گنجور

بخش ۳۱ - غزل

ای طوطی جان زین قفس سبز برون پر
آیا تو بر آنی که از این به قفسی نیست
فریاد همی دارم و فریاد رسی نیست
پندار درین گنبد فیروزه کسی نیست
ای باد خبر بر، بر آن یار همی دم
کز بهر خبر جز تو مرا همنفسی نیست
از هستی من جز نفسی باز نمانده‌ست
هر چند که این نیز بر آنم که بسی نیست
ما را هوس آن است که در پای تو میریم
گر بخت کند یاریم این کم هوسی نیست
دارد مگسی در شکرستان تو پرواز
دردا که مرا قوت پر مگسی نیست
خواهیم گذر کردن از این قلزم نیلی
آخر قدم همت ما کم ز خسی نیست

اطلاعات

وزن: مفعول مفاعیل مفاعیل فعولن (هزج مثمن اخرب مکفوف محذوف)
قالب شعری: غزل
منبع اولیه: ساوه‌سرا

* با انتخاب متن و لمس متن انتخابی می‌توانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.

برگردان به زبان ساده

ای طوطی جان زین قفس سبز برون پر
آیا تو بر آنی که از این به قفسی نیست
هوش مصنوعی: ای طوطی عزیز، از این قفس سبز بیرون بیا. آیا می‌دانی که بعد از این، قفسی وجود ندارد؟
فریاد همی دارم و فریاد رسی نیست
پندار درین گنبد فیروزه کسی نیست
هوش مصنوعی: من فریاد می‌زنم و هیچ‌کس نیست که به کمکم بیاید، به نظر می‌رسد در این دنیا کسی وجود ندارد که به من توجه کند.
ای باد خبر بر، بر آن یار همی دم
کز بهر خبر جز تو مرا همنفسی نیست
هوش مصنوعی: ای باد، تو خبر را به یار من برسان، زیرا غیر از تو هیچ هم نفسی ندارم که از حال او خبر بگیرم.
از هستی من جز نفسی باز نمانده‌ست
هر چند که این نیز بر آنم که بسی نیست
هوش مصنوعی: از وجود من چیزی جز یک نفس باقی نمانده است، هر چند که احساس می‌کنم همین یک نفس هم بسیار ناچیز است.
ما را هوس آن است که در پای تو میریم
گر بخت کند یاریم این کم هوسی نیست
هوش مصنوعی: ما آرزو داریم که برای تو جان بدهیم، اگر بخت به ما یاری کند، این آرزو چیز کمی نیست.
دارد مگسی در شکرستان تو پرواز
دردا که مرا قوت پر مگسی نیست
هوش مصنوعی: مگسی در سرزمین شیرین شکر در حال پرواز است و من از شدت ناراحتی احساس می‌کنم که قدرت پرواز مانند آن مگس را ندارم.
خواهیم گذر کردن از این قلزم نیلی
آخر قدم همت ما کم ز خسی نیست
هوش مصنوعی: ما اراده کرده‌ایم که از این دریا عبور کنیم، و در پایان تلاش ما هیچ کمبودی از یک انسان معمولی نداریم.

حاشیه ها

1390/12/24 13:02
مهرداد

بنظرم در بیتهای سوم تا ششم جابجایی در مصرعها صورت گرفته و قافیه ها همخوانی ندارند

1398/10/20 21:01
پرستو

فریاد همی دارم و فریادرسی نیست
پندار درین گنبد فیروزه کسی نیست
ای باد خبر بر، بر آن یار همی دم
کز بهر خبر جز تو مرا همنفسی نیست
از هستی من جز نفسی باز نمانده ست
هر چند که این نیز برآنم که بسی نیست
ما را هوس آن ست که در پای تو میریم
گر بخت کند یاریم این کم هوسی نیست
دارد مگسی در شکرستان تو پرواز
دردا که مرا قوت پر مگسی نیست
خواهیم گذشت از سر آن قلزم نیلی
آخرقدم همت ما کم ز خسی نیست
ای طوطی جان زین قفس سبز برون ای
آیا تو برآنی که ازین به قفسی نیست؟

1402/08/21 10:11
ضیا احمدی

سلام

سپاس از پرستو. امید که مدیران محترم گنجور اصلاح بفرمایند.

مستند به نظر پرستو تلاش کردم در ویرایش، دو مصرع جاافتاده در بیت‌های ۴ و آخر را به‌شرح زیر اضافه کنم که یا با امکانات این نرم‌افزار آشنا نبودم یا بخش ویرایش این امکان را در اختیار ندارد و نشد!🙏

مصرع دوم بیت چهارم:

گر بخت کند یاریم این کم‌هوسی نیست

مصرع آخر در بیت آخر:

آیا تو بر آنی که ازین به، قفسی نیست؟