گنجور

قطعه شمارهٔ ۱

مَتیٰ حَلَلْتَ بِشیراز یا نَسیمَ الصُّبْح
خُذِ الْکِتابَ وَ بَلِّغْ سَلامیَ الْأَحْباب
اگر چه صبرِ من از روی دوست ممکن نیست
همی کنم به ضرورت، چو صبرِ ماهی از آب

اطلاعات

وزن: مفاعلن فعلاتن مفاعلن فعلن (مجتث مثمن مخبون محذوف)
قالب شعری: قطعه
منبع اولیه: ویکی‌درج

* با انتخاب متن و لمس متن انتخابی می‌توانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.

برگردان به زبان ساده

مَتیٰ حَلَلْتَ بِشیراز یا نَسیمَ الصُّبْح
خُذِ الْکِتابَ وَ بَلِّغْ سَلامیَ الْأَحْباب
هوش مصنوعی: هر گاه که به شیراز رسیدی، ای نسیم صبح، کتاب را بگیر و سلام من را به دوستان برسان.
اگر چه صبرِ من از روی دوست ممکن نیست
همی کنم به ضرورت، چو صبرِ ماهی از آب
هوش مصنوعی: هرچند که من از روی عشق و دوستی نمی‌توانم صبر کنم، اما ناچاراً مثل ماهی که از آب جدا شده و باید تحمل کند، صبر می‌کنم.

خوانش ها

قطعه شمارهٔ ۱ به خوانش حجت الله عباسی
قطعه شمارهٔ ۱ به خوانش محسن لیله‌کوهی
قطعه شمارهٔ ۱ به خوانش فاطمه زندی

حاشیه ها

1391/10/04 14:01
علی

با سلام و احترام
لطفا مصراع اول بیت اول تصحیح شود:
متی حللت بشیراز یا نسیم الصبح
توضیح این که: این بیت عربی است و در عربی «به» نداریم. معنای مصراع این می شود که: ای نسیم صبح گاهی! وقتی که به شیراز رسیدی....
موفق باشید

1395/01/18 08:04
محمّد کبریا

با عرض سلام و خسته نباشید؛ بنظر می رسد در مصرعِ اوّل اینگونه صحیح باشد:
مَتی حَلَّلت بشیرازَ یا نسیم الصّبح

1403/01/03 11:04
عباسی-فسا @abbasi۲۱۵۳

حَلَلْتَ صحیح است. در صیغه های 1 تا 5 ادغام وجود دارد (حَلَّ حَلّا حَلّوا حَلَّتْ حَلَّتا) و از صیغه های 6 تا 14 که ضمیر فاعلی (تَ تِ تُما تُم تُنَّ تُ نا) حرکت دارند فک ادغام صورت می گیرد.

1395/01/18 10:04
محمّد کبریا

البتّه در کلیّات حضرتِ سدی؛ به تصحیحِ محمّد علی فروغی ؛ به همین صورتی که اینجا ذکر شده ؛ آمده است.

1403/01/03 11:04
عباسی-فسا @abbasi۲۱۵۳

مَتیٰ حَلَلْتَ بِشیراز یا نَسیمَ الصُّبْح

خُذِ الْکِتابَ وَ بَلِّغْ سَلامیَ الْأَحْباب

مَتیٰ اسم شرط است (هنگامی که)

حَلَلْتَ بـ: فرود آمد، اقامت کرد در، منزل کرد در، سُکنیٰ گزید در، مقیم شد در

خُذ: بگیر، بردار

بَلِّغْ: برسان، ابلاغ کن

الْأَحْباب: دوستان

ای نسیم صبح هنگامی که به شیراز فرود آمدی و منزل کردی، نامه مرا بگیر و سلامم را به دوستانم برسان