گنجور

۱۵- آیات ۵۶ تا ۶۰

یٰا عِبٰادِیَ اَلَّذِینَ آمَنُوا إِنَّ أَرْضِی وٰاسِعَةٌ فَإِیّٰایَ فَاعْبُدُونِ (۵۶) کُلُّ نَفْسٍ ذٰائِقَةُ اَلْمَوْتِ ثُمَّ إِلَیْنٰا تُرْجَعُونَ (۵۷) وَ اَلَّذِینَ آمَنُوا وَ عَمِلُوا اَلصّٰالِحٰاتِ لَنُبَوِّئَنَّهُمْ مِنَ اَلْجَنَّةِ غُرَفاً تَجْرِی مِنْ تَحْتِهَا اَلْأَنْهٰارُ خٰالِدِینَ فِیهٰا نِعْمَ أَجْرُ اَلْعٰامِلِینَ (۵۸) اَلَّذِینَ صَبَرُوا وَ عَلیٰ رَبِّهِمْ یَتَوَکَّلُونَ (۵۹) وَ کَأَیِّنْ مِنْ دَابَّةٍ لاٰ تَحْمِلُ رِزْقَهَا اَللّٰهُ یَرْزُقُهٰا وَ إِیّٰاکُمْ وَ هُوَ اَلسَّمِیعُ اَلْعَلِیمُ (۶۰)

ای بندگان من که ایمان آوردید بدرستی که زمین من فراخ است پس مرا بپرستید (۵۶) هر نفسی چشنده مرگ است پس بسوی ما برگردانیده می‌شوید (۵۷) و آنان که ایمان آوردند و کردند کارهای شایسته هر آینه جای می‌دهیم ایشان را از بهشت غرفهایی که می‌رود از زیر آنها نهرها جاودانیان در آن خوبست پاداش عمل‌کنندگان (۵۸) آنان که صبر کردند و بر پروردگارشان توکل می‌کنند (۵۹) و بسا از جنبنده که برنمیدارد روزیش را خدا روزی می‌دهد او را و شما را و اوست شنوای دانا (۶۰)

یَا عِبَادِیَ الَّذِینَ آمَنُواْ
ارض من واسع بود آرید رو
ایمنی جویید در هجرت همه
پس پرستیدم بدون واهمه
هست هر نفسی چشنده مرگ چون
هر کجا ثُم إلَینَا تُرْجَعُون
آن کسان که بگرویدند از یقین
کارها کردند شایسته و متین
از جنان بدهیمشان جا در غُرَف
جویها جاری ز زیرش هر طرف
گفته ایم آن را گرت معلوم نیست
که مراد از تَحتِهَا الْأنْهَار چیست
اندر آن باشند ایشان جاودان
نِعمَ أجرُ الْعَالِمِین نعم الأمان
آن کسان کاندر اطاعت و ابتلا
صبر کردند و توکل بر خدا
بر توکل باشد ایشان را مدار
در امور خویش بر پروردگار
باشد از جنبندگان بسیار کآن
برندارد روزی خود در توان
می کند یعنی ذخیره جانور
رزق خود را تا رسد هنگام خور
می خورند از آن به اندازه دهن
حمل نتوانند کرد آن را به تن
حق دهد روزی بر آنها و شما
کو سمیع است و علیم اندر عطا
بشنود یعنی که گویید از کجا
می رسد در هجرت آن روزیِ ما
هم بداند کز کجا روزی دهد
وز چه راهی فتح و فیروزی دهد
بشنود یا استغاثه مور و مار
در مجاعت هم بداند سرّ کار
۱۴- آیات ۵۲ تا ۵۵: قُلْ کَفیٰ بِاللّٰهِ بَیْنِی وَ بَیْنَکُمْ شَهِیداً یَعْلَمُ مٰا فِی اَلسَّمٰاوٰاتِ وَ اَلْأَرْضِ وَ اَلَّذِینَ آمَنُوا بِالْبٰاطِلِ وَ کَفَرُوا بِاللّٰهِ أُولٰئِکَ هُمُ اَلْخٰاسِرُونَ (۵۲) وَ یَسْتَعْجِلُونَکَ بِالْعَذٰابِ وَ لَوْ لاٰ أَجَلٌ مُسَمًّی لَجٰاءَهُمُ اَلْعَذٰابُ وَ لَیَأْتِیَنَّهُمْ بَغْتَةً وَ هُمْ لاٰ یَشْعُرُونَ (۵۳) یَسْتَعْجِلُونَکَ بِالْعَذٰابِ وَ إِنَّ جَهَنَّمَ لَمُحِیطَةٌ بِالْکٰافِرِینَ (۵۴) یَوْمَ یَغْشٰاهُمُ اَلْعَذٰابُ مِنْ فَوْقِهِمْ وَ مِنْ تَحْتِ أَرْجُلِهِمْ وَ یَقُولُ ذُوقُوا مٰا کُنْتُمْ تَعْمَلُونَ (۵۵)۱۶- آیات ۶۱ تا ۶۳: وَ لَئِنْ سَأَلْتَهُمْ مَنْ خَلَقَ اَلسَّمٰاوٰاتِ وَ اَلْأَرْضَ وَ سَخَّرَ اَلشَّمْسَ وَ اَلْقَمَرَ لَیَقُولُنَّ اَللّٰهُ فَأَنّٰی یُؤْفَکُونَ (۶۱) اَللّٰهُ یَبْسُطُ اَلرِّزْقَ لِمَنْ یَشٰاءُ مِنْ عِبٰادِهِ وَ یَقْدِرُ لَهُ إِنَّ اَللّٰهَ بِکُلِّ شَیْ‌ءٍ عَلِیمٌ (۶۲) وَ لَئِنْ سَأَلْتَهُمْ مَنْ نَزَّلَ مِنَ اَلسَّمٰاءِ مٰاءً فَأَحْیٰا بِهِ اَلْأَرْضَ مِنْ بَعْدِ مَوْتِهٰا لَیَقُولُنَّ اَللّٰهُ قُلِ اَلْحَمْدُ لِلّٰهِ بَلْ أَکْثَرُهُمْ لاٰ یَعْقِلُونَ (۶۳)

اطلاعات

وزن: فاعلاتن فاعلاتن فاعلن (رمل مسدس محذوف یا وزن مثنوی)
قالب شعری: مثنوی

* با انتخاب متن و لمس متن انتخابی می‌توانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.

برگردان به زبان ساده

یٰا عِبٰادِیَ اَلَّذِینَ آمَنُوا إِنَّ أَرْضِی وٰاسِعَةٌ فَإِیّٰایَ فَاعْبُدُونِ (۵۶) کُلُّ نَفْسٍ ذٰائِقَةُ اَلْمَوْتِ ثُمَّ إِلَیْنٰا تُرْجَعُونَ (۵۷) وَ اَلَّذِینَ آمَنُوا وَ عَمِلُوا اَلصّٰالِحٰاتِ لَنُبَوِّئَنَّهُمْ مِنَ اَلْجَنَّةِ غُرَفاً تَجْرِی مِنْ تَحْتِهَا اَلْأَنْهٰارُ خٰالِدِینَ فِیهٰا نِعْمَ أَجْرُ اَلْعٰامِلِینَ (۵۸) اَلَّذِینَ صَبَرُوا وَ عَلیٰ رَبِّهِمْ یَتَوَکَّلُونَ (۵۹) وَ کَأَیِّنْ مِنْ دَابَّةٍ لاٰ تَحْمِلُ رِزْقَهَا اَللّٰهُ یَرْزُقُهٰا وَ إِیّٰاکُمْ وَ هُوَ اَلسَّمِیعُ اَلْعَلِیمُ (۶۰)
هوش مصنوعی: ای بندگان من که ایمان آورده‌اید، بدانید که زمین من وسیع است، پس فقط مرا عبادت کنید. هر نفسی طعم مرگ را می‌چشد و سپس به سوی ما بازگردانده می‌شود. و کسانی که ایمان آورده و اعمال صالح انجام داده‌اند، ما آن‌ها را در بهشت‌هایی قرار می‌دهیم که از زیر آن‌ها نهرها جاری است و در آن جا همیشه ماندگار خواهند بود. چه پاداش خوبی برای عمل‌کنندگان است. آن‌ها کسانی هستند که صبر کردند و بر پروردگار خود توکل دارند. و چه بسیارند از جنبندگان که رزق خود را نمی‌توانند حمل کنند، اما خداوند آن‌ها را روزی می‌دهد و همچنین شما را. و او شنوا و داناست.
ای بندگان من که ایمان آوردید بدرستی که زمین من فراخ است پس مرا بپرستید (۵۶) هر نفسی چشنده مرگ است پس بسوی ما برگردانیده می‌شوید (۵۷) و آنان که ایمان آوردند و کردند کارهای شایسته هر آینه جای می‌دهیم ایشان را از بهشت غرفهایی که می‌رود از زیر آنها نهرها جاودانیان در آن خوبست پاداش عمل‌کنندگان (۵۸) آنان که صبر کردند و بر پروردگارشان توکل می‌کنند (۵۹) و بسا از جنبنده که برنمیدارد روزیش را خدا روزی می‌دهد او را و شما را و اوست شنوای دانا (۶۰)
هوش مصنوعی: ای بندگان من که به خدا ایمان آورده‌اید، بدانید که زمین من وسیع است، پس فقط من را عبادت کنید. هر انسانی طعم مرگ را خواهد چشید و شما به سوی من بازگردانده خواهید شد. کسانی که ایمان آورده و کارهای نیک انجام داده‌اند، به راستی که ما آنها را در بهشت جای خواهیم داد، با غرفه‌هایی که از زیر آنها نهرهایی جاری است و این پاداشی است برای کسانی که عمل می‌کنند. همچنین، کسانی که صبر کردند و به پروردگارشان توکل دارند. بسیاری از مخلوقات خدا از روزی خود بی‌نیاز نیستند و خداوند است که آن‌ها و شما را روزی می‌دهد؛ و او شنوا و داناست.
یَا عِبَادِیَ الَّذِینَ آمَنُواْ
ارض من واسع بود آرید رو
هوش مصنوعی: ای بندگان من که ایمان آورده‌اید، زمین من وسیع است، پس در آن سفر کنید و زندگی کنید.
ایمنی جویید در هجرت همه
پس پرستیدم بدون واهمه
هوش مصنوعی: در سفر به دنبال ایمنی باشید، من هم بدون ترس به عقب برگشته‌ام.
هست هر نفسی چشنده مرگ چون
هر کجا ثُم إلَینَا تُرْجَعُون
هوش مصنوعی: هر انسانی در زندگی طعم مرگ را خواهد چشید، زیرا سرانجام همه به سوی ما بازگشت می‌کنند.
آن کسان که بگرویدند از یقین
کارها کردند شایسته و متین
هوش مصنوعی: آن کسانی که از یقین و باور قوی بهره‌مند شدند، کارهای مناسب و محکمی را انجام دادند.
از جنان بدهیمشان جا در غُرَف
جویها جاری ز زیرش هر طرف
هوش مصنوعی: ما به آن‌ها در بهشت، جایی می‌دهیم که آب‌هایی از زیر آن جاری است و به هر سو می‌رود.
گفته ایم آن را گرت معلوم نیست
که مراد از تَحتِهَا الْأنْهَار چیست
هوش مصنوعی: ما به تو گفته‌ایم که اگر نمی‌دانی منظور از "زیر آن نهرها" چیست، باید بررسی کنی و بفهمی.
اندر آن باشند ایشان جاودان
نِعمَ أجرُ الْعَالِمِین نعم الأمان
هوش مصنوعی: در آنجا همگی جاودانه هستند و پاداش دانشمندان بسیار نیکو است، و آن مکان امن و امان است.
آن کسان کاندر اطاعت و ابتلا
صبر کردند و توکل بر خدا
هوش مصنوعی: افرادی که در برابر مشکلات و امتحانات صبر کردند و به خداوند توکل کردند، حقیقتاً ارزشمندند.
بر توکل باشد ایشان را مدار
در امور خویش بر پروردگار
هوش مصنوعی: افراد باید در کارهای خود به خداوند تکیه کنند و به او اعتماد داشته باشند.
باشد از جنبندگان بسیار کآن
برندارد روزی خود در توان
هوش مصنوعی: بسیارند جانورانی که از بین آن‌ها، تنها تعداد محدودی قادرند روزی خود را به دست آورند.
می کند یعنی ذخیره جانور
رزق خود را تا رسد هنگام خور
هوش مصنوعی: این عبارت به این معناست که جانور برای زمانه‌ای که به غذا نیاز دارد، ذخیره‌ای از خوراک خود را آماده می‌کند.
می خورند از آن به اندازه دهن
حمل نتوانند کرد آن را به تن
هوش مصنوعی: آن‌ها به اندازه‌ای می‌نوشند که بتوانند در دهن خود نگه دارند و نمی‌توانند آن را بر دوش بکشند.
حق دهد روزی بر آنها و شما
کو سمیع است و علیم اندر عطا
هوش مصنوعی: باران رحمتش را به آنها عطا کند؛ اوست شنوا و دانا در بخشش.
بشنود یعنی که گویید از کجا
می رسد در هجرت آن روزیِ ما
هوش مصنوعی: وقتی خبری می‌شنوید، می‌پرسید که از کجا به ما می‌رسد و در سفر ما به کجا خواهد رسید.
هم بداند کز کجا روزی دهد
وز چه راهی فتح و فیروزی دهد
هوش مصنوعی: او می‌داند که روزی از کجا به او می‌رسد و از چه راهی به پیروزی و موفقیت دست خواهد یافت.
بشنود یا استغاثه مور و مار
در مجاعت هم بداند سرّ کار
هوش مصنوعی: اگر مور و ماری در جمعی به یاری خواهی بپردازند، آن دیگران نیز به خوبی می‌فهمند که چه داستانی در گذشته پشت این کار وجود دارد.