صائبغزل شمارهٔ ۱۵۴۲
روح را جسم گران مانع شبگیر شده است
جای رحم است به سیلی که زمین گیر شده است
دامن دشت پر از آهوی آهوگیرست
بس که صیاد درین بادیه نخجیر شده است
هیچ کافر نشود دور ز آهو چشمان!
نافه را موی ازین واقعه چون شیر شده است
می زند دست به ترکش ز نیستان دایم
هر که چون شیر ز سر پنجه خود سیر شده است
هیچ کس را غم فردا نکند استقبال!
خواب من تلخ ز اندیشه تعبیر شده است
تیر از روح سیاووش مدد می طلبد
سینه گرم که دیگر هدف تیر شده است!
صائب از قحط هم آواز چنین خاموش است
طوطی از خامشی آینه دلگیر شده است
غزل شمارهٔ ۱۵۴۱: نه همین دل ز لب لعل تو پر شور شده استغزل شمارهٔ ۱۵۴۳: از رگ ابر، هوا سینه شهباز شده است
اطلاعات
وزن: فعلاتن فعلاتن فعلاتن فعلن (رمل مثمن مخبون محذوف)
قالب شعری: غزل
منبع اولیه: ویکی‌درج
* با انتخاب متن و لمس متن انتخابی می‌توانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.
برگردان به زبان ساده
روح را جسم گران مانع شبگیر شده است
جای رحم است به سیلی که زمین گیر شده است
هوش مصنوعی: روح از سنگینی جسم به زحمت افتاده و دچار ناامیدی شده است؛ به‌گونه‌ای که رحم و دل به‌دلیل مشکلات و مصائب، در مانده و زمین‌گیر شده‌اند.
دامن دشت پر از آهوی آهوگیرست
بس که صیاد درین بادیه نخجیر شده است
هوش مصنوعی: دشت پر از آهو است و به دلیل شکارچیانی که در این منطقه فعال هستند، آهوها در خطر هستند و به سختی می‌توان آن‌ها را یافت.
هیچ کافر نشود دور ز آهو چشمان!
نافه را موی ازین واقعه چون شیر شده است
هوش مصنوعی: هیچ کس نمی‌تواند از زیبایی چشمان مثل آهو دور بماند! این موهایی که شبیه نافه هستند، نشان‌دهنده تأثیر شگفت‌انگیز این اتفاق است و مثل شیر قوی و ویژه‌ای شده‌اند.
می زند دست به ترکش ز نیستان دایم
هر که چون شیر ز سر پنجه خود سیر شده است
هوش مصنوعی: هر کس که مانند شیر به قدرت و تسلط خود رسیده، دائماً در پی اطلاعات و توانایی‌های جدید است و از منابع خود، به طور مداوم استفاده می‌کند.
هیچ کس را غم فردا نکند استقبال!
خواب من تلخ ز اندیشه تعبیر شده است
هوش مصنوعی: هیچ کس به استقبال فردای غم‌انگیز نمی‌رود! خواب من به خاطر فکر و خیال‌هایم تلخ شده است.
تیر از روح سیاووش مدد می طلبد
سینه گرم که دیگر هدف تیر شده است!
هوش مصنوعی: تیر از روح سیاووش کمک می‌گیرد و نشان می‌دهد که قلبی گرم و عاشق، دیگر هدف تیر قرار گرفته است.
صائب از قحط هم آواز چنین خاموش است
طوطی از خامشی آینه دلگیر شده است
هوش مصنوعی: صائب در اینجا به سکوت و خاموشی اشاره دارد که ناشی از قحطی و کمبود است. طوطی هم به دلیل این خاموشی، مانند آینه‌ای دلتنگ و غمگین شده است. به نوعی، این بیت به تاثیر عواطف و شرایط محیطی بر روحیه و احساسات موجودات اشاره دارد.