گنجور

۸- آیات ۲۳ تا ۲۸

إِنِّی وَجَدْتُ اِمْرَأَةً تَمْلِکُهُمْ وَ أُوتِیَتْ مِنْ کُلِّ شَیْ‌ءٍ وَ لَهٰا عَرْشٌ عَظِیمٌ (۲۳) وَجَدْتُهٰا وَ قَوْمَهٰا یَسْجُدُونَ لِلشَّمْسِ مِنْ دُونِ اَللّٰهِ وَ زَیَّنَ لَهُمُ اَلشَّیْطٰانُ أَعْمٰالَهُمْ فَصَدَّهُمْ عَنِ اَلسَّبِیلِ فَهُمْ لاٰ یَهْتَدُونَ (۲۴) أَلاّٰ یَسْجُدُوا لِلّٰهِ اَلَّذِی یُخْرِجُ اَلْخَبْ‌ءَ فِی اَلسَّمٰاوٰاتِ وَ اَلْأَرْضِ وَ یَعْلَمُ مٰا تُخْفُونَ وَ مٰا تُعْلِنُونَ (۲۵) اَللّٰهُ لاٰ إِلٰهَ إِلاّٰ هُوَ رَبُّ اَلْعَرْشِ اَلْعَظِیمِ (۲۶) قٰالَ سَنَنْظُرُ أَ صَدَقْتَ أَمْ کُنْتَ مِنَ اَلْکٰاذِبِینَ (۲۷) اِذْهَبْ بِکِتٰابِی هٰذٰا فَأَلْقِهْ إِلَیْهِمْ ثُمَّ تَوَلَّ عَنْهُمْ فَانْظُرْ مٰا ذٰا یَرْجِعُونَ (۲۸)

بدرستی که من یافتم زنی را که پادشاهی می‌کند ایشان را و داده شده از همه چیز و مر او راست تختی بزرگ (۲۳) یافتم او را و قومش را که سجده می‌کنند مر آفتاب را از جز خدا و بیاراست برای ایشان شیطان کارهاشان را پس بازداشتشان از راه پس ایشان راه نمی‌یابند (۲۴) چرا سجده نمی‌کنند مر خدا را که بیرون می‌آورد پنهان را در آسمانها و زمین و می‌داند آنچه را پوشیده می‌دارید و آنچه آشکار می‌کنید (۲۵) خدا نیست الهی مگر او که پروردگار عرش بزرگ است (۲۶) گفت بزودی نظر خواهم کرد که آیا راست گفته یا هستی از دروغگویان (۲۷) ببر نامه مرا این پس بیندازش بر ایشان پس رو بگردان از ایشان پس ببین چه جواب می‌گویند (۲۸)

« در بیان عرضه داشتن هدهد تفصیل شهر سبا را خدمت حضرت سلیمان (ع) و بردن نامه »

یافتم آنجا زنی بلقیس نام
پادشاهی می کند با احتشام
أوتِیَت مِن کُلِّ شَیء لااقل
وَلَهَا عَرْشعَظُیم فی المحل
یافتم او را و قومش ناصواب
سجده می کردند جز حق ز آفتاب
داده زینت دیوشان کردارشان
داشته باز از ره و رفتارشان
پس نکردند آن کسان ره یافته
رو ز راه راست می برتافته
زآنکه سجده ناورند ایشان به حق
کآورد بیرون نهان ها بر نسق
همچو قطرات مطر کاندر سحاب
مخفی است و دانه ها در خاک و آب
آورد پوشیده ها را کآفرید
در سماوات و زمین هر سان پدید
داند آن چیزی که دارند آن نهان
وآنچه را ظاهر نمایند از زبان
آن خدا که نیست جز او کردگار
عرش اعظم راست او پروردگار
گفت باشد زود تا بینیم این
صادقی آیا تو یا از کاذبین
سوی ایشان بر کتابم این زمان
در فکن پس رو بگردان شو نهان
پس نگر تا بر چه می گردند باز
برد هدهد نامه را آن سو به ساز
هِشت پیش تخت بلقیس آن کتاب
نامه را برخواند چون بر شد ز خواب
۷- آیات ۲۰ تا ۲۲: وَ تَفَقَّدَ اَلطَّیْرَ فَقٰالَ مٰا لِیَ لاٰ أَرَی اَلْهُدْهُدَ أَمْ کٰانَ مِنَ اَلْغٰائِبِینَ (۲۰) لَأُعَذِّبَنَّهُ عَذٰاباً شَدِیداً أَوْ لَأَذْبَحَنَّهُ أَوْ لَیَأْتِیَنِّی بِسُلْطٰانٍ مُبِینٍ (۲۱) فَمَکَثَ غَیْرَ بَعِیدٍ فَقٰالَ أَحَطْتُ بِمٰا لَمْ تُحِطْ بِهِ وَ جِئْتُکَ مِنْ سَبَإٍ بِنَبَإٍ یَقِینٍ (۲۲)۹- آیات ۲۹ تا ۳۵: قٰالَتْ یٰا أَیُّهَا اَلْمَلَأُ إِنِّی أُلْقِیَ إِلَیَّ کِتٰابٌ کَرِیمٌ (۲۹) إِنَّهُ مِنْ سُلَیْمٰانَ وَ إِنَّهُ بِسْمِ اَللّٰهِ اَلرَّحْمٰنِ اَلرَّحِیمِ (۳۰) أَلاّٰ تَعْلُوا عَلَیَّ وَ أْتُونِی مُسْلِمِینَ (۳۱) قٰالَتْ یٰا أَیُّهَا اَلْمَلَأُ أَفْتُونِی فِی أَمْرِی مٰا کُنْتُ قٰاطِعَةً أَمْراً حَتّٰی تَشْهَدُونِ (۳۲) قٰالُوا نَحْنُ أُولُوا قُوَّةٍ وَ أُولُوا بَأْسٍ شَدِیدٍ وَ اَلْأَمْرُ إِلَیْکِ فَانْظُرِی مٰا ذٰا تَأْمُرِینَ (۳۳) قٰالَتْ إِنَّ اَلْمُلُوکَ إِذٰا دَخَلُوا قَرْیَةً أَفْسَدُوهٰا وَ جَعَلُوا أَعِزَّةَ أَهْلِهٰا أَذِلَّةً وَ کَذٰلِکَ یَفْعَلُونَ (۳۴) وَ إِنِّی مُرْسِلَةٌ إِلَیْهِمْ بِهَدِیَّةٍ فَنٰاظِرَةٌ بِمَ یَرْجِعُ اَلْمُرْسَلُونَ (۳۵)

اطلاعات

وزن: فاعلاتن فاعلاتن فاعلن (رمل مسدس محذوف یا وزن مثنوی)
قالب شعری: مثنوی

* با انتخاب متن و لمس متن انتخابی می‌توانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.

برگردان به زبان ساده

إِنِّی وَجَدْتُ اِمْرَأَةً تَمْلِکُهُمْ وَ أُوتِیَتْ مِنْ کُلِّ شَیْ‌ءٍ وَ لَهٰا عَرْشٌ عَظِیمٌ (۲۳) وَجَدْتُهٰا وَ قَوْمَهٰا یَسْجُدُونَ لِلشَّمْسِ مِنْ دُونِ اَللّٰهِ وَ زَیَّنَ لَهُمُ اَلشَّیْطٰانُ أَعْمٰالَهُمْ فَصَدَّهُمْ عَنِ اَلسَّبِیلِ فَهُمْ لاٰ یَهْتَدُونَ (۲۴) أَلاّٰ یَسْجُدُوا لِلّٰهِ اَلَّذِی یُخْرِجُ اَلْخَبْ‌ءَ فِی اَلسَّمٰاوٰاتِ وَ اَلْأَرْضِ وَ یَعْلَمُ مٰا تُخْفُونَ وَ مٰا تُعْلِنُونَ (۲۵) اَللّٰهُ لاٰ إِلٰهَ إِلاّٰ هُوَ رَبُّ اَلْعَرْشِ اَلْعَظِیمِ (۲۶) قٰالَ سَنَنْظُرُ أَ صَدَقْتَ أَمْ کُنْتَ مِنَ اَلْکٰاذِبِینَ (۲۷) اِذْهَبْ بِکِتٰابِی هٰذٰا فَأَلْقِهْ إِلَیْهِمْ ثُمَّ تَوَلَّ عَنْهُمْ فَانْظُرْ مٰا ذٰا یَرْجِعُونَ (۲۸)
هوش مصنوعی: من زنی را یافتم که بر آنها حکمرانی می‌کند و از هر چیزی برخوردار است و دارای عرش بزرگی است. او و قومش در حال سجده به خورشید هستند و به جای خداوند، شیطان اعمالشان را در نظرشان زیبا جلوه داده تا آنها را از راه حق منحرف کند، بنابراین، آنها هدایت نمی‌شوند. آیا نباید به خداوند سجده کنند، همان کسی که آشکار و پنهان در آسمان‌ها و زمین را می‌داند؟ او می‌داند آنچه را که پنهان می‌دارید و آنچه را که اعلام می‌کنید. خداوندی که معبودی جز او نیست، پروردگار عرش عظیم است. او گفت: ما خواهیم دید آیا تو راست گفتی یا از دروغگویان هستی. برو این نامه‌ام را به آنها برسان، سپس از آنها روی گردان شو و ببین چه جوابی می‌دهند.
بدرستی که من یافتم زنی را که پادشاهی می‌کند ایشان را و داده شده از همه چیز و مر او راست تختی بزرگ (۲۳) یافتم او را و قومش را که سجده می‌کنند مر آفتاب را از جز خدا و بیاراست برای ایشان شیطان کارهاشان را پس بازداشتشان از راه پس ایشان راه نمی‌یابند (۲۴) چرا سجده نمی‌کنند مر خدا را که بیرون می‌آورد پنهان را در آسمانها و زمین و می‌داند آنچه را پوشیده می‌دارید و آنچه آشکار می‌کنید (۲۵) خدا نیست الهی مگر او که پروردگار عرش بزرگ است (۲۶) گفت بزودی نظر خواهم کرد که آیا راست گفته یا هستی از دروغگویان (۲۷) ببر نامه مرا این پس بیندازش بر ایشان پس رو بگردان از ایشان پس ببین چه جواب می‌گویند (۲۸)
هوش مصنوعی: به درستی من زنی را پیدا کردم که بر آن قوم حکومت می‌کند و از تمامی نعمت‌ها برخوردار است و برای او تختی بزرگ وجود دارد. من او و قومش را دیدم که به خورشید سجده می‌کنند، نه به خدا. شیطان کارهایشان را زینت داده و آن‌ها را از راه راست بازداشته است، به طوری که دیگر نمی‌توانند به درستی هدایت یابند. من از خودم پرسیدم که چرا آن‌ها به خدا سجده نمی‌کنند، آن کسی که پنهانی‌ها را در آسمان‌ها و زمین می‌داند و از رازها و آشکارها آگاه است. خداوندی جز او نیست و او پروردگار عرش بزرگ است. من تصمیم دارم بررسی کنم آیا آنچه گفته است حقیقت دارد یا از دروغگویان است. بنابراین، نامه‌ام را به آن‌ها بدهید و بعد به آن‌ها بی‌توجهی کنید و ببینید چه پاسخی می‌دهند.
« در بیان عرضه داشتن هدهد تفصیل شهر سبا را خدمت حضرت سلیمان (ع) و بردن نامه »
هوش مصنوعی: در اینجا هدهد به حضرت سلیمان (ع) جزئیات مربوط به شهر سبا را شرح می‌دهد و نامه‌ای را نیز به او می‌آورد.
یافتم آنجا زنی بلقیس نام
پادشاهی می کند با احتشام
هوش مصنوعی: در آنجا زنی به نام بلقیس را دیدم که با شکوه و عظمت حکمرانی می‌کند.
أوتِیَت مِن کُلِّ شَیء لااقل
وَلَهَا عَرْشعَظُیم فی المحل
هوش مصنوعی: او از هر چیزی بهره‌مند شده و دارای مقام و عظمت بالایی در جایگاه خود است.
یافتم او را و قومش ناصواب
سجده می کردند جز حق ز آفتاب
هوش مصنوعی: من او را پیدا کردم در حالی که مردمش به جز حق به آفتاب سجده می کردند و این کارشان نادرست بود.
داده زینت دیوشان کردارشان
داشته باز از ره و رفتارشان
هوش مصنوعی: با توجه به رفتار و اعمال ناپسندشان، زیبایی و زینت دیوها را دریافت کرده‌اند.
پس نکردند آن کسان ره یافته
رو ز راه راست می برتافته
هوش مصنوعی: پس آن افرادی که به راه درست دست یافته بودند، از مسیر صحیح خود منحرف شدند.
زآنکه سجده ناورند ایشان به حق
کآورد بیرون نهان ها بر نسق
هوش مصنوعی: چون آن‌ها به حق سجده نمی‌برند، چیزهای پنهان را به صورت بیرون می‌آورند.
همچو قطرات مطر کاندر سحاب
مخفی است و دانه ها در خاک و آب
هوش مصنوعی: همچون قطرات باران که در ابر پنهان شده‌اند و دانه‌ها در خاک و آب وجود دارند.
آورد پوشیده ها را کآفرید
در سماوات و زمین هر سان پدید
هوش مصنوعی: آفرینش همه چیز در آسمان‌ها و زمین از چیزهای نهان و پنهان به وجود آمده است.
داند آن چیزی که دارند آن نهان
وآنچه را ظاهر نمایند از زبان
هوش مصنوعی: آنچه که در دل‌ها نهفته است، تنها برای آن‌هاست که دارایش هستند و آنچه را که بیرون و در ظاهر نشان می‌دهند، فقط از زبان می‌گویند.
آن خدا که نیست جز او کردگار
عرش اعظم راست او پروردگار
هوش مصنوعی: خدایی که جز او کسی نیست، خالق بزرگترین عرش است و همان خدای پروردگار همگان است.
گفت باشد زود تا بینیم این
صادقی آیا تو یا از کاذبین
هوش مصنوعی: گفت باشد سریعاً ببینیم آیا تو واقعاً صادق هستی یا از دروغگویان هستی.
سوی ایشان بر کتابم این زمان
در فکن پس رو بگردان شو نهان
هوش مصنوعی: به سمت آن‌ها، کتابم را این زمان بینداز، سپس به سرعت دور شو و پنهان بمان.
پس نگر تا بر چه می گردند باز
برد هدهد نامه را آن سو به ساز
هوش مصنوعی: پس خوب دقت کن که هدهد چگونه نامه را به سوی دیگری می‌برد و به چه چیزی باز می‌گردد.
هِشت پیش تخت بلقیس آن کتاب
نامه را برخواند چون بر شد ز خواب
هوش مصنوعی: وقتی شخص از خواب بیدار شد، کتابی را که درباره بلقیس و تخت او بود، در آنجا خواند.