اطلاعات
وزن: مفاعلن فعلاتن مفاعلن فعلن (مجتث مثمن مخبون محذوف)
قالب شعری: غزل/قصیده/قطعه
منبع اولیه: ویکیدرج
* با انتخاب متن و لمس متن انتخابی میتوانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.
برگردان به زبان ساده
بر رای فضیلت آرای سالکان مسالک انصاف و ناهجان مناهج دور از تعصب و اعتساف، مخفی نخواهد بود که در خلال احوال این طبقه خیرمآل اگر احیانا یکی از مخالفان دین و دولت را مذکور سازد و خامه تلبین آئین بتقریر حال شقاوت مآل ایشان پردازد نه پایه ی دین را از آن اختلالی است، و نه چهره ی دولت را از آن گرد ملالی، چه، در قرآن مجید موصوف بصفت « و لا رطب و لا یابس الا فی کتاب مبین » سوره قل هو الله احد با تبت یدا ابی لهب، قرین است و سیر انبیای کرام علیهم التحیه و السلام،با ذکر عصیان و طغیان جبابره و فراعنه همنشین، بل غرض از ایراد حکایت آن جماعت تاریخ است نه شمول عطوفت و عنایت .
هوش مصنوعی: در میان عالمان و حقطلبان، این موضوع که برخی از مخالفان دین و دولت ممکن است در بررسی وضعیت خود ذکر شوند و سرنوشت ناخوشایند آنان توصیف گردد، مورد توافق است. این امر نه به اعتبار دین لطمهای میزند و نه به اعتبار دولت خدشهای وارد میکند. در قرآن کریم، همه چیز به روشنی ذکر شده و داستان انبیا نیز معمولاً شامل ذکر جباران و فرعونیان است. بیان این داستانها بیشتر به منظور ثبت تاریخ است تا نشان دادن علاقه و محبت به آن افراد.
نکته : محجوب نماند که در این نسخه هر جا که صاحب قرآن مغفور مذکور میگردد مراد حضرت شاه ماضی است و هر جا که حضرت صاحب قرآن مرقوم میشود غرض حضرت شاه عالم پناه گیتی ستانی است که بمقتضای ذکر اللسطان تنزل الامان تذکار ایشان ملتزم امانی و آمال و سرمایه سعادت و اقبال دو جهانی است.
هوش مصنوعی: به این نکته توجه داشته باشید که در این متن هر بار که به صاحب قرآن مغفور اشاره میشود، منظور حضرت شاه ماضی است و هر زمان که از صاحب قرآن نام برده میشود، منظور حضرت شاه عالم پناهدهنده به جهانیان است. این نکته به معنای التزام به یادآوری ایشان به عنوان سرمایهای برای سعادت و موفقیت در دو جهان است.
دلش بنور یقین از دریچه امروز
همه مشاهد احوال عالم بالاست
هوش مصنوعی: دل او به نور واقعیّت روشن است و از دریچه حاضر، همه وضعیتهای دنیا را بالا و واضح میبیند.
اعنی سلطان سلاطین پناه، شهنشاه ملایک سپاه، فلک رتبت سپهر اقتدار، گردون بسطت خورشید آثار.
هوش مصنوعی: یعنی پادشاه بزرگ سلاطین و حاکم بر فرشتگان، دارای مقام و مرتبهای بلند در آسمان و گردون، و بر افرازدهای همچون خورشید با آثار درخشان.
آن فلک رتبه ای که ناطقه را
نیست در وصف او توانائی
هوش مصنوعی: آن آسمان、 مقام و مرتبه ای دارد که قادر به توصیف ناطق و گوینده نیست.
آنکه منشور دولت او را
ماه نو کرده است طغرائی
هوش مصنوعی: کسی که با هدایت و ویژگیهای برجستهاش، دیگران را تحت تأثیر قرار میدهد و به آنها شکل و سمت و سو میبخشد.
ثمره شجره طیبه و مصدر اسم همایونش بطریق رمز و ایما کلام معجز نظام طه ما انزلنا اصلها ثابت و فرعها فی السماء طهماسب
هوش مصنوعی: درختی پاک و پربار که او را به نامی نیک میشناسند، بهگونهای رمزآلود و باطل در کلام معجزهآسا، ریشهاش در زمین محکم و شاخههایش در آسمان است.
در جهانی و از جهان بیشی
همچو معنی که در بیان باشد
هوش مصنوعی: در این جهان قرار داری و فراتر از آن، همچون معنایی که در کلام وجود دارد.
زیر این نه رواق مینا فام
چون شود گفته این همایون نام
هوش مصنوعی: زیر این آسمان زیبا و رنگین، چگونه میتوان نام این شخصیت برجسته را فراموش کرد؟
آید از هر یکی بجای صدا
خلدالله ملکه ابدا
هوش مصنوعی: از هرکسی صدایی به گوش میرسد که مژده بهشت و نعمتهای جاودانی را میدهد.
مصرع : آن به که بر دعای تو ختم سخن کنم:
هوش مصنوعی: بهتر است که سخن من با دعای تو به پایان برسد.
نه دعائی که شاعرانه بود
وز ره صدق بر کرانه بود
هوش مصنوعی: این جمله به این معناست که هیچ دعایی وجود ندارد که تنها از روی شاعری و زیبایی کلام باشد، بلکه دعا باید با صداقت و از دل، به سمت هدفی نیکو و مسير درست و صحیح باشد.
بل دعائی قرین صدق و صفا
مشتمل بر مصالح دو سرا
هوش مصنوعی: این دعایی است همراه با صداقت و پاکی که شامل منافع و خیرات برای دنیا و آخرت میباشد.
هم در او جاه و حشمت دنیی
هم در او عز و دولت عقبی
هوش مصنوعی: این جمله به این معنی است که در او هم مقام و ثروت دنیوی وجود دارد و هم شرافت و قدرت در آخرت.
سر نهم بزمین عجز و نیاز
کای خدا، کار او بلطف بساز
هوش مصنوعی: به زمین میافتم و از روی نیاز و عجز دعا میکنم، ای خدا، کار او را با لطف خود راست کن.
عدل را در دلش چنان جا کن
که نراند برون ز عدل سخن
هوش مصنوعی: عدالت را در درون خود چنان عمیق قرار بده که هیچگاه از آن خارج نشود و هرگز به گفتن در مورد عدالت نپردازی.
شرع را، پیشوای حکمش دار
حکم او را، ز شرع دار مدار
هوش مصنوعی: به اصول و قوانین دین و مذهب احترام بگذار و به آنها پایبند باش، زیرا هر تصمیم و حکمی که از این اصول نشأت میگیرد، باید بر اساس همان اصول باشد.
تا بود در جهان بقا امکان
باقیش دار شاه و شاه نشان
هوش مصنوعی: تا زمانی که در این دنیا امکان زندگی وجود دارد، بقا و ادامهی حیات او را بر شاه و نشانههای سلطنتش محفوظ بدار.
دولتش را در این سرای امید
ساز تخم سعادت جاوید
هوش مصنوعی: برایش امیدها و آرزوهایش را در این زندگی شکل دهد و بذر خوشبختی و سعادت را در دلش بکارد.
بی تکلف ورد دولتخواهان همیشه این دعاست :
هوش مصنوعی: دولتخواهان همیشه بیپرده دعا میکنند که...
من نگویم که این و آنش ده
گویم آنش بده که آنش به
هوش مصنوعی: مرا به این و آن سخن مشغول نکن، فقط آن چیزی را که به کارم میآید به من بده.
و الحمد الله علی التوفیق
هوش مصنوعی: و شکر خدا به خاطر موفقیتی که نصیب ما شد.