گنجور

شمارهٔ ۸۲۸

کرشمه سنج نگاه ستیزه جویانیم
سواد خوان الف قامتان مژگانیم
ز من حکایت مجنون و کوهکن بشنو
که ما فلک زدگان، طفل یک دبستانیم
ز بخت ماست که ما را زمانه نشناسد
اگرچه سودهٔ قندیم، در نمکدانیم
ز قید چرخ به مستی کنیم فکر گریز
که باده پرتو مهتاب و ما غلامانیم
طریق کار جهان را ز ما چه می پرسی
نه ایم خضر، که مجنون این بیابانیم
ندیده گلشن روحانیان چه می دانی
که در سفال فلک، خوش نشین چو ریحانیم
بود به سایه ی ما هرکجا اسیری هست
به تنگنای جهان ما چراغ زندانیم
سلیم، ظاهر ما را مبین، به باطن بین
که دوست آینه و ما چو آینه دانیم

اطلاعات

وزن: مفاعلن فعلاتن مفاعلن فعلن (مجتث مثمن مخبون محذوف)
قالب شعری: غزل
منبع اولیه: چکامه

* با انتخاب متن و لمس متن انتخابی می‌توانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.

برگردان به زبان ساده

کرشمه سنج نگاه ستیزه جویانیم
سواد خوان الف قامتان مژگانیم
هوش مصنوعی: با نگاه دلربای خود، از ما می‌خواهید که با دشمنان شما ستیزه کنیم. ما در عین حال، با علم و دانش خود، زیبایی و قامت ظریف چشمان شما را نیز ستایش می‌کنیم.
ز من حکایت مجنون و کوهکن بشنو
که ما فلک زدگان، طفل یک دبستانیم
هوش مصنوعی: به من قصه عشق مجنون و کوه‌نشین را گوش کن، زیرا ما که در این دنیا پرشکستگی زندگی می‌کنیم، همانند کودکان یک مدرسه‌ای هستیم.
ز بخت ماست که ما را زمانه نشناسد
اگرچه سودهٔ قندیم، در نمکدانیم
هوش مصنوعی: به خاطر بخت ماست که دنیا ما را نشناسد، هرچند ما به ظاهر شیرین و خوشحال به نظر می‌رسیم، اما در واقع در درون خود تلخی‌هایی داریم.
ز قید چرخ به مستی کنیم فکر گریز
که باده پرتو مهتاب و ما غلامانیم
هوش مصنوعی: از بند زندگی مادی و حقایق سخت آزاد شویم و به تفکر در راهی که ما را به رهایی می‌رساند بپردازیم، زیرا نوشیدنی ما درخشش ماه را دارد و ما خدمتگزاران آن هستیم.
طریق کار جهان را ز ما چه می پرسی
نه ایم خضر، که مجنون این بیابانیم
هوش مصنوعی: در مورد راه و رسم زندگی و دنیا از ما نپرس؛ ما نه مانند خضر هستیم که راهنمایی کنیم، بلکه مانند مجنون در این بیابان سرگردانیم.
ندیده گلشن روحانیان چه می دانی
که در سفال فلک، خوش نشین چو ریحانیم
هوش مصنوعی: تا به حال باغ و بهشت روحانیان را ندیده‌ای، بنابراین نمی‌دانی که ما در زندگی این دنیا، مثل ریحان در گلیمی از آسمان، زندگی آرام و دلنشینی داریم.
بود به سایه ی ما هرکجا اسیری هست
به تنگنای جهان ما چراغ زندانیم
هوش مصنوعی: هر جا که اسیر و گرفتار باشد، تحت سایه‌ی ما هست و ما چون چراغی در زندان، در تنگنای این دنیا نور افشانیم.
سلیم، ظاهر ما را مبین، به باطن بین
که دوست آینه و ما چو آینه دانیم
هوش مصنوعی: برو از ظاهر ما قضاوت نکن، به عمق وجود ما نگاه کن؛ زیرا که دوست مانند آینه‌ای است و ما نیز همچون آینه‌ای او را در برمی‌گیریم.