آباد فلک
هوش مصنوعی: از تو صدای فریاد و ناله آسمان بلند شده است و به واسطه تو آتش به جهانی که خانه‌ات در آن است زده‌ای. آسمان در این وضعیت سرشار از شور و هیجان است.
ز تو فریاد فلک
هوش مصنوعی: از تو صدای آسمان به گوش می‌رسد.
قاسم افتاد به سر چون هوس میدانش
فاطمه زین سخن افتاد شرر بر جانش
هوش مصنوعی: قاسم به میدان رفت و به خاطر عشق به فاطمه، از دلش شعله‌ای از احساس برانگیخته شد.
کان عروسی که ز خون گشت حنابندانش
دیگر از عشرت دنیا نکند یاد فلک
هوش مصنوعی: عروسی که به دلیل خونریزی و مصیبت به حنابندانش (مراسم عروسی‌اش) پایان داده، دیگر هیچگاه از شادی‌ها و لذایت‌های دنیوی یاد نخواهد کرد.
ز تو فریاد فلک داد و بیداد فلک
زدم آتش به جهان خانه‌ات آباد فلک
هوش مصنوعی: از تو صدای ناله آسمان بلند شده و به خاطر تو، آتش به جهانی که خانه‌ات در آن است افکندم.
ز تو فریاد فلک
هوش مصنوعی: به خاطر تو، آسمان به درد و فریاد آمده است.
گشت تا منزل قاسم به سر حجله خاک
جگر (صامت) افسرده ز غم شد صد چاک
هوش مصنوعی: وقتی به خانه قاسم رسید، دلش به خاطر غم و اندوه مانند خاکی افسرده و پاره‌پاره شد.
در دل خاک شود زین غم عظمی چو هلاک
افکند زلزله در عالم ایجاد فلک
هوش مصنوعی: به خاطر این درد بزرگ، دل زمین غرق در خاموشی می‌شود، همچنان که زلزله‌ای همه‌چیز را در جهان نابود می‌کند.
ز تو فریاد فلک داد و بیدا فلک
زدی آتش به جهان خانه‌ات آباد فلک
هوش مصنوعی: آسمان از تو فریاد می‌زند و به زمین خبر می‌دهد، آتش به جهان انداختی و خانه‌ات را در آسمان آباد کردی.
ز تو فریاد فلک
هوش مصنوعی: صدای آسمان به خاطر تو بلند شده است.