صامت بروجردیشمارهٔ ۱ - کتاب المراثی(والمصائب)
چرا لباس عزا دوستان ببر نکنید؟
ز ناله عالم ایجاد را خبر نکنید؟
چرا دو دست برای حسین بسر نزنید؟
ز گریه رخنه به بنیاد خشک و تر نکنید؟
بود بهای جنان روز حشر گوهر اشک
برای چیست که تحصیل این گهر نکنید؟
شکسته شد پر و بال کبوتران حرم
چرا چو جغد سر خود به زیر پر نکنید؟
فکنده شال عزا بوالبشر به گردن خویش
چرا ز داغ پسر یاری پدر نکنید؟
به خاک ماریه افتاد جسم شاه شهید
چرا به پیکر صدپاره‌اش گذر نکنید؟
برای حب وطن گر ز کربلا دورید
ز دل چرا به سوی کربلا سفر نکنید؟
گذشت از سر جان شاه دین برای شما
شما چرا به رهش ترک جان و سر نکنید؟
بهار عمر علی اکبرش خزان گردید
چرا هوای گلستان ز سر بدر نکنید؟
به شام زینب دل خون بود خرابه نشین
فغان چرا ز غمش شام تا سحر نکنید؟
به بوسه‌گاه نبی می‌زند به چوب یزید
چرا شکایت او را به دادگر نکنید؟
بپا نموده قیامت ز شعر خود (صامت)
از این قیامت عظمی چرا حذر نکنید؟
اطلاعات
وزن: مفاعلن فعلاتن مفاعلن فعلن (مجتث مثمن مخبون محذوف)
قالب شعری: غزل/قصیده/قطعه
منبع اولیه: سید صادق هاشمی
* با انتخاب متن و لمس متن انتخابی می‌توانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.
برگردان به زبان ساده
چرا لباس عزا دوستان ببر نکنید؟
ز ناله عالم ایجاد را خبر نکنید؟
هوش مصنوعی: چرا دوستان را به غم و اندوه و لباس سیاه وا می‌دارید؟ چرا از ناله و فریاد عالم خبر نمی‌دهید که آن را بشنوند؟
چرا دو دست برای حسین بسر نزنید؟
ز گریه رخنه به بنیاد خشک و تر نکنید؟
هوش مصنوعی: چرا در سوگ حسین، دست‌های خود را به سر نزنید؟ چرا با گریه و اندوه، به اصل و بنیاد زندگی آسیب نرسانید؟
بود بهای جنان روز حشر گوهر اشک
برای چیست که تحصیل این گهر نکنید؟
هوش مصنوعی: در روز قیامت، قیمت بهشت به اندازه و ارزش اشک‌هایی است که ریخته شده‌اند. سوال این است که چرا شما تلاشی برای به دست آوردن این اشک‌ها نمی‌کنید؟
شکسته شد پر و بال کبوتران حرم
چرا چو جغد سر خود به زیر پر نکنید؟
هوش مصنوعی: پر و بال کبوتران حرم به خاطر چه چیزی شکسته شد؟ چرا مانند جغدها سر خود را زیر بال نگذارید؟
فکنده شال عزا بوالبشر به گردن خویش
چرا ز داغ پسر یاری پدر نکنید؟
هوش مصنوعی: بزرگ انسان‌ها جامه عزا به دور گردن خود انداخته است، چرا در این درد و غم از فقدان پسرش، یاری و همدردی نمی‌کنید؟
به خاک ماریه افتاد جسم شاه شهید
چرا به پیکر صدپاره‌اش گذر نکنید؟
هوش مصنوعی: بدن شاه شهید بر زمین افتاده و پیکر او که از تیر و ضربه‌های دشمن متلاشی شده، چرا به حال او بی‌اعتنا هستید؟
برای حب وطن گر ز کربلا دورید
ز دل چرا به سوی کربلا سفر نکنید؟
هوش مصنوعی: اگر برای عشق به وطن حتی از کربلا دور هستید، پس چرا به سمت کربلا سفر نمی‌کنید؟
گذشت از سر جان شاه دین برای شما
شما چرا به رهش ترک جان و سر نکنید؟
هوش مصنوعی: این بیت به این معناست که شاه دین (نماد شخصیت والایی) برای شما از جان و زندگی‌اش گذشت. حالا که او چنین فداکاری کرده، چرا شما نباید همه چیز خود را برای او قربانی کنید؟
بهار عمر علی اکبرش خزان گردید
چرا هوای گلستان ز سر بدر نکنید؟
هوش مصنوعی: علی اکبر در اوج جوانی و شکوفایی خود به پایان عمر رسید، ولی آیا نمی‌توانیم یاد و خاطره‌اش را حفظ کنیم و اجازه ندهیم که زیبایی و شادی آن لحظات از یاد برود؟
به شام زینب دل خون بود خرابه نشین
فغان چرا ز غمش شام تا سحر نکنید؟
هوش مصنوعی: زینب در شام دلش به خاطر ویرانی و مصیبت ها بسیار شکسته و غمگین است. او از همه می‌خواهد که به احترام غمش، تا صبح هیچ ندایی نکنند و سکوت کنند.
به بوسه‌گاه نبی می‌زند به چوب یزید
چرا شکایت او را به دادگر نکنید؟
هوش مصنوعی: چرا از ظلم و ستم یزید شکایت نمی‌کنید، در حالی که در مکانی مقدس و مرتبط با پیامبر قرار دارید که باید نگهبان حقیقت و انصاف باشد؟
بپا نموده قیامت ز شعر خود (صامت)
از این قیامت عظمی چرا حذر نکنید؟
هوش مصنوعی: با شعر خود، قیامتی بپا کرده‌ام. حالا چرا از این قیامت بزرگ بپرهیزید؟