حکمت شمارهٔ ۸۷
از نفس پرور هنروری نیاید و بی هنر سروری را نشاید.
مکن رحم بر گاو بسیاربار
که بسیارخسب است و بسیارخوار
چو گاو ار همی بایدت فربهی
چو خر تن به جور کسان در دهی
حکمت شمارهٔ ۸۶: اَجَلّ کائنات از روی ظاهر آدمیست و اَذلّ موجودات سگ، و به اتّفاقِ خردمندان سگِ حق شناس به از آدمی ناسپاس.حکمت شمارهٔ ۸۸: در انجیل آمده است که ای فرزند آدم! گر توانگری دهمت، مشتغل شوی به مال از من و گر درویش کنمت، تنگدل نشینی. پس حلاوت ذکر من کجا دریابی و به عبادت من کی شتابی؟
اطلاعات
وزن: فعولن فعولن فعولن فعل (متقارب مثمن محذوف یا وزن شاهنامه)
قالب شعری: غزل/قصیده/قطعه
منبع اولیه: ویکینبشته
* با انتخاب متن و لمس متن انتخابی میتوانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.
برگردان به زبان ساده
از نفس پرور هنروری نیاید و بی هنر سروری را نشاید.
در این بخش حضرت سعدی در مورد مذلت تن پروری یا نفس پروری میفرمایند انسان نفس پرور،بی هنر میشود و انسان بی هنر به سروری نمیرسد
مکن رحم بر گاو بسیاربار
که بسیارخسب است و بسیارخوار
در این بیت شیخ نفس انسان را به گاوی تشبیه میکنند که اگر تحت کنترل نباشد، هم زیاد میخوابه و هم زیاد میخوره..کما اینکه حضرت مولانا هم نمونه ای از این تمثیل دارند..مدعی گاو نفس آمد فصیح..صد هزاران حجت آرد ناصحیح
چو گاو ار همی بایدت فربهی
چو خر تن به جور کسان در دهی
اگر نفست را کنترل نکنی و مانند گاو چاق و فربهش کنی،مجبوری مانند خر جور دیگران بکشی،البته حضرت سعدی در بوستان هم به این موضوع اشاره داشته ...مپرور تن ار مرد رای و هُشی...که او را چو میپروری میکشی
خوانش ها
بخش ۸۷ به خوانش حمیدرضا محمدی
حکمت شمارهٔ ۸۷ به خوانش سهیل قاسمی
حکمت شمارهٔ ۸۷ به خوانش ابوالفضل حسن زاده
حاشیه ها
1403/06/08 15:09
محمد حسین شعفی
چو گاو ار همی بایدت فربهی چو خر تن به جور کسان در دهی
اگر مثل گاو خواهان فربهی باشی باید مانند خر تن به زیر بار دهی
1403/09/26 00:11
مبارکه عابدپور
باید مانند خر به تمسخر و ظلم دیگران تن بدی یعنی مانند گاو فربه شدن پی حرف دیگران هم به تنت کشیدن داره
1403/06/08 15:09
محمد حسین شعفی
مکن رحم بر گاو بسیاربار که بسیارخسب است و بسیارخوار
در اکثر نسخ "گاو بسیار خوار" است و بسیار خوار به معنی کسی است که بسیار بخورد