گنجور

۲۷- شخص شقاق و شیطنت شد به جهنم از جهان

شخص شقاق و شیطنت شد به جهنم از جهان
شکر خدا که زین قضا دولت دین فزوده شد
رسته شرک و شید و شک گشت کساد حبذا
شغل شقا تباه ماند امر نفاق روده شد
خیل عناد را به رخ شست فرو غبار غم
اهل وداد را ز دل زنگ عنا زدوده شد
ساخت سگی به صخره جا، کش به حیات این سرا
ز آتش خوی اوسقر صد کرت آزموده شد
داد مپرس و دین مگو همره.. کفایتش
هر دو به عهد کودکی از کف او ربوده شد
عین عنن که عیب وی گر همه عمر بشمری
نیست یکی ز صد هزار آنچه به ما نموده شد
دفتر لعن و طعن او وانکنم که بی سخن
نیست فزون ز نقطه آنچه از آن سروده شد
کرد صفائی از ادب، سال هلاک وی طلب
بی کم و بیش در جواب آنچه از او شنوده شد
گفت که پای... کم گیر و به ماتمش بگو
جاده ی جواد دون رو بسفر گشوده شد
۱۲۸۷ق

اطلاعات

وزن: مفتعلن مفاعلن مفتعلن مفاعلن (رجز مثمن مطوی مخبون)
قالب شعری: قطعه
منبع اولیه: چکامه

* با انتخاب متن و لمس متن انتخابی می‌توانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.

برگردان به زبان ساده

شخص شقاق و شیطنت شد به جهنم از جهان
شکر خدا که زین قضا دولت دین فزوده شد
هوش مصنوعی: شخصی که دچار اختلاف و نفاق شد، به دوزخ خواهد رفت. اما از طرفی باید به خاطر این سرنوشت شکرگزار بود، زیرا از این واقعیت، برکت دین افزایش یافته است.
رسته شرک و شید و شک گشت کساد حبذا
شغل شقا تباه ماند امر نفاق روده شد
هوش مصنوعی: با ظهور ایمان و یقین، کفر و دودلی دیگر جایی ندارد. عشق و محبت جای خود را به کارهای ناپسند داده و همگی در مسیر نفاق و دورویی نابود شده‌اند.
خیل عناد را به رخ شست فرو غبار غم
اهل وداد را ز دل زنگ عنا زدوده شد
هوش مصنوعی: گروه دشمنی‌ها با یکدیگر کنار رفته و غبار اندوه افرادی که دوست دارند، از دلشان پاک شده است.
ساخت سگی به صخره جا، کش به حیات این سرا
ز آتش خوی اوسقر صد کرت آزموده شد
هوش مصنوعی: به نظر می‌رسد که شاعر در این بیت به نوعی از تلاش و کوشش در برابر سختی‌ها و چالش‌های زندگی اشاره می‌کند. او به ساختن پناهگاهی از مشکلات و آتش‌ها مانند اوضاع سختی که وجود دارد، اشاره دارد و نشان می‌دهد که برای به‌دست آوردن زندگی بهتر، باید بارها و بارها تجربه و آزمون کرد. این تصویر نشان‌دهنده اصرار و استقامت در مواجهه با دشواری‌هاست.
داد مپرس و دین مگو همره.. کفایتش
هر دو به عهد کودکی از کف او ربوده شد
هوش مصنوعی: ندانم به چه دلیل از دیگران درباره حق و حقوق یا دین و مذهب سؤال می‌کنی؛ زیرا هر دو این موضوعات در دوران کودکی از چنگش خارج شده‌اند.
عین عنن که عیب وی گر همه عمر بشمری
نیست یکی ز صد هزار آنچه به ما نموده شد
هوش مصنوعی: این جمله به این معناست که اگر عیوب و نقص‌های کسی را بشماریم، باز هم نمی‌توانیم به یکی از صد هزار خوبی‌ها و ویژگی‌های مثبت او پی ببریم که برای ما مهم و ارزشمند بوده است. به عبارتی دیگر، خوبی‌ها و چیزهایی که برای ما انجام شده است، بسیار بیشتر از عیوب و مشکلات او هستند.
دفتر لعن و طعن او وانکنم که بی سخن
نیست فزون ز نقطه آنچه از آن سروده شد
هوش مصنوعی: کتاب سرزنش و نکوهش او را کنار می‌گذارم، زیرا بدون بیان علت، بیشتر از یک نقطه وجود دارد که در شعرهایش سروده شده است.
کرد صفائی از ادب، سال هلاک وی طلب
بی کم و بیش در جواب آنچه از او شنوده شد
هوش مصنوعی: او به خاطر ادب خود، آرامشی به دست آورد و در سال مرگش، بدون کم و کاست به پاسخ آنچه که از او شنیده شده بود، پرداخت.
گفت که پای... کم گیر و به ماتمش بگو
جاده ی جواد دون رو بسفر گشوده شد
هوش مصنوعی: کسی گفت که در مسیر تلاش و کوشش، کمتر توقف کن و به او بگو که راه پیشرفت برای جوانان باز شده است.
۱۲۸۷ق
هوش مصنوعی: این بیت می‌گوید که خوشبختی واقعی در زندگی، از درون انسان ناشی می‌شود و نباید به دنبال خوشحالی از بیرون بود. در نهایت، آرامش و شادی باید از خود فرد نشأت بگیرد.