صائب » دیوان اشعار

ملک‌الشعرا مولانا میرزا محمدعلی صائب تبریزی رحمه‌الله علیه (زاده ۱۰۰۰ هجری‌ قمری در اصفهان یا بنا به روایتی دیگر در تبریز) از شاعران پرآوازه عهد صفویه بود که به‌واسطه نوآوری‌ها و مضمون‌پردازی‌های بدیع در سبک رایج آن دوره(سبک هندی) به وی لقب شاهِ سبک هندی داده‌اند، در حقیقت او در این سبیل سخن‌وری بقدری به نوآوری پرداخت که خالی از لطف نیست اگر بگوییم خو‌د صاحب سبک‌است یعنی به عبارتی میتوان به طرز صائب و پیروان بعد ایشان گفت سبک هندی صائب. در جوانی به‌مانند بسیاری از شاعران و مترسلان آن دوره به هندوستان سفر کرد و بعد از گذشت هفت سال به ایران بازگشت و در دربار شاه‌عباس دوم صفوی به مقام ملک‌الشعرایی رسید. صائب تبریزی به‌مانند بسیاری از دیگر شاعران سبک هندی کثیرالشعر بود، شمار ابیات وی را از ۱۰۰هزار تا ۳۰۰هزار بیت ذکر کرده‌اند(بنا بر قولی تا هزارهزار یعنی یک‌میلیون بیت!) اما رقم صدهزار بیت را به تحقیق میتوان پذیرفت، شهرت سخن‌سرایی وی در قالب غزل است، او در سایر قالب‌های شعری چندان پرکار نبوده، بجز چند قصیده با مضامین آیینی و مدح، مثنوی ناقص قندهار نامه، چند قطعه ماده تاریخ و یک ترجیع‌بند(در سندیت انتسابش به صائب شبهه فراوان است)، تمامی آثار ایشان در قالب غزل است. همچنین او هفده غزل به زبان ترکی آذربایجانی دارد. صائب تبریزی شاعری هنرمند بود، در استخدام تعابیر و مضامین تبحر فراوانی داشت، نرمیِ طبع و نازکیِ خیال وی الحق زبانزد است و برخی از تک‌بیت‌هایش بیشک از یگانه‌ابیات بی‌بدیل و از شاهکار‌های هنری ادبیات فارسی به‌شمار میروند. وفات او را به سال‌های ۱۰۸۶ و۱۰۸۷ و۱۰۸۸ هجری قمری ذکر کرده‌اند لیکن قول ۱۰۸۷ موثق‌تر است، آرامگاه این شاعر پرآوازه و رنگین‌خیال در اصفهان و در محلهٔ عباس‌آباد قرار دارد، محلی که در دوران حیات ایشان به تکیه میرزا صائب مشهور بوده‌است.

<p>ملک&zwnj;الشعرا مولانا میرزا محمدعلی صائب تبریزی رحمه&zwnj;الله علیه (زاده ۱۰۰۰ هجری&zwnj; قمری در اصفهان یا بنا به روایتی دیگر در تبریز) از شاعران پرآوازه عهد صفویه بود که به&zwnj;واسطه نوآوری&zwnj;ها و مضمون&zwnj;پردازی&zwnj;های بدیع در سبک رایج آن دوره(سبک هندی) به وی لقب شاهِ سبک هندی داده&zwnj;اند، در حقیقت او در این سبیل سخن&zwnj;وری بقدری به نوآوری پرداخت که خالی از لطف نیست اگر بگوییم خو&zwnj;د صاحب سبک&zwnj;است یعنی به عبارتی میتوان به طرز صائب و پیروان بعد ایشان گفت سبک هندی صائب. در جوانی به&zwnj;مانند بسیاری از شاعران و مترسلان آن دوره به هندوستان سفر کرد و بعد از گذشت هفت سال به ایران بازگشت و در دربار شاه&zwnj;عباس دوم صفوی به مقام ملک&zwnj;الشعرایی رسید. صائب تبریزی به&zwnj;مانند بسیاری از دیگر شاعران سبک هندی کثیرالشعر بود، شمار ابیات وی را از ۱۰۰هزار تا ۳۰۰هزار بیت ذکر کرده&zwnj;اند(بنا بر قولی تا هزارهزار یعنی یک&zwnj;میلیون بیت!) اما رقم صدهزار بیت را به تحقیق میتوان پذیرفت، شهرت سخن&zwnj;سرایی وی در قالب غزل است، او در سایر قالب&zwnj;های شعری چندان پرکار نبوده، بجز چند قصیده با مضامین آیینی و مدح، مثنوی ناقص قندهار نامه، چند قطعه ماده تاریخ و یک ترجیع&zwnj;بند(در سندیت انتسابش به صائب شبهه فراوان است)، تمامی آثار ایشان در قالب غزل است. همچنین او هفده غزل به زبان ترکی آذربایجانی دارد. صائب تبریزی شاعری هنرمند بود، در استخدام تعابیر و مضامین تبحر فراوانی داشت، نرمیِ طبع و نازکیِ خیال وی الحق زبانزد است و برخی از تک&zwnj;بیت&zwnj;هایش بیشک از یگانه&zwnj;ابیات بی&zwnj;بدیل و از شاهکار&zwnj;های هنری ادبیات فارسی به&zwnj;شمار میروند. وفات او را به سال&zwnj;های ۱۰۸۶ و۱۰۸۷ و۱۰۸۸ هجری قمری ذکر کرده&zwnj;اند لیکن قول ۱۰۸۷ موثق&zwnj;تر است، آرامگاه این شاعر پرآوازه و رنگین&zwnj;خیال در اصفهان و در محلهٔ عباس&zwnj;آباد قرار دارد، محلی که در دوران حیات ایشان به تکیه میرزا صائب مشهور بوده&zwnj;است.</p>

صائب

تک‌بیتهای برگزیده

غزلیات

غزلیات ترکی

مطالع

متفرقات

قصاید

ابیات منتسب

دیوان صائب تبریزی - به کوشش محمد قهرمان؛ غزلیات: الف - ب

صائب تبریزی » دیوان اشعار

دیوان صائب تبریزی  - به کوشش محمد قهرمان، ج ۲ (غزلیات: ت ـ خ)

دیوان صائب تبریزی - به کوشش محمد قهرمان،، غزلیات (د)، جلد سوم

دیوان صائب تبریزی- به کوشش محمد قهرمان،، غزلیات (د)، جلد چهارم

دیوان صائب تبریزی - به کوشش محمد قهرمان، غزلیات (ذ-م)، جلد پنجم

دیوان صائب تبریزی - به کوشش محمد قهرمان - ج ۶ (غزلیات: ن ـ ی)

دیوان صائب تبریزی (مطابق نسخه دو جلدی ۱۰۷۲ ه. ق، به خط صائب از مجموعه شخصی) به اهتمام جهانگیر منصور ج ۱

دیوان صائب تبریزی (مطابق نسخه دو جلدی ۱۰۷۲ ه. ق، به خاط صائب از مجموعه شخصی) به اهتمام جهانگیر منصور  ج ۲

دیوان اشعار