گنجور

شمارهٔ ۷۷ - و برای او همچنین

کوفیان چون به صف ماریه غوغا کردند
بهر تاراج حرم دست ستم وا کردند
هر چه بود از زر و خلخال به غارت بردند
هر چه بد چادر معجر همه یغما کردند
نقد ایمان پی ده روز جهان داده ز دست
خاک اندر سر دین و سر دنیا کردند
تا قیامت نکند اشک محبان خاموش
آتشی را که در آن مرحله برپا کردند
آتش اندر حرم شاه جگر تشنه زدند
اهلبیتش همگی روی صحرا کردند
یک طرف جای کفن کردن نعش شهدا
بهر جولان فرس ظلم مهیا کردند
یک طرف عارض نیلی بین هر خاری
دل افسرده یتیمان حسین جا کردند
شمر بر حنجر شاه شهدا خنجر زد
خواهرانش همه از دور تماشا کردند
بس نبود اینکه لب تشنه بریدند ز تن
بسر نیزه سر زاده زهرا کردند
بسکه دیدند غم و درد که هر دم صد بار
مرگ خود زینب و کلثوم تمنا کردند
شکر این منصب عظمی که لب (صامت) را
به عزای پسر فاطمه گویا کردند

اطلاعات

وزن: فعلاتن فعلاتن فعلاتن فعلن (رمل مثمن مخبون محذوف)
قالب شعری: غزل/قصیده/قطعه
منبع اولیه: سید صادق هاشمی

* با انتخاب متن و لمس متن انتخابی می‌توانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.

برگردان به زبان ساده

کوفیان چون به صف ماریه غوغا کردند
بهر تاراج حرم دست ستم وا کردند
هوش مصنوعی: کوفی‌ها زمانی که به صف ماریه حمله کردند، به خاطر غارت حرم، دست به ظلم و ستم زدند.
هر چه بود از زر و خلخال به غارت بردند
هر چه بد چادر معجر همه یغما کردند
هوش مصنوعی: هر چیزی که از طلا و زیورآلات بود را دزدیدند و هر چه که به حجاب و پوشش زنان مربوط می‌شد، به غارت بردند.
نقد ایمان پی ده روز جهان داده ز دست
خاک اندر سر دین و سر دنیا کردند
هوش مصنوعی: بهایی که به ایمان داده شده، بیشتر از ده روز است. دنیا و مسائل دنیوی در حقیقت به دست خود انسان‌ها و از خاک برخاسته‌اند. آن‌ها دین و دنیا را به گونه‌ای که خواسته‌اند، شکل داده‌اند.
تا قیامت نکند اشک محبان خاموش
آتشی را که در آن مرحله برپا کردند
هوش مصنوعی: تا ابد اشک افرادی که عاشق هستند خاموش نخواهد شد، چون آتش عاشقی که در آن زمان روشن کردند، هرگز خاموش نخواهد شد.
آتش اندر حرم شاه جگر تشنه زدند
اهلبیتش همگی روی صحرا کردند
هوش مصنوعی: آتش در حرم شاهی که دل‌ها را می‌سوزاند، به اهل بیت او آسیب رساند و آن‌ها همگی به بیابان رفتند.
یک طرف جای کفن کردن نعش شهدا
بهر جولان فرس ظلم مهیا کردند
هوش مصنوعی: در یک سو، محلی برای دفن و کفن کردن بدن‌های شهدا آماده شده است تا در برابر ظلم و ستم، ایستادگی و مقاومت وجود داشته باشد.
یک طرف عارض نیلی بین هر خاری
دل افسرده یتیمان حسین جا کردند
هوش مصنوعی: در یک سوی چهره‌ی نیلی، هر درد و مشکل را به خاطر دل شکسته یتیمان حسین جای داده‌اند.
شمر بر حنجر شاه شهدا خنجر زد
خواهرانش همه از دور تماشا کردند
هوش مصنوعی: شمر خنجرش را بر گردن امام حسین (ع) فرود آورد و خواهران او از دور این صحنه را تماشا کردند.
بس نبود اینکه لب تشنه بریدند ز تن
بسر نیزه سر زاده زهرا کردند
هوش مصنوعی: کافی نبود که او را به شدت تشنه کردند و از بدن جدا کردند، بلکه سر او را هم بر نیزه برداشتند و نشان دادند.
بسکه دیدند غم و درد که هر دم صد بار
مرگ خود زینب و کلثوم تمنا کردند
هوش مصنوعی: چقدر زینب و کلثوم در زندگی خود غم و درد دیدند که هر لحظه آرزو کردند ای کاش می‌مردند.
شکر این منصب عظمی که لب (صامت) را
به عزای پسر فاطمه گویا کردند
هوش مصنوعی: این مقام والایی که باعث شد لب‌های خاموش به خاطر سوگواری برای پسر فاطمه، سخن بگویند، شایسته‌ی تقدیر و سپاس است.