بخش ۹ - احیای همدانی
اسم شریفش میرزا محمد هاشم. حکیمی است عظیم الشأن و فاضلی است همه دان. مدت ده سال به تحصیل علوم مشغول و در فنون حکمیات قادر و به حکمت ریاضی و طبیعی به درجهٔ کمال رسید. از اصفهان به مشهد مقدس رضوی رفته، با فضلا معاشرت کرده. پس از تکمیل علوم معقول و منقول به موطن خود مراجعت و حسب الاستحقاق تدریس مدرسهٔ همدان با وی بود. بالاخره در اوان اختلال صفویه با جمعی از متعلقین به شهادت رسید. از اوست:
در کور دلی اگرچه بی انبازم
جمله چشمم به راه لطفش بازم
بر من به حقارت منگر گر مورم
من ساختهٔ صنع سلیمان سازم
بخش ۸ - اشرف سمرقندی: اسم شریفش سید معین الدین. چون سید حسن غزنوی اشرف تخلص مینمود، سید به اشرف ثانی مشهور است. لیکن خود در اشعار اشرفی تخلص میفرموده. فاضلی فایق و حکیمی صادق است. وقتی در هرات دل به دلبری از اکابر آن شهر داد و معشوق نیز به وی اخلاص داشت. روزی با جمعی از دوستان به سیر بوستان رفتند.بخش ۱۰ - ابوسعید کالیبی هندی: از فرزانگان هندوستان و مرتاض بوده. این بیت از اوست:
اطلاعات
وزن: مفعول مفاعیل مفاعیل فعل (وزن رباعی)
قالب شعری: رباعی
منبع اولیه: کتابخانهٔ تصوف
* با انتخاب متن و لمس متن انتخابی میتوانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.
برگردان به زبان ساده
اسم شریفش میرزا محمد هاشم. حکیمی است عظیم الشأن و فاضلی است همه دان. مدت ده سال به تحصیل علوم مشغول و در فنون حکمیات قادر و به حکمت ریاضی و طبیعی به درجهٔ کمال رسید. از اصفهان به مشهد مقدس رضوی رفته، با فضلا معاشرت کرده. پس از تکمیل علوم معقول و منقول به موطن خود مراجعت و حسب الاستحقاق تدریس مدرسهٔ همدان با وی بود. بالاخره در اوان اختلال صفویه با جمعی از متعلقین به شهادت رسید. از اوست:
هوش مصنوعی: میرزا محمد هاشم شخصیتی با دانش و حکمت بالا است. او به مدت ده سال به یادگیری علوم مختلف پرداخته و در زمینههای فلسفی و علمی به مهارت بالایی دست یافته است. پس از اینکه از اصفهان به مشهد مقدس رفت و با دیگر دانشمندان ملاقات کرد، به تحصیل خود ادامه داد و پس از آن دوباره به زادگاهش برگشت. او به عنوان معلم در مدرسه همدان مشغول به تدریس شد. متأسفانه، در زمان آشفتگیهای سیاسی دوران صفویه، او و برخی از نزدیکانش به شهادت رسیدند.
در کور دلی اگرچه بی انبازم
جمله چشمم به راه لطفش بازم
هوش مصنوعی: با وجود اینکه در تاریکی و ناامیدی هستم و تنها هستم، اما همچنان چشم به راه رحمت و لطف او هستم.
بر من به حقارت منگر گر مورم
من ساختهٔ صنع سلیمان سازم
هوش مصنوعی: به ظاهر به من کوچک و حقیر نگاه نکن؛ چون اگرچه من مثل یک مور هستم، میتوانم به خواست و ارادهٔ سلیمان کارهای بزرگ و شگفتانگیزی انجام دهم.