گنجور

شمارهٔ ۵۵

نقش خار و گل بجز از خامهٔ تقدیر نیست
نقطهٔی جای تعرض اندرین تصویر نیست
شهد معنی را چه داند ذوق هر صورت پرست
کار هر مرغی ببستان چیدن انجیر نیست
بنده تدبیر ارکند محتاج تقدیر خداست
لیک تقدیر خدا محتاج بر تدبیر نیست
خلق را رام محبت کن چه حاجت قید و بند
آنکشش کاندر محبت هست در زنجیر نیست
کم اثر جو از دعائی کان بلای دیگریست
آه خالی از غرض البته بی‌تأثیر نیست
من ندارم دعوی درویشی و رندی ولی
همت پیرم عنانم دست هر بی پیر نیست
یار را گفتم بدیدم نیم رخسارت به خواب
گفت خواب نیمهٔ ماه است و بی تعبیر نیست
بود مجهول آنکه ابروی ترا شمشیر خواند
چون اشارتهای ابروی تو در شمشیر نیست
هر که خواهد طرهٔ جانان بدست آ‌رد صغیر
هیچ دست‌ آویزش الا نالهٔ شبگیر نیست

اطلاعات

وزن: فاعلاتن فاعلاتن فاعلاتن فاعلن (رمل مثمن محذوف)
قالب شعری: غزل
منبع اولیه: ویکی‌درج

* با انتخاب متن و لمس متن انتخابی می‌توانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.

برگردان به زبان ساده

نقش خار و گل بجز از خامهٔ تقدیر نیست
نقطهٔی جای تعرض اندرین تصویر نیست
هوش مصنوعی: کار و سرنوشت انسان‌ها همان‌طور که مقدر شده، تعیین می‌شود و در این دنیای واقعی، هیچ نقطه‌ای برای تغییر و دخالت در سرنوشت وجود ندارد.
شهد معنی را چه داند ذوق هر صورت پرست
کار هر مرغی ببستان چیدن انجیر نیست
هوش مصنوعی: به هر کسی که به ظواهر و شکل‌ها توجه دارد، معنای عمیق و زیبای زندگی را نمی‌تواند درک کند. همسنخ پرندگانی که فقط در پی جمع‌آوری میوه هستند، نمی‌دانند که لذت واقعی در چشیدن طعم و معنای درونی این میوه‌هاست.
بنده تدبیر ارکند محتاج تقدیر خداست
لیک تقدیر خدا محتاج بر تدبیر نیست
هوش مصنوعی: انسان با تدبیر و برنامه‌ریزی خود می‌تواند اقداماتی انجام دهد و در زندگی‌اش تأثیر بگذارد، اما در نهایت، سرنوشت و تقدیر الهی فرای همه‌ی تصمیم‌ها و تدبیرهای انسان قرار دارد و نیاز به تدبیر انسان ندارد.
خلق را رام محبت کن چه حاجت قید و بند
آنکشش کاندر محبت هست در زنجیر نیست
هوش مصنوعی: انسان‌ها را با محبت و محبت‌آمیزی در کنترل خود درآورید، چه نیاز به قید و بند برای آنها نیست؛ زیرا در دل محبت، آزادی و رهایی وجود دارد.
کم اثر جو از دعائی کان بلای دیگریست
آه خالی از غرض البته بی‌تأثیر نیست
هوش مصنوعی: دعای خالص و بدون نیت خاص، هرچند که به نظر کم‌اثر می‌آید، اما بی‌تأثیر نیست؛ زیرا این دعای خالص، می‌تواند بلای دیگری را از بین ببرد یا آثار مثبت خود را داشته باشد.
من ندارم دعوی درویشی و رندی ولی
همت پیرم عنانم دست هر بی پیر نیست
هوش مصنوعی: من تظاهر به درویشی و رندی نمی‌کنم، اما اراده و تلاش من تحت نفوذ تجربه و wisdom یک پیر است؛ در واقع، هدایت من به دست هر کسی که بی‌تجربه است، نیست.
یار را گفتم بدیدم نیم رخسارت به خواب
گفت خواب نیمهٔ ماه است و بی تعبیر نیست
هوش مصنوعی: به یارم گفتم که در خواب تو را دیده‌ام، اما او پاسخ داد که خواب دیدن تو مانند خواب نیمه‌ماه است و بی‌معنی نیست.
بود مجهول آنکه ابروی ترا شمشیر خواند
چون اشارتهای ابروی تو در شمشیر نیست
هوش مصنوعی: آنکه ابروی تو را شمشیر نامید، ناشناس بود، چون نشانه‌های ابروی تو در حقیقت مانند شمشیر نیست.
هر که خواهد طرهٔ جانان بدست آ‌رد صغیر
هیچ دست‌ آویزش الا نالهٔ شبگیر نیست
هوش مصنوعی: هر کس که بخواهد موهای معشوق را به چنگ بیاورد، جز ناله‌ و شیون در نیمه‌های شب، هیچ وسیله‌ای برای رسیدن به خواسته‌اش ندارد.