شمارهٔ ۳۸
در این ویران سر بیجا کسی منزل نمیگیرد
اگر گیرد کسی مجنون بود عاقل نمیگیرد
نمیپاشی چرا از مخزن دل اشک گلناری
جز این یک میوه باغ زندگی حاصل نمیگیرد
دلم دایم به ترک آرزوی غیر میکوشد
چرا پس خود دمی از آرزوها دل نمیگیرد
به آسایش دلم الفت نمیدارد عجب دارم
که این کشتی ز بدبختی به خود ساحل نمیگیرد
به اوضاع جهان مایل شدن اندازه دارد
مسافر کار را چندان به خود مشکل نمیگیرد
به تقوای فقیه شهر میخندند نادان
چرا پس کامل ما عبرت از جاهل نمیگیرد
اگر این است اوضاع جهان (صامت) که من بینم
کسی من بعد از این غیر از ره باطل نمیگیرد
اطلاعات
وزن: مفاعیلن مفاعیلن مفاعیلن مفاعیلن (هزج مثمن سالم)
قالب شعری: غزل
منبع اولیه: سید صادق هاشمی
* با انتخاب متن و لمس متن انتخابی میتوانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.
برگردان به زبان ساده
در این ویران سر بیجا کسی منزل نمیگیرد
اگر گیرد کسی مجنون بود عاقل نمیگیرد
هوش مصنوعی: در این خراب شده و بیمقدار، هیچکس جایی نمیگیرد. اگر هم کسی بیاید، باید دیوانه باشد، زیرا آدم عاقل چنین جایی را انتخاب نمیکند.
نمیپاشی چرا از مخزن دل اشک گلناری
جز این یک میوه باغ زندگی حاصل نمیگیرد
هوش مصنوعی: چرا از دل خود اشک نمیریزی، که از این مخزن فقط همین یک میوه، که همان زندگی است، به دست میآید؟
دلم دایم به ترک آرزوی غیر میکوشد
چرا پس خود دمی از آرزوها دل نمیگیرد
هوش مصنوعی: دل من همیشه در تلاش است که آرزوهای دیگران را کنار بگذارد، اما نمیفهمم چرا هرگز از آرزوهای خودم فاصله نمیگیرد.
به آسایش دلم الفت نمیدارد عجب دارم
که این کشتی ز بدبختی به خود ساحل نمیگیرد
هوش مصنوعی: دل من آسوده نمیشود، در عجبم که چرا این کشتی، که نماد بدبختی است، به ساحل نرسیده و به سرانجام نمیرسد.
به اوضاع جهان مایل شدن اندازه دارد
مسافر کار را چندان به خود مشکل نمیگیرد
هوش مصنوعی: سختیهای جهان را باید در حدی تحمل کرد و مسافر نباید خود را زیاد به زحمت بیاندازد.
به تقوای فقیه شهر میخندند نادان
چرا پس کامل ما عبرت از جاهل نمیگیرد
هوش مصنوعی: نادانها به تقوای عالم دین در شهر میخندند، اما جای تعجب است که چرا افراد نادان خودشان از بیخودان درس عبرت نمیگیرند.
اگر این است اوضاع جهان (صامت) که من بینم
کسی من بعد از این غیر از ره باطل نمیگیرد
هوش مصنوعی: اگر اوضاع فعلی دنیا اینگونه است که من میبینم، پس هیچکس بعد از من غیر از راه نادرست مسیر دیگری نخواهد داشت.