گنجور

۱۳- آیات ۴۸ تا ۵۱

وَ مٰا کُنْتَ تَتْلُوا مِنْ قَبْلِهِ مِنْ کِتٰابٍ وَ لاٰ تَخُطُّهُ بِیَمِینِکَ إِذاً لاَرْتٰابَ اَلْمُبْطِلُونَ (۴۸) بَلْ هُوَ آیٰاتٌ بَیِّنٰاتٌ فِی صُدُورِ اَلَّذِینَ أُوتُوا اَلْعِلْمَ وَ مٰا یَجْحَدُ بِآیٰاتِنٰا إِلاَّ اَلظّٰالِمُونَ (۴۹) وَ قٰالُوا لَوْ لاٰ أُنْزِلَ عَلَیْهِ آیٰاتٌ مِنْ رَبِّهِ قُلْ إِنَّمَا اَلْآیٰاتُ عِنْدَ اَللّٰهِ وَ إِنَّمٰا أَنَا نَذِیرٌ مُبِینٌ (۵۰) أَ وَ لَمْ یَکْفِهِمْ أَنّٰا أَنْزَلْنٰا عَلَیْکَ اَلْکِتٰابَ یُتْلیٰ عَلَیْهِمْ إِنَّ فِی ذٰلِکَ لَرَحْمَةً وَ ذِکْریٰ لِقَوْمٍ یُؤْمِنُونَ (۵۱)

و نبودی که می‌خوانده باشی پیش از آن هیچ کتابی و نمی‌نوشته باشی آن را بدست راستت که آن هنگام هر آینه شک کنند باطل‌کیشان (۴۸) بلکه آن آیتهائیست ظاهر در سینه‌های آنان که داده شدند علم را و انکار نمی‌ورزند بآیتهای ما مگر ستمکاران (۴۹) و گفتند چرا فرو فرستاده نشد بر او آیتها از پروردگارش بگو جز این نیست که آن آیتها نزد خداست و نیستم من مگر بیم‌کننده آشکار (۵۰) آیا کافی نبود ایشان را که فرو فرستادیم بر تو آن کتاب را که خوانده می‌شود بر ایشان بدرستی که در آن هر آینه رحمتی و پندیست برای گروهی که می‌گروند (۵۱)

تو نبودی آنکه خوانی پیش ازین
مر کتابی یا نویسی با یَمین
گر که خواننده و نویسنده بُدی
کجروان آنگاه در شک می شدی
می فتادندی تبهکاران به شک
کز کجا این باشد از وحی ملک
بل نشانی های روشن باشد آن
در صدور اهل دانش بی گمان
کی کند انکار آیت های ما
غیر استمکاره از جهل و عمی
کافران گفتند بر وی از چه رو
آیتی نازل نشد از رب او
گو جز این نبود که آیت ها تمام
باشد اندر نزد حق از هر مقام
هم جز این نبود که باشم بیم ده
من به خلقان تا نباشد مشتبه
نیست ایشان را پسند آیا کجا
که فرستادیم قرآن بر تو ما
خوانده تا گردد بر ایشان بهر پند
کاندر اعراب افصحند و اعلمند
گر نکو بینند در وی پس خود آن
رحمت و پندی است بهر مؤمنان
۱۲- آیات ۴۵ تا ۴۷: اُتْلُ مٰا أُوحِیَ إِلَیْکَ مِنَ اَلْکِتٰابِ وَ أَقِمِ اَلصَّلاٰةَ إِنَّ اَلصَّلاٰةَ تَنْهیٰ عَنِ اَلْفَحْشٰاءِ وَ اَلْمُنْکَرِ وَ لَذِکْرُ اَللّٰهِ أَکْبَرُ وَ اَللّٰهُ یَعْلَمُ مٰا تَصْنَعُونَ (۴۵) وَ لاٰ تُجٰادِلُوا أَهْلَ اَلْکِتٰابِ إِلاّٰ بِالَّتِی هِیَ أَحْسَنُ إِلاَّ اَلَّذِینَ ظَلَمُوا مِنْهُمْ وَ قُولُوا آمَنّٰا بِالَّذِی أُنْزِلَ إِلَیْنٰا وَ أُنْزِلَ إِلَیْکُمْ وَ إِلٰهُنٰا وَ إِلٰهُکُمْ وٰاحِدٌ وَ نَحْنُ لَهُ مُسْلِمُونَ (۴۶) وَ کَذٰلِکَ أَنْزَلْنٰا إِلَیْکَ اَلْکِتٰابَ فَالَّذِینَ آتَیْنٰاهُمُ اَلْکِتٰابَ یُؤْمِنُونَ بِهِ وَ مِنْ هٰؤُلاٰءِ مَنْ یُؤْمِنُ بِهِ وَ مٰا یَجْحَدُ بِآیٰاتِنٰا إِلاَّ اَلْکٰافِرُونَ (۴۷)۱۴- آیات ۵۲ تا ۵۵: قُلْ کَفیٰ بِاللّٰهِ بَیْنِی وَ بَیْنَکُمْ شَهِیداً یَعْلَمُ مٰا فِی اَلسَّمٰاوٰاتِ وَ اَلْأَرْضِ وَ اَلَّذِینَ آمَنُوا بِالْبٰاطِلِ وَ کَفَرُوا بِاللّٰهِ أُولٰئِکَ هُمُ اَلْخٰاسِرُونَ (۵۲) وَ یَسْتَعْجِلُونَکَ بِالْعَذٰابِ وَ لَوْ لاٰ أَجَلٌ مُسَمًّی لَجٰاءَهُمُ اَلْعَذٰابُ وَ لَیَأْتِیَنَّهُمْ بَغْتَةً وَ هُمْ لاٰ یَشْعُرُونَ (۵۳) یَسْتَعْجِلُونَکَ بِالْعَذٰابِ وَ إِنَّ جَهَنَّمَ لَمُحِیطَةٌ بِالْکٰافِرِینَ (۵۴) یَوْمَ یَغْشٰاهُمُ اَلْعَذٰابُ مِنْ فَوْقِهِمْ وَ مِنْ تَحْتِ أَرْجُلِهِمْ وَ یَقُولُ ذُوقُوا مٰا کُنْتُمْ تَعْمَلُونَ (۵۵)

اطلاعات

وزن: فاعلاتن فاعلاتن فاعلن (رمل مسدس محذوف یا وزن مثنوی)
قالب شعری: مثنوی

* با انتخاب متن و لمس متن انتخابی می‌توانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.

برگردان به زبان ساده

وَ مٰا کُنْتَ تَتْلُوا مِنْ قَبْلِهِ مِنْ کِتٰابٍ وَ لاٰ تَخُطُّهُ بِیَمِینِکَ إِذاً لاَرْتٰابَ اَلْمُبْطِلُونَ (۴۸) بَلْ هُوَ آیٰاتٌ بَیِّنٰاتٌ فِی صُدُورِ اَلَّذِینَ أُوتُوا اَلْعِلْمَ وَ مٰا یَجْحَدُ بِآیٰاتِنٰا إِلاَّ اَلظّٰالِمُونَ (۴۹) وَ قٰالُوا لَوْ لاٰ أُنْزِلَ عَلَیْهِ آیٰاتٌ مِنْ رَبِّهِ قُلْ إِنَّمَا اَلْآیٰاتُ عِنْدَ اَللّٰهِ وَ إِنَّمٰا أَنَا نَذِیرٌ مُبِینٌ (۵۰) أَ وَ لَمْ یَکْفِهِمْ أَنّٰا أَنْزَلْنٰا عَلَیْکَ اَلْکِتٰابَ یُتْلیٰ عَلَیْهِمْ إِنَّ فِی ذٰلِکَ لَرَحْمَةً وَ ذِکْریٰ لِقَوْمٍ یُؤْمِنُونَ (۵۱)
هوش مصنوعی: تو پیش از این هیچ کتابی نمی‌خواندی و آن را به دست خود نمی‌نوشتی، در غیر این صورت، کسانی که باطل‌گویی می‌کنند، شک می‌کردند. بلکه این آیات روشنی است که در دل‌های کسانی وجود دارد که علم دریافت کرده‌اند و تنها ستم‌کاران به آیات ما کافر می‌شوند. آنها گفتند: «چرا نشانه‌هایی از سوی پروردگارش بر او نازل نمی‌شود؟» بگو: «آیات تنها در دست خداوند است و من تنها یک هشداردهنده آشکار هستم.» آیا برای آنان کافی نیست که ما کتابی را بر تو نازل کردیم که بر آنها خوانده شود؟ در این [کتاب] رحمت و یادآوری برای قومی است که ایمان می‌آورند.
و نبودی که می‌خوانده باشی پیش از آن هیچ کتابی و نمی‌نوشته باشی آن را بدست راستت که آن هنگام هر آینه شک کنند باطل‌کیشان (۴۸) بلکه آن آیتهائیست ظاهر در سینه‌های آنان که داده شدند علم را و انکار نمی‌ورزند بآیتهای ما مگر ستمکاران (۴۹) و گفتند چرا فرو فرستاده نشد بر او آیتها از پروردگارش بگو جز این نیست که آن آیتها نزد خداست و نیستم من مگر بیم‌کننده آشکار (۵۰) آیا کافی نبود ایشان را که فرو فرستادیم بر تو آن کتاب را که خوانده می‌شود بر ایشان بدرستی که در آن هر آینه رحمتی و پندیست برای گروهی که می‌گروند (۵۱)
هوش مصنوعی: شما هیچ کتابی را پیش از این نمی‌خواندید و آن را با دست خودتان نمی‌نوشتید، تا آن زمان که کافران شک کنند. بلکه این آیات در دل کسانی است که علم داده شده‌اند و تنها ستمگران به آیات ما انکار می‌کنند. آنها گفتند: چرا معجزاتی از سوی پروردگارش بر او نازل نشده؟ بگو: آیات تنها نزد خداست و من تنها یک هشداردهنده‌ام. آیا کافی نیست برای آنها که ما آن کتاب را بر تو نازل کرده‌ایم که بر ایشان خوانده می‌شود؟ البته که در آن برای گروهی که ایمان می‌آورند، رحمت و پندی است.
تو نبودی آنکه خوانی پیش ازین
مر کتابی یا نویسی با یَمین
هوش مصنوعی: تو کسی نبودی که پیش از این کتابی بخوانی یا با دست راستت چیزی بنویسی.
گر که خواننده و نویسنده بُدی
کجروان آنگاه در شک می شدی
هوش مصنوعی: اگر تو نویسنده و خواننده‌ای می‌بودی، راه‌های کج و معوج را درک می‌کردی و در آن لحظه دچار تردید و شک می‌شدی.
می فتادندی تبهکاران به شک
کز کجا این باشد از وحی ملک
هوش مصنوعی: تبهکاران به نوعی در تردید و افکار منفی سقوط می‌کنند و از خود می‌پرسند که این وحی الهی از کجا ناشی می‌شود.
بل نشانی های روشن باشد آن
در صدور اهل دانش بی گمان
هوش مصنوعی: اگر نشانه‌های واضحی وجود داشته باشد، بدون شک آن نشان‌دهنده برتری و کمال افراد دانشمند است.
کی کند انکار آیت های ما
غیر استمکاره از جهل و عمی
هوش مصنوعی: کیست که بتواند به نشانه‌های ما بدون تأمل و از روی نادانی و بی‌خبری انکار کند؟
کافران گفتند بر وی از چه رو
آیتی نازل نشد از رب او
هوش مصنوعی: کافران از او پرسیدند چرا علامات و نشانه‌ای از سوی پروردگارش نازل نمی‌شود.
گو جز این نبود که آیت ها تمام
باشد اندر نزد حق از هر مقام
هوش مصنوعی: اگر غیر از این بود که نشانه‌ها و آیات در نزد خداوند از هر جایگاه و مقامی کامل و تمام باشند.
هم جز این نبود که باشم بیم ده
من به خلقان تا نباشد مشتبه
هوش مصنوعی: من فقط به این دلیل در میان مردم حضور دارم که آن‌ها را آگاه و محتاط کنم، تا دچار اشتباه و سردرگمی نشوند.
نیست ایشان را پسند آیا کجا
که فرستادیم قرآن بر تو ما
هوش مصنوعی: آیا برای ایشان خوشایند است که ما قرآن را بر تو نازل کردیم؟
خوانده تا گردد بر ایشان بهر پند
کاندر اعراب افصحند و اعلمند
هوش مصنوعی: این جمله به این معناست که کسی تلاش می‌کند تا از تجربیات و دانش دیگران بهره‌مند شود، چون آنها در بیان و فهم زبان عربی متخصص‌تر و آگاه‌تر هستند.
گر نکو بینند در وی پس خود آن
رحمت و پندی است بهر مؤمنان
هوش مصنوعی: اگر در او به‌خوبی بنگرند، پس آن رحمت و پند برای مؤمنان خواهد بود.