گنجور

بخش ۱ - سر آغاز

ز خاک آفریدت خداوند پاک
پس ای بنده افتادگی کن چو خاک
حریص و جهان سوز و سرکش مباش
ز خاک آفریدندت آتش مباش
چو گردن کشید آتش هولناک
به بیچارگی تن بینداخت خاک
چو آن سرفرازی نمود، این کمی
از آن دیو کردند، از این آدمی

اطلاعات

وزن: فعولن فعولن فعولن فعل (متقارب مثمن محذوف یا وزن شاهنامه)
قالب شعری: مثنوی
منبع اولیه: ویکی‌درج

* با انتخاب متن و لمس متن انتخابی می‌توانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.

برگردان به زبان ساده

ز خاک آفریدت خداوند پاک
پس ای بنده افتادگی کن چو خاک
هوش مصنوعی: خداوند تو را از خاک خلق کرده است، بنابراین ای بندۀ او، همانند خاک تواضع و فروتنی داشته باش.
حریص و جهان سوز و سرکش مباش
ز خاک آفریدندت آتش مباش
هوش مصنوعی: به چیزهای دنیا و لذت‌های زودگذر نباید تمايل داشته باشی و نباید باهیجان و خودخواهی زندگی کنی. تو از خاک خلق شده‌ای و باید روحی آتشین و بی‌نهایت داشته باشی.
چو گردن کشید آتش هولناک
به بیچارگی تن بینداخت خاک
هوش مصنوعی: وقتی آتش وحشتناک سر بلند کرد، خاک بر سر بیچارگی بدن افکنده شد.
چو آن سرفرازی نمود، این کمی
از آن دیو کردند، از این آدمی
هوش مصنوعی: وقتی آن بزرگی و ارجمندی ظاهر شد، این کم و کاستی‌ها از آن موجود شیطانی به وجود آمد، از این انسان.

خوانش ها

بخش ۱ - سر آغاز به خوانش حمیدرضا محمدی
بخش ۱ - سر آغاز به خوانش عندلیب
بخش ۱ - سر آغاز به خوانش فاطمه زندی
بخش ۱ - سر آغاز به خوانش امیر اثنی عشری

حاشیه ها

1393/06/27 04:08
امین

آخ که من با این چهار بیت عشق میکنم
عشق!
هر روز این چهار بیت رو میخونم

1396/10/04 10:01
فرزاد

یعنی این چهار بیت اندازه ی چهار تا کتاب درس توش داره...

1396/12/16 00:03
سیاوش

ای دمت گرم، سعدی میخوام بیام پیشت باهات حرف بزنم
سبحان الله الذی خلقنا من تراب، من الارض

1397/01/29 18:03
عنقا

بیت دوممصرع دوم در نسخه های قدیمی این چنین است:
حریص و جهان سوز و سرکش مباش
ز خاک آفریدت چو آتش مباش

1399/02/15 21:05
سعید خسروی

با سلام به همه
حالا من نمیدونم اصل مصرع آخر واقعا کدومه ، اما من با همون حالت اول مجذوب این قطعه شدم
کزین دیو کردند ، از آن آدمی

1402/11/03 11:02
سجاد داوری

به به

1402/11/03 11:02
سجاد داوری

این نظر من یادگار پای همین بیت باشه واسه خودم و دوستان که در برحه ای سخت از جوانی و زندگی هستم و خیلی روزگار رو منفی و سخت میگذرونم و هیچ التیامی نیست برام جز خوندن اشعار سعدی در این روزا ها باشه ده سال دیگه پای همین شعر دوباره خودم خبر از روزای خوب بدم

الهی آمین

 

1403/05/21 22:08
سام رضایی

جناب سعدی به معنای واقعی استاد سخن هستند.