گنجور

قصیدهٔ شمارهٔ ۱۴ - وله فی مدح ابش بنت سعد

فلک را این همه تمکین نباشد
فروغ مهر و مه چندین نباشد
صبا گر بگذرد بر خاک پایت
عجب گر دامنش مشکین نباشد
ز مروارید تاج خسروانیت
یکی در خوشهٔ پروین نباشد
بقای ملک باد این خاندان را
که تا باشد خلل در دین نباشد
هر آن کو سر بگرداند ز حکمت
از آن بیچاره‌تر مسکین نباشد
عدو را کز تو بر دل پای پیلست
بزن تا بیدقش فرزین نباشد
چنین خسرو کجا باشد در آفاق
وگر باشد چنین شیرین نباشد
خدا را دشمنش جایی بمیراد
که هیچش دوست بر بالین نباشد

اطلاعات

وزن: مفاعیلن مفاعیلن فعولن (هزج مسدس محذوف یا وزن دوبیتی)
قالب شعری: قصیده
منبع اولیه: ویکی‌درج

* با انتخاب متن و لمس متن انتخابی می‌توانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.

برگردان به زبان ساده

فلک را این همه تمکین نباشد
فروغ مهر و مه چندین نباشد
هوش مصنوعی: آسمان نمی‌تواند این همه قدرت داشته باشد و روشنایی خورشید و ماه نیز به این مقدار نیست.
صبا گر بگذرد بر خاک پایت
عجب گر دامنش مشکین نباشد
هوش مصنوعی: اگر نسیم، از کنار پای تو بگذرد، عجیب نیست اگر دامنش معطر به مشک نباشد.
ز مروارید تاج خسروانیت
یکی در خوشهٔ پروین نباشد
هوش مصنوعی: هیچ یک از مرواریدهای زیبا و با ارزش که تاج پادشاهان را می‌سازند، در خوشهٔ ستاره پروین یافت نمی‌شود.
بقای ملک باد این خاندان را
که تا باشد خلل در دین نباشد
هوش مصنوعی: این خاندان باید پایدار بماند تا دین آسیب نبیند و در آن خللی ایجاد نشود.
هر آن کو سر بگرداند ز حکمت
از آن بیچاره‌تر مسکین نباشد
هوش مصنوعی: هر کس که از حکمت و دانش روی برگرداند، بی‌گمان از همه بیچاره‌تر و مسکین‌تر خواهد بود.
عدو را کز تو بر دل پای پیلست
بزن تا بیدقش فرزین نباشد
هوش مصنوعی: اگر دشمنی بر دلش مانند پای فیل قرار گرفته است، به او ضربه بزن تا نتواند با قدرتش بر تو تسلط یابد.
چنین خسرو کجا باشد در آفاق
وگر باشد چنین شیرین نباشد
هوش مصنوعی: کیفیت و زیبایی فردی مانند خسرو در هیچ کجای عالم پیدا نمی‌شود و اگر هم باشد، به اندازه‌ی او شیرین و دلنشین نخواهد بود.
خدا را دشمنش جایی بمیراد
که هیچش دوست بر بالین نباشد
هوش مصنوعی: خدا کسی را در جایی عذاب کند که هیچ یک از دوستانش در کنار او نباشند.

خوانش ها

قصیدهٔ شمارهٔ ۱۴ - وله فی مدح ابش بنت سعد به خوانش فاطمه زندی