گنجور

شمارهٔ ۷۲ - قصیده عشقیه

مسجود ملک آدم عشقست جمالت را
بر خیل رسل اقدم عشقست جمالت را
ای نوح نبی الله ای کشور دین راشه
ای رهبر هر گمره عشقست جمالت را
ای شه که جلیلستی بر خلق دلیلستی
بر حق تو خلیلستی عشقست جمالت را
ایموسی بن عمران ای کرده حق از فرمان
بهر تو عصا ثعبان عشقست جمالت را
ای عیسی بن مریم ای داده شفا از دم
بر اعمی و بر ابکم عشقست جمالت را
ای ختم رسل احمد ای از شرف بی‌حد
بر عرش تو را مسند عشقست جمالت را
ای نفس نبی حیدر ای حیدر اژدر در
ای سید و ای سرور عشقست جمالت را
ای خلق حسن رامت چونخلق حسن نامت
عام از ازل انعامت عشقست جمالت را
شهزاده حسین ایدل پیوسته تو را منزل
آسان ز تو هر مشگل عشقست جمالت را
سجاد امام دین ترویج ده آئین
ماه فلک تمکین عشقست جمالت را
باقر ولی مطلق گنجینهٔ علم حق
ای داده بدین رونق عشقست جمالت را
جعفر علم مذهب آئینهٔ وجه رب
داننده هر مطلب عشقست جمالت را
موسی شه دین پرور نوباوه پیغمبر (ص)
نور بصر حیدر عشقست جمالت را
ای شاه خراسانی ای لطف تو ارزانی
بر وحش بیابانی عشقست جمالت را
ای شه که جوادستی فیاض عبادستی
شافع به معادستی عشقست جمالت را
ای هادی گمراهان ای مقصد حق خواهان
ای شاه همه شاهان عشقست جمالت را
ای عسکری بافر ای شاه ملک عسکر
ای مهتر و ای بهتر عشقست جمالت را
ای سرور دین مهدی ای پرده نشین مهدی
ای نور مبین مهدی عشقست جمالت را
ای صابر و ای شاکر ای حامد و ای ذاکر
ای غائب و ای حاضر عشقست جمالت را
ای صد چو صغیرت جان کرده بمنی قربان
در فقر تویی سلطان عشقست جمالت را

اطلاعات

وزن: مفعول مفاعیلن مفعول مفاعیلن (هزج مثمن اخرب)
قالب شعری: قصیده
منبع اولیه: ویکی‌درج

* با انتخاب متن و لمس متن انتخابی می‌توانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.

برگردان به زبان ساده

مسجود ملک آدم عشقست جمالت را
بر خیل رسل اقدم عشقست جمالت را
هوش مصنوعی: معنای این بیت به این صورت است که در میان ملائکه، آدم و فرشتگان، عشق به زیبایی تو در مقام والایی قرار دارد. عشق به جمال تو، از زمان‌های دور و در آغاز خلقت، در دل پیامبران و فرشتگان وجود داشته است.
ای نوح نبی الله ای کشور دین راشه
ای رهبر هر گمره عشقست جمالت را
هوش مصنوعی: ای نوح، پیامبر خدا، تو محافظ دین و راهنمایی برای همه عاشقان هستی و زیبایی‌ات بی‌نظیر است.
ای شه که جلیلستی بر خلق دلیلستی
بر حق تو خلیلستی عشقست جمالت را
هوش مصنوعی: ای پادشاه بزرگ و بزرگوار، تو نشانه‌ای برای مردم هستی و دلیل بر حقیقت. تو مانند ابراهیم، دوستدار خداوند و عشق تو زیبایی‌ات است.
ایموسی بن عمران ای کرده حق از فرمان
بهر تو عصا ثعبان عشقست جمالت را
هوش مصنوعی: این بیت به ستایش جمال و زیبایی شخص خاصی اشاره دارد و به نوعی می‌گوید که عشق به او همچون عصای موسی است که کاری شگفت‌آور انجام می‌دهد. در واقع، زیبایی و محبت او قدرتی ویژه دارد که می‌تواند دل‌ها را تسخیر کند.
ای عیسی بن مریم ای داده شفا از دم
بر اعمی و بر ابکم عشقست جمالت را
هوش مصنوعی: ای عیسی بن مریم، تو که با دم خود نابینایان و ناشنوایان را شفا می‌دهی، عشق به زیبایی تو در دل‌هاست.
ای ختم رسل احمد ای از شرف بی‌حد
بر عرش تو را مسند عشقست جمالت را
هوش مصنوعی: ای پیامبر آخر الزمان، ای که شرافت تو حد و مرزی ندارد، بر عرش الهی جایگاه عشق تو قرار دارد و زیبایی‌ات را در آنجا می‌توان دید.
ای نفس نبی حیدر ای حیدر اژدر در
ای سید و ای سرور عشقست جمالت را
هوش مصنوعی: ای جان و روح حیدر (علی)، ای حیدر قدرتمند، در اینجا، ای بزرگوار و سرور، زیبایی‌ات عشق را به تصویر می‌کشد.
ای خلق حسن رامت چونخلق حسن نامت
عام از ازل انعامت عشقست جمالت را
هوش مصنوعی: ای مردم، زیبایی تو چنان است که از آغاز، نام نیک تو منتشر شده است. عشق، بخشش و نعمت توست و زیبایی تو را فراگرفته است.
شهزاده حسین ایدل پیوسته تو را منزل
آسان ز تو هر مشگل عشقست جمالت را
هوش مصنوعی: شهزاده حسین، ای دل، همیشه منزلت راحت است و هر مشکلی که در عشق داری، زیبایی توست که آن را به وجود می‌آورد.
سجاد امام دین ترویج ده آئین
ماه فلک تمکین عشقست جمالت را
هوش مصنوعی: سجاد، پیشوای دین، به ترویج حقیقت و عشق الهی می‌پردازد و زیبایی تو کمکی به این راه است.
باقر ولی مطلق گنجینهٔ علم حق
ای داده بدین رونق عشقست جمالت را
هوش مصنوعی: باقر، کسی است که علم حقیقی را در خود جمع کرده و به عنوان ولی مطلق در عالم شناخته می‌شود. عشق به زیبایی و جلوه‌ات منجر شده است که این حال و هوای روشن و دلنشین به وجود آید.
جعفر علم مذهب آئینهٔ وجه رب
داننده هر مطلب عشقست جمالت را
هوش مصنوعی: جعفر، عالم مذهب، همچون آینه‌ای است که چهره‌ی خداوند را می‌بیند و هر نکته‌ای درباره‌ی عشق را می‌داند، زیبایی تو نیز در این عشق نمایان است.
موسی شه دین پرور نوباوه پیغمبر (ص)
نور بصر حیدر عشقست جمالت را
هوش مصنوعی: موسی، نجات‌دهنده پرورش‌یافته در ایمان و دین، فرزند پیامبر (ص) است که با نور چشمان حیدر، عشق تو را می‌بیند.
ای شاه خراسانی ای لطف تو ارزانی
بر وحش بیابانی عشقست جمالت را
هوش مصنوعی: ای پادشاه خراسان، محبت و نیکی تو بر زندگی وحشیان بیابان‌ها که عشق تو را می‌پرستند، برکت و لطفی است که بر آنها نازل می‌شود. جمال و زیبایی تو سبب شگفتی و محبت آنهاست.
ای شه که جوادستی فیاض عبادستی
شافع به معادستی عشقست جمالت را
هوش مصنوعی: ای سرور نیکوکار و بخشنده، که در روز قیامت شفاعت‌گر بندگانت هستی، زیبایی تو باعث عشق و محبت در دل‌ها می‌شود.
ای هادی گمراهان ای مقصد حق خواهان
ای شاه همه شاهان عشقست جمالت را
هوش مصنوعی: ای هدایت‌کننده گمراهان، ای مقصد کسانی که به دنبال حقیقت هستند، ای پادشاه تمامی عشق‌ها، زیبایی توست.
ای عسکری بافر ای شاه ملک عسکر
ای مهتر و ای بهتر عشقست جمالت را
هوش مصنوعی: ای جوان با افتخار، ای پادشاه سربازان، ای بزرگتر و بهتر، زیبایی تو عشق است.
ای سرور دین مهدی ای پرده نشین مهدی
ای نور مبین مهدی عشقست جمالت را
هوش مصنوعی: ای مهدی، سرور دین و امید ما، تویی که در پس پرده‌ای و نوری روشن در عالم. عشق و محبت تو در زیبایی‌ات نهفته است.
ای صابر و ای شاکر ای حامد و ای ذاکر
ای غائب و ای حاضر عشقست جمالت را
هوش مصنوعی: ای صبر کننده و شکرگزار، ای ستایشگر و یادآور، ای کسی که در غیاب و حضور عشق تو زیبایی‌ات را مشاهده می‌کند.
ای صد چو صغیرت جان کرده بمنی قربان
در فقر تویی سلطان عشقست جمالت را
هوش مصنوعی: ای کسی که به خاطر تو جان می‌دهم، در فقر و نیاز تو پادشاه عشق هستی و زیبایی توست که مرا این‌گونه مجذوب کرده است.