گنجور

شمارهٔ ۵۶

روشنگر زمان و زمین است آفتاب
یک صفحه از کتاب مبین است آفتاب
تا جوهر وجود تو آمد به روی کار
ماه است آسمان و زمین است آفتاب
در پاکی وجود تو حرفی ندیده است
گوید کسی چنان و چنین است آفتاب؟
چون گوی در سراسر میدان آسمان
پهلو نبرد گوشه نشین است آفتاب
خوش گو سخن به پستی قدرت نظر مکن
دل آسمان و فکر، زمین است آفتاب
سالک خیال و راه خدا آسمان دل
شک و گمان ستاره یقین است آفتاب
یک دلبری است لیک به هنگام مهر و قهر
آن است گاه ماه گه این است آفتاب
دور از حقیقت است سعیدا مجاز بین
چون بگذرد ز ماه قرین است آفتاب

اطلاعات

وزن: مفعول فاعلات مفاعیل فاعلن (مضارع مثمن اخرب مکفوف محذوف)
قالب شعری: غزل
منبع اولیه: چکامه

* با انتخاب متن و لمس متن انتخابی می‌توانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.

برگردان به زبان ساده

روشنگر زمان و زمین است آفتاب
یک صفحه از کتاب مبین است آفتاب
هوش مصنوعی: آفتاب منبع روشنی برای زمین و زمان است و وجود آن به مانند یک صفحه از کتابی است که حقایق را به نمایش می‌گذارد.
تا جوهر وجود تو آمد به روی کار
ماه است آسمان و زمین است آفتاب
هوش مصنوعی: زمانی که وجود واقعی تو بر پرده‌ی جهان نمایان شد، هم آسمان و زمین و هم خورشید تحت تأثیر زیبایی تو قرار گرفتند.
در پاکی وجود تو حرفی ندیده است
گوید کسی چنان و چنین است آفتاب؟
هوش مصنوعی: در وجود تو پاکی و زلالی وجود دارد که هیچ‌کس نمی‌تواند به درستی درباره‌اش سخن بگوید. آیا می‌شود که آفتاب چنین و چنان باشد؟
چون گوی در سراسر میدان آسمان
پهلو نبرد گوشه نشین است آفتاب
هوش مصنوعی: در آسمان وسیع، خورشید قدرت و جایگاه بالایی دارد و هیچ کس نمی‌تواند به او نزدیک شود، او همچنان درازای خود را دارد و تنها به درخشش و زیبایی‌اش ادامه می‌دهد.
خوش گو سخن به پستی قدرت نظر مکن
دل آسمان و فکر، زمین است آفتاب
هوش مصنوعی: با کلام زیبا و دلنشین سخن بگو و به مقام و قدرت خود نبال. دل و اندیشه‌ات باید بلند و عمیق باشد؛ مثل آسمان که فراخ است و بالاتر. در حالی که فکر انسانی در زمین محدود می‌ماند، اما باید به روشنی خورشید، تابناک و روشن باشی.
سالک خیال و راه خدا آسمان دل
شک و گمان ستاره یقین است آفتاب
هوش مصنوعی: سالک در مسیر خود به سوی خدا، همچون آسمانی است که دلش پر از شک و تردید است، اما ستاره‌ای که در آسمان او وجود دارد، یقین و ایمان است که مانند یک آفتاب می‌درخشد.
یک دلبری است لیک به هنگام مهر و قهر
آن است گاه ماه گه این است آفتاب
هوش مصنوعی: یک معشوقه وجود دارد که زمانی مهربان و زمانی دیگر ناراحت است. در بعضی از مواقع او مانند ماه زیبا و روشن است و در مواقع دیگر همچون آفتاب درخشان و تابان می‌باشد.
دور از حقیقت است سعیدا مجاز بین
چون بگذرد ز ماه قرین است آفتاب
هوش مصنوعی: سعیدا، آن کسی که درک و فهم او از واقعیت محدود است، چون ماه از کنارش بگذرد، درک روشن‌تری از حقیقت پیدا می‌کند، همان‌طور که آفتاب در آسمان نمایان می‌شود.