گنجور

شمارهٔ ۱۸ - و برای او همچنین

جان به قربان وفایت یا حبیب‌بن مظاهر
با سر از تن جدایت یا حبیب‌بن مظاهر
از سعادت سر به پای سبط پیغمبر نهادی
سر فدای خاک پایت یا حبیب‌بن مظاهر
طینت خاک تو را حق چون ز علیین سرشته
لاله توحید را در گلشن قلب تو کشته
نام نیکوی تو را در دفتر ایمان نوشته
ساخت از اهل ولایت با حبیب‌بن مظاهر
چون سرت عهد الست کبریا را در گرو شد
در مقام امتحان چون اختلاف نو به نو شد
طرقواگویان ز کوفه پیک هر دل پیشرو شد
برد سوی کربلایت یا حبیب‌بن مظاهر
خواستی اندر وطن سازی محاسن را خضابی
در دلت پیدا شد از شور حسینی انقلابی
در زمین کربلا کردی ز یکرنگی شتابی
تا ز خون گردد حنایت یا حبیب‌بن مظاهر
در هوای نفس گردد شوق جانبازی فزونی
خویش را وارسته بنمودی ز دونی و زبونی
کرد آخر تیر معشوق کمال ابروی خونی
کشته با خون خدایت یا حبیب‌بن مظاهر
بارور گشتی به ظل رأفت نخل امامت
گشت خاک تربتت مصداق اعجاز کرامت
بابی انتم زوال روز و شب و بس تا قیامت
از گدا و پادشاهت یا حبیب‌بن مظاهر
شوق دریایی به درگاه حسینت بود بر سر
لله‌الحمد این سعادت شد برای تو میسر
کامران گر دیدی اندر بذل جان تا روز محشر
گشت درد تو دوایت یا حبیب‌بن مظاهر
چون تو بودی حافظ قرآن از آن رو شد به دوران
چون سر تو با حسین بر نوک نی چون مهر رخشان
رأس شاه کربلا بر نی چو (صامت) چشم گریان
خواند قرآن از برایت یا حبیب‌بن مظاهر

اطلاعات

وزن: فاعلاتن فاعلاتن فاعلاتن فاعلاتن (رمل مثمن سالم)
منبع اولیه: سید صادق هاشمی

* با انتخاب متن و لمس متن انتخابی می‌توانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.

برگردان به زبان ساده

جان به قربان وفایت یا حبیب‌بن مظاهر
با سر از تن جدایت یا حبیب‌بن مظاهر
هوش مصنوعی: عشق و وفای تو برای من به اندازه‌ای ارزشمند است که جانم را برای آن فدای تو می‌کنم. ای عزیز، حتی اگر قرار باشد با سر خود از تنم جدا شوم، این را برای تو انجام می‌دهم.
از سعادت سر به پای سبط پیغمبر نهادی
سر فدای خاک پایت یا حبیب‌بن مظاهر
هوش مصنوعی: ای حبیب‌بن مظاهر، تو از خوشبختی و سعادت، سر خود را در پای سبط پیامبر نهادی و جان خود را فدای خاک پای او کردی.
طینت خاک تو را حق چون ز علیین سرشته
لاله توحید را در گلشن قلب تو کشته
هوش مصنوعی: خاک وجود تو به دست حق آفریده شده و از همان ابتدا ذاتی الهی دارد. در قلب تو گل زیبای توحید به مثابه لاله‌ای پرورش یافته است.
نام نیکوی تو را در دفتر ایمان نوشته
ساخت از اهل ولایت با حبیب‌بن مظاهر
هوش مصنوعی: در دفتری که به ایمان تعلق دارد، نام خوب تو را بر اساس محبت به ولایت و علاقه به حبیب‌بن مظاهر ثبت کردند.
چون سرت عهد الست کبریا را در گرو شد
در مقام امتحان چون اختلاف نو به نو شد
هوش مصنوعی: زمانی که سر تو در عهد و پیمان بزرگ الهی قرار گرفت، در مقام آزمایش و امتحان قرار گرفتی و چون امور دچار تغییر و دگرگونی شد، تو نیز دچار آزمون گشتی.
طرقواگویان ز کوفه پیک هر دل پیشرو شد
برد سوی کربلایت یا حبیب‌بن مظاهر
هوش مصنوعی: مانند پیک‌هایی از کوفه، خبرنگاران به سمت کربلا حرکت کردند و دل‌هایشان به سمت حبیب‌بن مظاهر، دوست وفادار امام حسین (ع) روانه شد.
خواستی اندر وطن سازی محاسن را خضابی
در دلت پیدا شد از شور حسینی انقلابی
هوش مصنوعی: اگر بخواهی در وطن خود زیبایی‌ها را بسازی، در دلت شور و شوق حسینی به وجود می‌آید که به تحول و انقلابی درونی منجر می‌شود.
در زمین کربلا کردی ز یکرنگی شتابی
تا ز خون گردد حنایت یا حبیب‌بن مظاهر
هوش مصنوعی: در زمین کربلا، تو با نیت پاک و صداقت خود، شتابزده عمل کردی تا بر اثر خون شهیدان، وفاداری و شجاعتت به خوبی نمایان شود، همان‌گونه که حبیب بن مظاهر در وفاداری و شجاعتش نمونه‌ای از این صفت‌ها بود.
در هوای نفس گردد شوق جانبازی فزونی
خویش را وارسته بنمودی ز دونی و زبونی
هوش مصنوعی: در پی خواسته‌های نفسانی، علاقه به فداکاری و ایثار افزایش می‌یابد و خود را از دنیای پست و حقیر آزاد کردی.
کرد آخر تیر معشوق کمال ابروی خونی
کشته با خون خدایت یا حبیب‌بن مظاهر
هوش مصنوعی: معشوق با چشمان کشیده و ابروان زیبا، همچون تیر بر دل عاشق اثری عمیق می‌گذارد و او را به شدت مجروح می‌کند، گویی به خون خود آغشته شده است، ای دوست یا کسی که به جانبازی شهرت داری.
بارور گشتی به ظل رأفت نخل امامت
گشت خاک تربتت مصداق اعجاز کرامت
هوش مصنوعی: تو در سایه لطف و رحمت امام به ثمر نشسته‌ای و خاک مزار تو نماد بارز کرامت و شگفتی است.
بابی انتم زوال روز و شب و بس تا قیامت
از گدا و پادشاهت یا حبیب‌بن مظاهر
هوش مصنوعی: شما در روز و شب و در برابر زوال آن‌ها قرار دارید و تا قیامت از گدا تا پادشاه در جنب شما هستید، ای دوست محبوب.
شوق دریایی به درگاه حسینت بود بر سر
لله‌الحمد این سعادت شد برای تو میسر
هوش مصنوعی: عشق و اشتیاقی عمیق به وجود امام حسین داشتم و این باعث شد که با شکرگزاری از خداوند، به این سعادت بزرگ دست یابم.
کامران گر دیدی اندر بذل جان تا روز محشر
گشت درد تو دوایت یا حبیب‌بن مظاهر
هوش مصنوعی: اگر کامران را دیدی که برای دل‌سوزی و کمک به تو جان خود را فدای می‌کند، بدان که درد و بیماری‌ات تا روز محشر هم به یادگار خواهد ماند و درمان تو فقط یاد و محبت حبیب‌بن مظاهر است.
چون تو بودی حافظ قرآن از آن رو شد به دوران
چون سر تو با حسین بر نوک نی چون مهر رخشان
هوش مصنوعی: چون تو حافظ قرآن هستی، در نتیجه در زمان خود به مقام والایی رسیدی، مانند این که سر تو با حسین بر نوک نیزه قرار گرفته و چهره‌ات مثل ماه درخشان است.
رأس شاه کربلا بر نی چو (صامت) چشم گریان
خواند قرآن از برایت یا حبیب‌بن مظاهر
هوش مصنوعی: سر امام حسین بر تیرک، در حالتی ساکت و خاموش، قرآن را برای تو، ای حبیب‌بن مظاهر، می‌خواند و اشکی از چشمانش سرازیر است.