شمارهٔ ۱
برآمد یکی آرزو ملک را
که بود اندر آن آرزو سالها
که دست وزارت به صدری رسید
که گیرد سعود از رخش فالها
از این پیش بیرای او مملکت
چنان بد که بیروح تمثالها
ابوالقاسم آن کز فلک قسم اوست
چه تعظیمها و چه اجلالها
چو دندان کند تیز مر کلک را
شود فتنه را کند چنگالها
بدو چرخ از این پس تلافی کند
اگر پیش از این کرد اخلالها
وگر داشت بیداد حال نکو
از این پس بگردد ورا حالها
علی الجمله او در زبانهای خلق
نباشد جز این بیت از امثالها
اطلاعات
وزن: فعولن فعولن فعولن فعل (متقارب مثمن محذوف یا وزن شاهنامه)
قالب شعری: قطعه
منبع اولیه: ویکیدرج
* با انتخاب متن و لمس متن انتخابی میتوانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.
برگردان به زبان ساده
برآمد یکی آرزو ملک را
که بود اندر آن آرزو سالها
هوش مصنوعی: یک آرزو برای حکومت بوجود آمد که سالها در دل آن آرزو نهفته بود.
که دست وزارت به صدری رسید
که گیرد سعود از رخش فالها
هوش مصنوعی: دستی در وزارت به جایی رسید که از آن مکان، شانس و خوشبختی به دست میآید.
از این پیش بیرای او مملکت
چنان بد که بیروح تمثالها
هوش مصنوعی: از قبل، کشور او آنچنان خراب بود که مثل تمثالهایی بدون روح بود.
ابوالقاسم آن کز فلک قسم اوست
چه تعظیمها و چه اجلالها
هوش مصنوعی: ابوالقاسم که از جانب آسمان به او سوگند خوردهاند، چه احترامات و بزرگواریها برایش قائلاند.
چو دندان کند تیز مر کلک را
شود فتنه را کند چنگالها
هوش مصنوعی: وقتی که دندان یک قلم تیز شود، آنگاه فتنه و آشوب را به چنگ میآورد.
بدو چرخ از این پس تلافی کند
اگر پیش از این کرد اخلالها
هوش مصنوعی: پس از این، چرخ گردون باید جبران کند اگر تا به حال خللی ایجاد کرده است.
وگر داشت بیداد حال نکو
از این پس بگردد ورا حالها
هوش مصنوعی: اگر بیداد ادامه داشته باشد، وضعیت خوب او دیگر پایدار نخواهد ماند و او به تدریج به وضعیتی جدید و ناخوشایند خواهد رفت.
علی الجمله او در زبانهای خلق
نباشد جز این بیت از امثالها
هوش مصنوعی: به طور کلی، او در زبانهای مردم تنها به این ضربالمثل شناخته میشود.