شمارهٔ ۷۹
ببوستان دلم رست سرو قامت عشق
قیام کرد درین بوستان قیامت عشق
ز عشق بی خبرست آنکه نیست عین بقا
بقاست بعد فنای خودی علامت عشق
رسید قطر و محیط دوائر فلکی
باستقامت و تدویر استقامت عشق
دل مرا نبود قبله ئی بوقت نماز
بغیر حضرت معشوق در امامت عشق
تمامت دلم از عشق شد پدید و چو دید
مقام امن نهان شد درو تمامت عشق
گمان مبر که رساند بمقصدی که بود
سوای کشتن عاشق ره سلامت عشق
دمید از دل و تابید در بطون دماغ
در بتون دماغست و دل اقامت عشق
ولیک کشته خود را بخاک می نهلد
چو کشت زنده کند این بود کرامت عشق
اگر چه مایه دیوانگیست بی خردست
که در ملامت عاشق کند ملامت عشق
دلم شکست و بود جای عشق ارض و سما
برون نیامده از عهده غرامت عشق
قدیم و نادم عشق آدمست دیو مباش
تو با منادمت عشق در ندامت عشق
دل صفاست که در او قیامتست بپا
ز ساعتی که در او رست سرو قامت عشق
اطلاعات
وزن: مفاعلن فعلاتن مفاعلن فعلن (مجتث مثمن مخبون محذوف)
قالب شعری: غزل
منبع اولیه: ویکیدرج
* با انتخاب متن و لمس متن انتخابی میتوانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.
برگردان به زبان ساده
ببوستان دلم رست سرو قامت عشق
قیام کرد درین بوستان قیامت عشق
هوش مصنوعی: در باغ دلم، درختی با قامت بلند عشق به پا خاست و در این باغ، شکوه و عظمت عشق نمایان شد.
ز عشق بی خبرست آنکه نیست عین بقا
بقاست بعد فنای خودی علامت عشق
هوش مصنوعی: کسی که از عشق بیخبر است، نمیداند که وجود واقعی و ابدی در حقیقت بعد از ناپدید شدن خودِ فرد به دست میآید. این نشانه عشق است.
رسید قطر و محیط دوائر فلکی
باستقامت و تدویر استقامت عشق
هوش مصنوعی: قطر و محیط دایرههای آسمانی نشاندهنده استقامت و دقت عشق هستند.
دل مرا نبود قبله ئی بوقت نماز
بغیر حضرت معشوق در امامت عشق
هوش مصنوعی: دل من در زمان نماز به هیچ چیز جز عشق معشوق توجهی ندارد و هیچ رهنمائی را جز او قبول نمیکند.
تمامت دلم از عشق شد پدید و چو دید
مقام امن نهان شد درو تمامت عشق
هوش مصنوعی: تمام وجودم از عشق پر شده است و وقتی که جای امنی را پیدا کردم، عشق تمام وجودم را فراگرفت و در آن جا نهان شد.
گمان مبر که رساند بمقصدی که بود
سوای کشتن عاشق ره سلامت عشق
هوش مصنوعی: به گمان نبر که تنها با کشتن عاشق میتوانی به هدفی که میخواهی برسی، راه درست و سالم در عشق چیز دیگری است.
دمید از دل و تابید در بطون دماغ
در بتون دماغست و دل اقامت عشق
هوش مصنوعی: دل به عشق میتابد و زندگی را در درون انسان به وجود میآورد. عشق مانند نوری است که از دل میجوشد و در تمام وجود انسان تأثیر میگذارد. این نور موجب زندگی و نشاط در روح و ذهن فرد میشود.
ولیک کشته خود را بخاک می نهلد
چو کشت زنده کند این بود کرامت عشق
هوش مصنوعی: اما او کسی را که به عشق واقعی رسیده، با تمام وجود در خاک مینهد، زیرا عشق مانند کشت تازهای است که جان تازهای به آن میبخشد.
اگر چه مایه دیوانگیست بی خردست
که در ملامت عاشق کند ملامت عشق
هوش مصنوعی: اگرچه ممکن است دیوانگی به نظر برسد، اما احمقانه است که کسی به خاطر عاشق بودن، عاشق را سرزنش کند.
دلم شکست و بود جای عشق ارض و سما
برون نیامده از عهده غرامت عشق
هوش مصنوعی: دل من شکسته است و در عین حال، عشق به من اجازه نمیدهد که از مشکلات و سختیهای عشق فرار کنم، گویی این عشق همچون آسمان و زمین تمام زندگیام را فرا گرفته و نمیتوانم از عهده پیامدهای آن برآیم.
قدیم و نادم عشق آدمست دیو مباش
تو با منادمت عشق در ندامت عشق
هوش مصنوعی: عشق آدمی قدیمی و پشیمان است، پس همچون دیوانهها با من به عشق نپرداز که عشق در پشیمانیاش غرق است.
دل صفاست که در او قیامتست بپا
ز ساعتی که در او رست سرو قامت عشق
هوش مصنوعی: دل پاک و بیآلایش مانند روز قیامت است، زمانی که عشق به اوج زیبایی و شکوه خود میرسد و قامت زیبای عشق به ایست میآید.

صفای اصفهانی