گنجور

شمارهٔ ۲۴

هر گه که گل لعل بخندد به چمن بر
جز جام می لعل نشاید به دهن بر
من جامه گر از جور غم عشق دریدم
گل جامه ز جور که دریده است به تن بر
فریاد کند هر که به بیداد در افتد
فریاد ز رعد آمد و بیداد به من بر
ماند به سرشک من و رخساره معشوق
هر قطره که شبگیر درافتد به سمن بر
از لاله همه دشت عقیق یمنی گشت
تاراج کی آمد ز خراسان به یمن بر
وز ژاله زمین معدن در عدنی شد
تا باد گذر کرد به دریای عدن بر
از بس که همی مشک فشانند درختان
افسوس کند شاخ درختان به ختن بر
صدر همه سادات علی تاج معالی
در مدحت او فتنه معانی به سخن بر

اطلاعات

وزن: مفعول مفاعیل مفاعیل فعولن (هزج مثمن اخرب مکفوف محذوف)
قالب شعری: غزل
منبع اولیه: ویکی‌درج

* با انتخاب متن و لمس متن انتخابی می‌توانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.

برگردان به زبان ساده

هر گه که گل لعل بخندد به چمن بر
جز جام می لعل نشاید به دهن بر
هوش مصنوعی: هر بار که گل قرمزی در باغ بخندد و زیبا شود، جز اینکه جام می قرمز بر دهان خود بگذاریم، کار دیگری شایسته نیست.
من جامه گر از جور غم عشق دریدم
گل جامه ز جور که دریده است به تن بر
هوش مصنوعی: اگرچه من از درد عشق رنج برده و لباس خود را پاره کرده‌ام، اما گل نرمی که بر تن دارم نیز نشان از زخم‌هایی دارد که بر آن وارد شده است.
فریاد کند هر که به بیداد در افتد
فریاد ز رعد آمد و بیداد به من بر
هوش مصنوعی: هر که با ظلم مواجه شود، به شدت فریاد می‌زند و صداهای رعد مانند بر دل او تأثیر می‌گذارد.
ماند به سرشک من و رخساره معشوق
هر قطره که شبگیر درافتد به سمن بر
هوش مصنوعی: هر قطره‌ای که بر روی گل سمن در شب می‌افتد، یادآور اشک من و چهره زیبای محبوبم است.
از لاله همه دشت عقیق یمنی گشت
تاراج کی آمد ز خراسان به یمن بر
هوش مصنوعی: با ورود کسی از خراسان به یمن، تمام لاله‌های دشت به زیبایی عقیق یمنی تبدیل شدند.
وز ژاله زمین معدن در عدنی شد
تا باد گذر کرد به دریای عدن بر
هوش مصنوعی: باران به زمین می‌افتد و زمین را به معدن گرانبهایی تبدیل می‌کند، سپس باد که می‌گذرد، به دریای عدن می‌رسد.
از بس که همی مشک فشانند درختان
افسوس کند شاخ درختان به ختن بر
هوش مصنوعی: درختان به قدری عطر و بوی خوش پراکنده می‌کنند که باعث حسرت و افسوس شاخ و برگ درختان در سرزمین ختن می‌شود.
صدر همه سادات علی تاج معالی
در مدحت او فتنه معانی به سخن بر
هوش مصنوعی: علی، بزرگترین و برترین سادات است و در توصیف او، واژه‌ها و معانی زیبا و جذابی به کار می‌رود که توجه همه را جلب می‌کند.